ലോ​കം നാ​നോ യു​ഗ​ത്തി​ൽ
വി​വ​ര സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ ലോ​ക​ത്തെ മാ​റ്റി​യ​തു​പോ​ലെ മ​റ്റൊ​ന്നു​കൂ​ടി പ​ടി​വാ​തി​ൽ​ക്ക​ലു​ണ്ട്. നാ​നോ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ. കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ നി​സാ​ര മാ​കാ​ൻ പോ​കു​ന്നു. നാ​നോ വൈ​ദ്യു​തി, നാ​നോ മ​രു​ന്ന്, നാ​നോ യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ൾ, നാ​നോ ശ​രീ​ര അ​വ​യ​വ​ങ്ങ​ൾ...​ സ​മ​സ്ത​മേ​ഖ​ല​ക​ളെ​യും മാ​റ്റി മ​റി​ക്കാ​നാ​വു​ന്ന ശാ​സ്ത്ര മു​ന്നേ​റ്റ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് നാ​നോ ഗ​വേ​ഷ​ക വി​ദ​ഗ്ധ​നാ​യ എം.​ജി. യൂ​ണി​വേ​ഴ്സി​റ്റി വൈ​സ്ചാ​ൻ​സ​ല​ർ ഡോ. ​സാ​ബു തോ​മ​സ് സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു.

ലോ​ക​ത്തി​ലെ മു​ഴു​വ​ൻ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളി​ലെ​യും ഉ​ള്ള​ട​ക്കം ഒ​രു മൊ​ട്ടു​സൂ​ചി​യു​ടെ മു​ന​യി​ൽ ഒ​തു​ക്കാ​ൻ പ​റ്റു​ന്ന സാ​ധ്യ​ത. വ്യ​വ​സാ​യ ശാ​ല​യി​ലെ​യോ വ​ൻ​കി​ട ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ലെ​യോ എ​ല്ലാ ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളും ഒ​രു ചെ​റി​യ പെ​ട്ടി​യി​ൽ ചെ​റു​താ​ക്കാ​വു​ന്ന സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ.

ചി​കി​ത്സ, വ്യ​വ​സാ​യം, ഗ​താ​ഗ​തം, ആ​ശ​യ​വി​നി​മ​യം, കൃ​ഷി, പ​രി​സ്ഥി​തി തു​ട​ങ്ങി സ​മ​സ്ത​മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലും നാ​നോ സ​യ​ൻ​സ് അ​പാ​ര​സാ​ധ്യ​ത​യാ​ണ്.

ഓ​രോ വ​സ്തു​വും ഉ​ണ്ടാ​കു​ന്ന​ത് ആ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ എ​ന്ന അ​തി​സൂ​ക്ഷ്മ ക​ണ​ങ്ങ​ൾ​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. ആ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ ചേ​ർ​ന്ന് ത​ന്മാ​ത്ര​ക​ളും ത​ന്മാ​ത്ര​ക​ൾ ചേ​ർ​ന്ന് പ​ദാ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ളും ഉ​ണ്ടാ​കു​ന്നു. അ​ടി​സ്ഥാ​ന ക​ണം ഒ​ന്നു​ത​ന്നെ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ആ​റ്റ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഘ​ട​ന ഓ​രോ വ​സ്തു​വി​ലും വ്യ​ത്യ​സ്ത ത​ര​ത്തി​ലാ​ണ്. അ​ടി​സ്ഥാ​ന ക​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഘ​ട​ന​യി​ൽ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ വ​രു​ത്തി​യാ​ൽ വ​സ്തു​വി​ന്‍റെ സ്വ​ഭാ​വ​ത്തി​ലും മാ​റ്റം വ​രു​ത്താം. ത​ന്മാ​ത്ര​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഇ​ത്ര​യും ചെ​റി​യ ആ​റ്റ​ങ്ങ​ളെ പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ത്ത് അ​വ​യു​ടെ ഘ​ട​ന​യി​ൽ മാ​റ്റം​വ​രു​ത്തി പു​തി​യ വ​സ്തു ഉ​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യാ​ണ് നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി.

നാ​നോ വൈ​ദ്യു​തി, നാ​നോ മ​രു​ന്ന്, നാ​നോ കം​പ്യൂ​ട്ട​ർ, നാ​നോ യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ൾ, നാ​നോ ശ​രീ​ര അ​വ​യ​വ​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നു​വേ​ണ്ട ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്‍റെ എ​ല്ലാ മേ​ഖ​ല​യെ​യും മാ​റ്റി​മ​റി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കും വി​ധം വ​ള​ർ​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ശാ​സ്ത്ര​ശാ​ഖ​യാ​ണ് നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി.

