ആ​ഴ​മു​ള്ള വി​സ്മ​യ​മാ​യി അ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി
ത​ല​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ ഹൃ​ദ​യ​ഭാ​ഗ​ത്ത് എ​ല്ലാ ന​ഗ​ര​ത്തി​ര​ക്കു​ക​ളി​ൽനി​ന്നും ഒ​ഴി​ഞ്ഞ് ത​ണ​ലും ത​ണു​പ്പു​മേ​കു​ന്ന ഒ​രി​ട​മാ​ണ് രാ​ജ അ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ മ​റ്റെ​ല്ലാ സ്മാ​ര​ക​ങ്ങ​ളും പൗ​രാ​ണി​ക കൊ​ട്ടാ​ര​ങ്ങ​ളും മി​നാ​ര​ങ്ങ​ളും മ​കു​ട​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ആ​കാ​ശ​ത്തേ​ക്ക് ത​ല ഉ​യ​ർ​ത്തി നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​വ​യാ​ണെ​ങ്കി​ൽ അ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി​യെ അ​ടു​ത്ത​റി​യ​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ ആ​ഴ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് ഇ​റ​ങ്ങി ചെ​ല്ല​ണം.

ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ മ​റ്റു സ്മൃ​തി​കൂ​ടീ​ര​ങ്ങ​ളെ​യും ച​രി​ത്രശേ​ഷി​പ്പു​ക​ളെ​യുംപോ​ലെ യാ​ത്രി​ക​രു​ടെ​യോ ച​രി​ത്രകു​തു​കിക​ളു​ടെ​യോ ഇ​ട​യി​ൽ അ​ത്ര പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ശേ​ഷി​പ്പ​ല്ല അ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി. അ​പൂ​ർ​വം ചി​ല ച​രി​ത്ര രേ​ഖ​ക​ളി​ൽ ഇ​തി​ന്‍റെ പേ​ര് ഉ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി എ​ന്നും രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. മ​ഹാ​ഭാ​ര​ത​കാ​ല​ത്ത് മ​ഹാ​രാ​ജ അ​ഗ്ര​സേ​ൻ നി​ർ​മി​ച്ച​തെ​ന്ന് ക​രു​ത​പ്പെ​ടു​ന്ന ഈ ​ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി എ.​ഡി പ​തി​ന​ഞ്ചാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ അ​ഗ​ർ​വാ​ൾ സ​മൂ​ഹം പു​ന​ർ​നി​ർ​മി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.
ചു​റ്റം നി​ര​വ​ധി ക​മാ​ന​ങ്ങ​ളും ക​വാ​ട​ങ്ങ​ളു​മാ​യി കോ​ട്ട​യു​ടെ മാ​തൃ​ക​യി​ൽ നി​ർ​മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഈ ​പു​രാ​ത​നവി​സ്മ​യ​ത്തി​ന് 130 പ​ടി​ക​ളു​ണ്ട്. പ​ടി​ക​ളി​റ​ങ്ങി താ​ഴേ​ക്ക് ചെ​ല്ലു​ന്പോ​ഴാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ പേ​രി​നു പോ​ലും വെ​ള്ള​മി​ല്ലാ​ത്ത ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി കാ​ണു​ന്ന​ത്. ഹാ​ലി റോ​ഡി​നോ​ട് ചേ​ർ​ന്ന് ന​ഗ​ര​ത്തി​ന്‍റെ എ​ല്ലാ​വി​ധ ബ​ഹ​ള​ങ്ങ​ളി​ൽ നി​ന്നും മു​ക്ത​മാ​യി നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ​ച​രി​ത്ര​ശേ​ഷി​പ്പ് ഇ​ന്നൊ​രു പ്ര​ധാ​ന ഫോ​ട്ടോ പോ​യി​ന്‍റ് കൂ​ടി​യാ​ണ്. മി​ക്ക​വാ​റും ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ൽ പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് അ​വ​ധി ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ൽ യു​വാ​ക്ക​ളു​ടെ തി​ര​ക്കാ​ണ് ഏ​റെ​യു​മു​ണ്ടാ​കു​ക. രാ​വി​ലെ ഒ​ൻ​പ​തു മ​ണി മു​ത​ൽ അ​ഞ്ചു മ​ണി​വ​രെ​യാ​ണ് സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന സ​മ​യം.