അ​ർ​ബു​ദ രോ​ഗ​ചി​കി​ത്സ​യി​ൽ നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി വ​ലി​യ നേ​ട്ട​ങ്ങ​ളാ​ണ് സ​മ്മാ​നി​ക്കു​ന്ന​ത്. കീ​മോ​തെ​റാ​പ്പി ഏ​റെ പാ​ർ​ശ്വ​ഫ​ല​ങ്ങ​ൾ ഉ​ള​വാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നി​രി​ക്കെ നാ​നോ​സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യു​ടെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ നി​ർ​ദി​ഷ്ട കോ​ശ​ങ്ങ​ളെ മാ​ത്രം ക​രി​ച്ചു​ക​ള​യാ​നും സ​മീ​പ കോ​ശ​ങ്ങ​ളെ പ​രി​ക്കേ​ൽ​പ്പി​ക്കാ​തെ നി​ല​നി​ർ​ത്താ​നും സാ​ധി​ക്കു​ന്ന സാ​ങ്കേ​തി​ക രീ​തി വി​ക​സി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

കീ​മോ​തെ​റാ​പ്പി, റേ​ഡി​യേ​ഷ​ൻ, ശ​സ്ത്ര​ക്രി​യ വ​ഴി​യു​ള്ള അ​ർ​ബു​ദ​കോ​ശ നി​ർ​മാ​ർ​ജ​നം എ​ന്നി​വ വ​ലി​യ ശാ​രീ​രി​ക-​മാ​ന​സി​ക പ്ര​ത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങ​ളാ​ണ് രോ​ഗി​യി​ലു​ണ്ടാ​ക്കു​ക. ഇ​വ​യൊ​ക്കെ ഒ​ഴി​വാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള ചി​കി​ത്സാ​രീ​തി​ക​ളാ​ണ് നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി വ​ഴി വി​ക​സി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ർ​ബു​ദ ബാ​ധി​ത​മാ​യ കോ​ശ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്രം ന​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ടാ​ർ​ജ​റ്റ​ഡ് ട്യു​മ​ർ തെ​റാ​പ്പി ഇ​തി​ൽ ഒ​ന്നാ​മ​താ​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണ്.

സ്വ​ർ​ണ​ത്തി​ന്‍റെ നാ​നോ ക​ണി​ക​ക​ളാ​യ ഗോ​ൾ നാ​നോ പാ​ർ​ട്ടി​ക്കി​ൾ​സ് അ​ർ​ബു​ദ ചി​കി​ത്സ​യി​ൽ പ്ര​ധാ​ന പ​ങ്കു​വ​ഹി​ക്കു​ന്നു. അ​ർ​ബു​ദ കോ​ശ​ങ്ങ​ൾ കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ചു​ള്ള മ​രു​ന്നു​വി​ത​ര​ണം, പ്ര​കാ​ശ കി​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു​ള്ള ഫോ​ട്ടോ തെ​ർ​മ​ൽ തെ​റാ​പ്പി എ​ന്നി​വ ഇ​ത്ത​രം സ്വ​ർ​ണ ക​ണി​ക​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചാ​ണ് ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. അ​ർ​ബു​ദ ബാ​ധി​ത കോ​ശ​ങ്ങ​ളെ വ​ള​രെ നേ​ര​ത്തെ ത​ന്നെ ക​ണ്ടു​പി​ടി​ക്കാ​ൻ സ​ഹാ​യി​ക്കു​ന്ന നാ​നോ ഡോ​ട്ട്സ് സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

മ​രു​ന്നൊ​രു ത​രി മ​തി

പ​ല രോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും എ​ത്ര​ത്തോ​ളം ഗു​ളി​ക​ക​ളും മ​രു​ന്നു​ക​ളു​മാ​ണ് നാം ​ക​ഴി​ക്കാ​റു​ള്ള​ത്. ഇ​തി​നു​പ​ക​രം ആ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള രാ​സ​സം​യു​ക്ത​ങ്ങ​ൾ ചേ​ർ​ന്ന നാ​നോ ത​രി​ക​ൾ മാ​ത്രം രോ​ഗി​യു​ടെ ഉ​ള്ളി​ൽ കൊ​ടു​ത്താ​ൽ മ​തി​യാ​കും. പാ​ർ​ക്കി​ൻ​സ​ൺ​സ്, ത​ള​ർ​ച്ച എ​ന്നി​വ ബാ​ധി​ച്ച​വ​ർ​ക്ക് പേ​ശി​ക്ക് ബ​ലം ന​ൽ​കാ​നാ​വു​മോ എ​ന്ന ഗ​വേ​ഷ​ണ​വും പു​രോ​ഗ​മി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. എ​യ്ഡ്സ് പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ന് ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന മ​രു​ന്നു​ക​ൾ നാ​നോ രീ​തി​യി​ൽ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചാ​ലു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത എം​ജി വാ​ഴ്സി​റ്റി മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​രീ​ക്ഷി​ച്ചു​വ​രി​ക​യാ​ണ്.

രോ​ഗാ​തു​ര​മാ​യ കോ​ശ​ങ്ങ​ളെ തേ​ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു ന​ശി​പ്പി​ക്കാ​ൻ മ​രു​ന്നു​ക​ൾ വ​ഹി​ച്ചു ശ​രീ​ര​ത്തി​ൽ ക​യ​റു​ന്ന കു​ഞ്ഞ​ൻ പോ​ളി​മ​റു​ക​ളും വി​ള​ക​ളു​ടെ ഉ​ൽ​പാ​ദ​ന​ശേ​ഷി ഏ​റെ​ക്കൂ​ട്ടു​ന്ന വ​ളം​ക​ണി​ക​ക​ളും നൂ​ലി​ന്‍റെ വ​ണ്ണം മാ​ത്ര​മു​ള്ള ബ​ല​വ​ത്താ​യ കെ​ട്ടി​ട​ഭി​ത്തി​ക​ളു​മൊ​ക്കെ വേ​റെ​യും സാ​ധ്യ​ത​ക​ൾ.

കു​ടി​വെ​ള്ള​ത്തി​ന് വ​ലി​യ ക്ഷാ​മം വ​രും​കാ​ല​ത്ത് സം​ഭ​വി​ക്കാം. കു​ടി​വെ​ള്ള​ത്തി​ന്‍റെ പേ​രി​ൽ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ൽ യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യേ​ക്കാം.

ക​ട​ൽ​വെ​ള്ള​മോ മ​ലി​ന​ജ​ല​മോ ആ​വ​ട്ടെ ജ​ല​ശു​ദ്ധീ​ക​ര​ണ മേ​ഖ​ല​യി​ൽ ഗു​ണ​നി​ല​വാ​രം ന​ൽ​കാ​നും മാ​ലി​ന്യ​ത്തി​ലെ വി​ഷാം​ശം ഉ​റ​വി​ട​ത്തി​ൽ​ത്ത​ന്നെ ത​ട​യാ​നും നാേ ​നാ സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ​യി​ൽ സാ​ധി​ക്കും. മ​ലി​ന​ജ​ലം കു​ടി​വെ​ള്ള​മാ​ക്കി​മാ​റ്റാം എ​ന്ന​ത് നാ​നോ​യി​ലെ വ​ലി​യ സാ​ധ്യ​ത​യാ​ണ്.

വെ​ള്ള​ത്തി​ലെ ബാ​ക്റ്റീ​രി​യ, വൈ​റ​സ്, രാ​സ​മാ​ലി​ന്യം എ​ന്നി​വ മാ​റ്റാ​ൻ നാ​നോ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ സ​ഹാ​യ​ക​മാ​കു​ന്നു. മ​ലി​ന​ജ​ലം സം​സ്ക​രി​ക്കു​വാ​ൻ നാ​നോ അ​രി​പ്പ​ക​ൾ ഫ​ല​പ്ര​ദ​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​വാ​ൻ ക​ഴി​യും. എം​ജി വാ​ഴ്സി​റ്റി​യി​ലെ നാ​നോ ഗ​വേ​ഷ​ണ​വി​ഭാ​ഗം ഇ​തി​നു​ള്ള നാ​നോ ഫി​ൽ​റ്റ​ർ വി​ക​സി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. നാ​നോ ഫി​ൽ​റ്റ​റു​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ മ​ലി​നീ​ക​ര​ണം ത​ട​യാം. രാ​സ​വ​ളം, കീ​ട​നാ​ശി​നി എ​ന്നി​വ​യു​ടെ ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്താ​ൽ മ​ണ്ണ് വി​ഷ​ലി​പ്ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി​യി​ൽ മ​ണ്ണ് ശു​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാം.

ഉൗ​ർ​ജ​രം​ഗ​മാ​ണ് ന​വീ​ന സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യു​ടെ ഗു​ണ​ഫ​ലം അ​നു​ഭ​വി​ക്കാ​നാ​കു​ന്ന മ​റ്റൊ​രു പ്ര​ധാ​ന​മേ​ഖ​ല. സൗ​രോ​ർ​ജ പാ​ന​ലു​ക​ളു​ടെ രൂ​പ​ക​ല്പ​ന, വൈ​ദ്യു​തി ശേ​ഖ​രി​ച്ചു​വ​യ്ക്കു​ന്ന ബാ​റ്റ​റി​യു​ടെ ശേ​ഷി​കൂ​ട്ട​ൽ, ബാ​റ്റ​റി​യു​ടെ ഭാ​രം കു​റ​യ്ക്ക​ൽ തു​ട​ങ്ങി​യ രം​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഗ​വേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ മു​ന്നേ​റു​ക​യാ​ണ്. ഇ​തി​ന്‍റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി മൊ​ബൈ​ൽ ഫോ​ണ്‍, ലാ​പ്ടോ​പ്പ് എ​ന്നി​വ​യു​ടെ ഭാ​രം കു​റ​യ്ക്കാ​നും ഇ​ല​ക്ട്രോ മാ​ഗ്ന​റ്റി​ക് ക​വ​ചം ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് റേ​ഡി​യേ​ഷ​ൻ കു​റ​യ്ക്കാ​നും സാ​ധി​ക്കും.

വി​വ​ര സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ

ഇ​ൻ​ഫ​ർ​മേ​ഷ​ൻ ടെ​ക്നോ​ള​ജി​യി​ലെ നാ​നോ സാ​ധ്യ​ത ലോ​ക​ത്തെ മാ​റ്റി​മ​റി​ക്കും. കം​പ്യൂ​ട്ട​റു​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ക്ഷ​മ​ത നൂ​റു മ​ട​ങ്ങ് വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കാ​ൻ നാ​നോ വ​ഴി​തെ​ളി​ക്കും. ഓ​ട്ടോ​മൊ​ബൈ​ൽ രം​ഗ​ത്തും സാ​ധ്യ​ത ഏ​റെ​യാ​ണ്. വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​നം കു​റ​യ്ക്കാ​നാ​യാ​ൽ ഇ​ന്ധ​ന ക്ഷ​മ​ത ഏ​റും. റോ​ബ​ട്ടു​ക​ളി​ലും ഏ​റെ പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്ര​ദം.

ചു​രു​ട്ടി​യെ​ടു​ക്കാ​വു​ന്ന​തും ലോ​ല​വു​മാ​യ സെ​ല്ലു​ലോ​സ് ബാ​റ്റ​റി​യും നാ​നോ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യു​ടെ സാ​ധ്യ​ത​യാ​ണ്. ചേ​ന്പി​ല​യി​ലും താ​മ​ര​യി​ത​ളി​ലും വെ​ള്ളം പ​റ്റി​പ്പി​ടി​ക്കാ​ത്ത​തി​ന്‍റെ സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ അ​നാ​വ​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ ചെ​ളി പി​ടി​ക്കാ​ത്ത പെ​യി​ന്‍റു​ക​ളു​ടെ നി​ർ​മാ​ണം മ​റ്റൊ​രു സാ​ധ്യ​ത​യാ​ണ്. ഇ​ത്ത​രം ഇ​ല​ക​ളു​ടെ ഉ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​ൽ നാ​നോ ക്രി​സ്റ്റ​ൽ​സ് ഉ​ള്ള​തി​നാ​ലാ​ണ് വെ​ള്ളം പി​ടി​ക്കാ​ത്ത​ത്. ഏ​ത് മ​ര​ങ്ങ​ളി​ലും ഭി​ത്തി​ക​ളി​ലും അ​ള്ളി​ക്ക​യ​റാ​ൻ ഉ​ടു​ന്പു​ക​ൾ​ക്കു സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​ത് അ​വ​യു​ടെ കൈ​ക​ളു​ടെ പ​ത്തി​യി​ൽ നാ​നോ കോ​ശ​ങ്ങ​ളു​ള്ള​തി​നാ​ലാ​ണ്.

അ​റി​ഞ്ഞോ അ​റി​യാ​തെ​യോ എ​ന്നു വ്യ​ക്ത​മ​ല്ല, സ​ഹ​സ്രാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ൾ മു​ൻ​പു​ത​ന്നെ നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി ലോ​കം പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നാ​ൽ നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി പു​തി​യ​ത​ല്ല, എ​ന്നാ​ൽ നാ​നോ സ​യ​ൻ​സ് പു​തി​യ ശാ​സ്ത്ര​ശാ​ഖ​യാ​ണ്.

പു​രാ​ത​ന റോ​മി​ലെ​യും മ​റ്റു ദേ​വാ​ല​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന സ്വ​ർ​ണ​ത്തി​ലും വെ​ള്ളി​യി​ലും നി​ർ​മി​ച്ചി​രു​ന്ന പൂ​ജാ​സാ​മ​ഗ്രി​ക​ൾ ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം. ക​ന​വും ഭാ​ര​വും കു​റ​ഞ്ഞ വ​സ്തു​ക്ക​ൾ അ​വ​ർ​ക്ക് നി​ർ​മി​ക്കാ​ൻ അ​ന്നേ ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ആ​ദ്യ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളി​ൽ മു​സ്‌​ലിം പോ​രാ​ളി​ക​ൾ യു​ദ്ധ​ത്തി​ന് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന വാ​ളു​ക​ൾ അ​തീ​വ മൂ​ർ​ച്ച​യേ​റി​യ​തെ​ങ്കി​ലും തീ​രെ ക​നം കു​റ​ഞ്ഞ​വ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഇ​രു​ന്പ് വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യി പ്രേ ​ത്യ​ക ആ​ല​ക​ളി​ൽ സം​സ്ക​രി​ച്ച് ആ​യു​ധ​ങ്ങ​ൾ നി​ർ​മി​ക്കാ​നു​ള്ള സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ അ​വ​ർ നേ​ടി​യി​രു​ന്നു.

പ്ര​തി​രോ​ധ ഗ​വേ​ഷ​ണ മേ​ഖ​ല

പ്ര​തി​രോ​ധ രം​ഗ​ത്തും ഈ ​സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ ഉ​പ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്താം. ശ​രീ​ര​ത്തി​ൽ എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ഒ​ളി​പ്പി​ച്ച് വ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ എ​ന്ന​റി​യു​വാ​ൻ നാ​നോ​സെ​ൻ​സ​റു​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാം. പ്ര​തി​രോ​ധ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യി​ലും ബ​ഹി​രാ​കാ​ശ സ​ഞ്ചാ​ര​രം​ഗ​ത്തും ഉ​യ​ർ​ന്ന താ​പ​സ​ഹ​ന ശേ​ഷി​യും ഉ​റ​പ്പും ഉ​ള്ള റോ​ക്ക​റ്റ് ഘ​ട​ക നി​ർ​മി​തി​യി​ലും കാ​ര്യ​മാ​യ ച​ല​ന​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​ക്കാ​ൻ ഇ​തി​നാ​കു​ന്നു​ണ്ട്. ഭാ​രം കു​റ​ഞ്ഞ പോ​ർ വി​മാ​ന​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​ക്കാ​നു​ള്ള ക​ണ്ടു​പി​ടി​ത്ത​ങ്ങ​ളും മു​ന്നേ​റു​ന്നു​ണ്ട്. കാ​ർ​ബ​ണ്‍ നാ​നോ​കു​ഴ​ലു​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് സി​മ​ന്‍റി​ലെ വി​ള്ള​ലു​ക​ൾ അ​ട​യ്ക്കാ​നാ​വും. കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​നു​ള്ളി​ലെ ചൂ​ട് ആ​ഗി​ര​ണം ചെ​യ്യു​വാ​ൻ ക​ഴി​വു​ള്ള ഫി​ലി​മു​ക​ൾ സാ​ധ്യ​മാ​യ​ത് ഈ ​സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ​യി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ്.

കൃ​ഷി​ക്കു നി​സാ​ര ചെ​ല​വ്

കൃ​ഷി​യി​ൽ നാ​നോ സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ​ക്ക് വ​ലി​യ സാ​ധ്യ​ത​ക​ളു​ണ്ട്. ചെ​റി​യ അ​ള​വി​ൽ വ​ള​വും കീ​ട​നാ​ശി​നി​യു​മൊ​ക്കെ ഈ ​വി​ദ്യ​യി​ലൂ​ടെ ചെ​ടി​ക​ൾ​ക്ക് ന​ൽ​കി​യാ​ൽ ആ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള അ​ള​വി​ൽ, ദീ​ർ​ഘ​കാ​ലം കൊ​ണ്ട് ഇ​വ​യൊ​ക്കെ ചെ​ടി പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി വി​ള​വു ന​ൽ​കും. ഇ​തു വ​ഴി കൃ​ഷി​ച്ചെ​ല​വും കു​റ​യും മ​ലി​നീ​ക​ര​ണ​വും ത​ട​യാം.

ഭ​ക്ഷ്യ സു​ര​ക്ഷാ​രം​ഗ​ത്ത് കു​റ​ഞ്ഞ കൃ​ഷി​യി​ട​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു​ത​ന്നെ കൂ​ടു​ത​ൽ വി​ള​വ് എ​ന്ന ല​ക്ഷ്യം നേ​ടു​ന്ന​തി​ന് നാ​നോ​സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​ക്ക് മു​ഖ്യ​പ​ങ്കു വ​ഹി​ക്കാ​നു​ണ്ട്. കൃ​ഷി​യി​ട​ത്തി​ലും ഭ​ക്ഷ്യ​സം​സ്ക​ര​ണ സ​മ​യ​ത്തും ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന രാ​സ​വ​സ്തു​ക്ക​ളു​ടെ ഗു​ണ​ഫ​ലം മെ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും ഉ​പ​യോ​ഗം പ​രി​മി​ത​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും ഒ​രു​പ​ക്ഷേ ഒ​ഴി​വാ​ക്കാ​ൻ​പോ​ലും ഈ ​വി​ദ്യ​യി​ലൂ​ടെ ഭാ​വി​യി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞെ​ന്നു​വ​രാം.

നാ​നോ ഗ്രീ​ൻ ഹൗ​സ് കൃ​ഷി​രീ​തി വ്യാ​പ​ക​മാ​യാ​ൽ കാ​ർ​ഷി​ക രം​ഗ​ത്ത് വി​പ്ല​വ​ക​ര​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​കും. കു​റ​ഞ്ഞ സ്ഥ​ല​വും കു​റ​ഞ്ഞ അ​ള​വി​ൽ വെ​ള്ള​ത്തി​ന്‍റെ​യും വ​ള​ത്തി​ന്‍റെ​യും കീ​ട​നാ​ശി​നി​ക​ളു​ടെ​യും ഉ​പ​യോ​ഗ​വും പ്ര​ത്യേ​ക​ത​ക​ളാ​ണ്. ഭ​ക്ഷ്യ​സം​സ്ക​ര​ണ​മാ​ണ് മ​റ്റൊ​രു പ്ര​ധാ​ന മേ​ഖ​ല. ഭ​ക്ഷ​ണ സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ അ​പ​ക​ട​ക​ര​മാ​യ രാ​സ​വ​സ്തു​ക്ക​ൾ നീ​ക്കം ചെ​യ്യാ​ൻ നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാം.

ലോ​ക​ത്ത് ത​ന്നെ ഏ​റ്റ​വും കൂ​ടു​ത​ൽ പ​ഴ​ങ്ങ​ൾ വി​ള​യി​ക്കു​ന്ന രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ. ഇ​വ സു​ര​ക്ഷി​ത​മാ​യി പാ​യ്ക്കു ചെ​യ്തു​സൂ​ക്ഷി​ക്കാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത​ക്കു​റ​വ് നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി​യി​ലൂ​ടെ പ​രി​ഹ​രി​ക്കാം. ഇ​ന്ധ​ന അ​ള​വ് കു​റ​യു​വാ​ൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള​തി​നാ​ൽ ബ​ഹി​രാ​കാ​ശ ഗ​വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നു​ള്ള ചെ​ല​വ് ഗ​ണ്യ​മാ​യി കു​റ​യ്ക്കാ​നാ​കും. വി​മാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലും മി​സൈ​ലു​ക​ളി​ലും റോ​ക്ക​റ്റു​ക​ളി​ലു​മൊ​ക്കെ ഈ ​സാ​ധ്യ​ത പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്താം.

കു​റ​ഞ്ഞ ചെ​ല​വി​ൽ ഗു​ണ​മേ​ന്മ​യു​ള്ള വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ൾ നി​ർ​മി​ക്കു​വാ​ൻ ഈ ​സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ​യി​ലൂ​ടെ സാ​ധ്യ​മാ​ണ്. എം​ജി വാ​ഴ്സി​റ്റി ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ ഒ​രു വ്യ​വ​സാ​യം തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​ണ്. പ്ര​കൃ​തി​യി​ൽ​നി​ന്നു ല​ഭി​ക്കു​ന്ന കാ​യ്ക​ളി​ലും പ​ഴ​ങ്ങ​ളി​ലും അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളി​ലും നി​ന്ന് നാ​നോ സെ​ല്ലു​ലോ​സ് വേ​ർ​തി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​വു​ന്ന ക​ന്പ​നി​യാ​ണ് തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത്.

ചെ​മ്മീ​ന്‍റെ​യും ഞ​ണ്ടി​ന്‍റെ​യും തോ​ടു​ക​ളി​ലും ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ സം​സ്ക​ര​ണം സാ​ധി​ക്കും. കേ​ന്ദ്ര സ​ർ​ക്കാ​രി​ന്‍റെ ഫ​ണ്ട് ഇ​തി​നാ​യി എം​ജി വാ​ഴ്സി​റ്റി​ക്കു ല​ഭി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. നാ​നോ ഗ​വേ​ഷ​ക​രു​ടെ സ്റ്റാ​ർ​ട്ട് അ​പ്പു​ക​ൾ ക​ന്പ​നി​ക​ളാ​ക്കി മാ​റ്റ​ണം. ജ​ർ​മ​നി, ഫ്രാ​ൻ​സ്, സ്വീ​ഡ​ൻ, റ​ഷ്യ, അ​മേ​രി​ക്ക തു​ട​ങ്ങി​യ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ ശാ​സ്ത്ര സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ ഇ​ൻ​കു​ബേ​ഷ​ൻ സെ​ന്‍റ​റു​ക​ളും ഗ​വേ​ഷ​ണ കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ട്. അ​വി​ടെ​ല്ലാം വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ സ്റ്റാ​ർ​ട്ട​പ്പു​ക​ൾ ക​ന്പ​നി​ക​ളാ​യി മാ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

ക​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ വ​ലു​പ്പം കു​റ​ഞ്ഞു കു​റ​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്ന​ത​നു​സ​രി​ച്ച് അ​വ​യു​ടെ ഘ​ട​ന​യി​ലും സ്വ​ഭാ​വ​ത്തി​ലും പ​ല​ത​രം വ്യ​തി​യാ​ന​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​കു​ന്നു. ഇ​ങ്ങ​നെ വ​രു​ന്ന സ്വാ​ഭാ​വി​ക സ​വി​ശേ​ഷ​ത​ക​ൾ പ​ല രീ​തി​യി​ൽ പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്ര​ദ​മാ​ക്കി​ത്തീ​ർ​ക്കു​വാ​നാ​ണ് നാ​നോ ക​ണി​ക​ക​ളി​ൽ ഗ​വേ​ഷ​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന ശാ​സ്ത്ര സ​മൂ​ഹം പ​രി​ശ്ര​മി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

ഡോ. ​സാ​ബു തോ​മ​സ്

നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി​യി​ലെ ആ​ഗോ​ള പ്ര​തി​ഭ



അ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യ വൈ​സ് ചാ​ൻ​സ​ല​ർ എ​ന്ന​തു​പോ​ലെ നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി​യി​ലെ ശാ​സ്ത്ര​പ്ര​തി​ഭ എ​ന്ന വി​ശേ​ഷ​ണ​വും ഡോ. ​സാ​ബു തോ​മ​സി​ന് സ്വ​ന്തം. രാ​വി​ലെ എ​ട്ട​ര​യ്ക്ക് എം.​ജി. വാ​ഴ്സി​റ്റി കാ​ന്പ​സി​ലെ​ത്തി ഗ​വേ​ഷ​ക വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് നി​ർ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ ന​ല്കും. 9.30 മു​ത​ൽ വൈ​കു​ന്നേ​രം 5.30 വ​രെ വൈ​സ്ചാ​ൻ​സ​ല​ർ ഓ​ഫീ​സി​ലു​ണ്ടാ​കും. തു​ട​ർ​ന്ന് ഒ​രു മ​ണി​ക്കൂ​ർ കെ​മി​സ്ട്രി പി.​ജി. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്കു ക്ലാ​സെ​ടു​ക്കും. രാ​ത്രി വൈ​കും​വ​രെ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളോ​ടൊ​പ്പം ല​ബോ​റ​ട്ടി​യി​ൽ ഗ​വേ​ഷ​ണ​ത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കും.

എം​ജി വാ​ഴ്സി​റ്റി സ്കൂ​ൾ ഓ​ഫ് കെ​മി​ക്ക​ൽ സ​യ​ൻ​സ​സി​ലെ പ്ര​ഫ​സ​റാ​യ ഡോ. ​സാ​ബു തോ​മ​സി​നു സ്റ്റാ​ൻ​ഫ​ഡ് സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യു​ടെ ദേ​ശീ​യ പോ​ളി​മ​ർ ഗ്രേ​ഡിം​ഗി​ൽ ര​ണ്ടാം സ്ഥാ​ന​വു​മു​ണ്ട്. ഇ​തി​നോ​ട​കം 140 ഗ​വേ​ഷ​ണ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ൾ ര​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. സ്വ​ദേ​ശി​ക​ളും വി​ദേ​ശി​ക​ളു​മാ​യ 115 പി​എ​ച്ച്ഡി ഗ​വേ​ഷ​ക വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ ഗൈ​ഡാ​യി​രു​ന്നു. രാ​ജ്യാ​ന്ത​ര ജേ​ർ​ണ​ലു​ക​ളി​ൽ 1250 പ്ര​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ൾ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. നാ​നോ ഗ​വേ​ഷ​ക മി​ക​വ് ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ന്ന ഗൂ​ഗി​ൾ സ്കോ​ള​ർ എ​ച്ച്-​ഇ​ൻ​ഡ​ക്സി​ൽ ഡോ. ​സാ​ബു തോ​മ​സി​ന്‍റെ റാ​ങ്ക് 107.

പോ​ളി​മ​ർ സ​യ​ൻ​സ്, നാ​നോ സ​യ​ൻ​സ്, നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി എ​ന്നി​വ​യി​ലെ മി​ക​ച്ച അ​ക്കാ​ദ​മി​ക സം​ഭാ​വ​ന​ക​ൾ വി​ല​യി​രു​ത്തി ഫ്രാ​ൻ​സി​ലെ ലൊ​റൈ​ൻ സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് പ്ര​ഫ​സ​ർ അ​റ്റ് ലൊ​റൈ​ൻ പ​ദ​വി സ​മ്മാ​നി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

മി​ശ്ര​സം​യു​ക്ത പ​ദാ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ളു​ടെ മേ​ഖ​ല​യി​ലെ മി​ക​ച്ച സം​ഭാ​വ​ന​ക​ൾ​ക്ക് 2017ൽ ​ലൊ​റൈ​ൻ സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യും 2015ൽ ​സൗ​ത്ത് ബ്രി​ട്ട​ണ്‍ സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യും ഓ​ണ​റ​റി ഡോ​ക്ട​റേ​റ്റ് ന​ൽ​കി ആ​ദ​രി​ച്ചു.

2019ലെ ​സി.​എ​ൻ.​ആ​ർ. റാ​വു പ്രൈ​സ് ല​ക്ച​ർ പു​ര​സ്കാ​ര​വും 2018ലെ ​മി​ക​ച്ച അ​ക്കാ​ദ​മീ​ഷ​നു​ള്ള "ട്രി​ല’ പു​ര​സ്കാ​ര​വും ല​ഭി​ച്ചു. ല​ണ്ട​ൻ റോ​യ​ൽ സൊ​സൈ​റ്റി ഓ​ഫ് കെ​മി​സ്ട്രി​യു​ടെ ഫെ​ലോ​ഷി​പ്പും സ്ലൊ​വേ​നി​യ ജോ​സ​ഫ് സ്റ്റീ​ഫ​ൻ ഇ​ൻ​സ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടി​ന്‍റെ ഡി​സ്റ്റിം​ഗ്വി​ഷ്ഡ് പ്ര​ഫ​സ​ർ​ഷി​പ്പും നേ​ടി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.

2016ലെ ​മി​ക​ച്ച അ​ധ്യാ​പ​ക​നു​ള്ള ഡോ. ​എ.​പി.​ജെ. അ​ബ്ദു​ൾ​ക​ലാം അ​വാ​ർ​ഡും 2017ലെ ​ഇ​ന്ത്യ​ൻ നാ​നോ ബ​യോ​ള​ജി​സ്റ്റ് അ​വാ​ർ​ഡും 2017ലെ ​നാ​ഷ​ണ​ൽ എ​ഡ്യു​ക്കേ​ഷ​ൻ ലീ​ഡ​ർ​ഷി​പ് അ​വാ​ർ​ഡും ക​ര​സ്ഥ​മാ​ക്കി. ലോ​ക​ത്തെ മി​ക​ച്ച ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​രെ ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​തി​നാ​യി റ​ഷ്യ​ൻ ഗ​വ​ണ്‍​മെ​ന്‍റ് ന​ട​ത്തി​യ മ​ത്സ​ര​ത്തി​ൽ ആ​റാം സ്ഥാ​നം നേ​ടി​യി​രു​ന്നു.

ഖ​ര​ഗ്പു​ർ ഐ​ഐ​ടി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഡോ​ക്ട​റേ​റ്റ് നേ​ടി​യ സാ​ബു തോ​മ​സ് 1987ലാ​ണ് എം​ജി സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ൽ അ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യെ​ത്തി​യ​ത്. മു​ൻ വൈ​സ് ചാ​ൻ​സ​ല​ർ ഡോ. ​യു. ആ​ർ. അ​ന​ന്ത​മൂ​ർ​ത്തി​യാ​ണ് ഈ ​പ്ര​തി​ഭ​യെ എം​ജി വാ​ഴ്സി​റ്റി​ക്കു സ​മ്മാ​നി​ച്ച​ത്.

ദ​ക്ഷി​ണാ​ഫ്രി​ക്ക, ഇ​റ്റ​ലി, ക്രൊ​യേ​ഷ്യ, പോ​ള​ണ്ട്, സ്വീ​ഡ​ൻ, ഫ്രാ​ൻ​സ് എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലെ ശാ​സ്ത്ര​സാ​ങ്കേ​തി​ക വ​കു​പ്പു​ക​ളു​മാ​യി ചേ​ർ​ന്ന് സം​യു​ക്ത ഗ​വേ​ഷ​ണ പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ മേ​ൽ​നോ​ട്ട​ത്തി​ൽ ന​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. പോ​ളി​മ​ർ നാ​നോ കോ​ന്പോ​സി​റ്റ്സ്, ബ്ലെ​ൻ​ഡ്സ്, ഗ്രീ​ൻ ബ​യോ നാ​നോ ടെ​ക്നോ​ള​ജി, നാ​നോ ബ​യോ​മെ​ഡി​ക്ക​ൽ സ​യ​ൻ​സ് മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലെ ക​ണ്ടു​പി​ടി​ത്ത​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് അ​ഞ്ച് പേ​റ്റ​ന്‍റു​ക​ൾ സ്വ​ന്ത​മാ​യു​ണ്ട്. മാ​ന്നാ​നം കെ ​ഇ കോ​ജ​ളി​ലാ​യി​രു​ന്നു ബി​രു​ദ​പ​ഠ​നം.

കൊ​ച്ചി ശാ​സ്ത്ര​സാ​ങ്കേ​തി​ക സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ലും ഖ​ര​ഗ്പു​ർ ഐ​ഐ​ടി​യി​ലും എ​ൻ​ജി​നി​യ​റിം​ഗ് പ​ഠ​ന​ത്തി​നു​ശേ​ഷം കാ​ന​ഡ​യി​ലെ ലാ​വ​ൽ യൂ​ണി​വേ​ഴ്സി​റ്റി, ബെ​ൽ​ജി​യ​ത്തെ ലു​വൈ​ൻ കാ​ത്ത​ലി​ക് യൂ​ണി​വേ​ഴ്സി​റ്റി എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ പോ​സ്റ്റ് ഡോ​ക്ട​റ​ൽ റി​സ​ർ​ച്ചും പൂ​ർ​ത്തീ​ക​രി​ച്ചു.

കോ​ട്ട​യം സം​ക്രാ​ന്തി ചാ​ത്തു​കു​ളം തോ​മ​സ്- അ​ന്ന​ക്കു​ട്ടി ദ​ന്പ​തി​ക​ളു​ടെ പു​ത്ര​നാ​ണ്. കോ​ട്ട​യം മെ​ഡി​ക്ക​ൽ കോ​ള​ജി​ലെ അ​സോ​സി​യ​റ്റ് പ്ര​ഫ​സ​ർ ഡോ. ​ആ​നി ജോ​ർ​ജാ​ണ് ഭാ​ര്യ. ഫ്രാ​ൻ​സി​ലെ പാ​വ് സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ലെ ഗ​വേ​ഷ​ക വി​ദ്യാ​ർ​ഥി മാ​ർ​ട്ടി​ൻ ജോ​ർ​ജ് തോ​മ​സ്, ആ​സാം സി​ൽ​ച്ച​ർ മെ​ഡി​ക്ക​ൽ കോ​ള​ജി​ലെ എം​ബി​ബി​എ​സ് വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​നി ക്രി​സ്റ്റീ​ൻ റോ​സ് തോ​മ​സ് എ​ന്നി​വ​രാ​ണു മ​ക്ക​ൾ.

റെ​ജി ജോ​സ​ഫ്


Copyright @ 2022 , Rashtra Deepika Ltd.