പ​ടി​ക​ളോ​ട് കൂ​ടി​യ ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി​ക​ളെ​യാ​ണ് സാ​ധാ​ര​ണ ബാ​വ്ലി എ​ന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്. സി​ന്ധൂന​ദീ​ത​ട സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ന്‍റെ തു​ട​ർ​ച്ച​യെ​ന്നോ​ണ​മാ​ണ് ഇ​ത്ത​രം ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി​ക​ൾ നി​ർ​മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. ക​ടു​ത്ത വേ​ന​ലി​നെ​യും വ​ര​ൾ​ച്ച​യെ​യും അ​തി​ജീ​വി​ക്കാ​ൻ നി​ർ​മി​ച്ച​വ​യാ​ണ് ഇ​വ​യി​ലേ​റെ​യും. ആ​ഴ​ത്തി​ൽ കു​ഴി​ച്ച് പ​ടി​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളോ​ടെ പണിത ഇ​തി​നു ചു​റ്റും ഇ​ഷ്ടി​ക​ക​ൾ കൊ​ണ്ടും ക​ല്ലു​ക​ൾകൊണ്ടും നി​ർ​മി​ച്ച കോ​ട്ട പോ​ലെ​യു​ള്ള ചു​റ്റു​മ​തി​ലു​ക​ളു​മു​ണ്ടാ​കും.

ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി​ക​ളി​ൽനി​ന്നു​ള്ള ബാ​ഷ്പീ​ക​ര​ണം ത​ട​യു​ന്ന​തി​നും ഈ ​മ​തി​ലു​ക​ളും പ​ടി​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളും സ​ഹാ​യി​ക്കും. മാ​ത്ര​മ​ല്ല, കൊ​ടി​യ വേ​ന​ൽ അ​ഗ്നി​പാ​തം പോ​ലെ പ​തി​ക്കു​ന്ന ഉ​ത്ത​രേ​ന്ത്യ​യി​ൽ സഞ്ചാരികൾക്കു ത​ണ​ലും ത​ണു​പ്പു​മേ​കാ​നും ഇ​ത്ത​രം ബാ​വ്ലി​ക​ൾ ഇ​ട​മൊ​രു​ക്കിയിരുന്നു. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ഒ​രു​കാ​ല​ത്ത് ഇ​ത്ത​രം നൂ​റോ​ളം ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി​ക​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നുവെ​ങ്കി​ലും ഇ​പ്പോ​ൾ പ​ത്തെ​ണ്ണം പോ​ലും അ​വ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് ച​രി​ത്ര​കാ​ര​ൻ​മാ​രും പു​രാ​വ​സ്തു വി​ദ​ഗ്ധ​രും ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടു​ന്ന​ത്. രാ​ജ​സ്ഥാ​നി​ലും ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ലും ഇ​ത്ത​രം ബാ​വ്ലി​ക​ൾ ഇ​പ്പോ​ഴും ഏ​റെ​ക്കാ​ണാം.

ജൂ​ണ്‍, ജൂ​ലൈ മാ​സ​ങ്ങ​ളി​ലെ ക​ടു​ത്ത വേ​ന​ലി​ൽ ആ​ണ് അ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി​യി​ൽ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ ഏ​റു​ന്ന​ത്. പ​ടി​ക്കെ​ട്ടു​ക​ൾ ഇ​റ​ങ്ങി താ​ഴോ​ട്ട് പോ​കു​ന്പോ​ൾ​ത​ന്നെ അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ താ​പ​നി​ല​യി​ൽ കു​റ​വ് വ​ന്ന് ഒ​രു കുളിർമ വ​ന്നു പൊ​തി​യുന്ന​താ​യി തോ​ന്നും. പു​രാ​വ​സ്തുവ​കു​പ്പി​ന്‍റെ സം​ര​ക്ഷ​ണ​യി​ലു​ള്ള അ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി വ​ലി​യ കേ​ടു​പാ​ടു​ക​ളി​ല്ലാ​തെ നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. 60 മീ​റ്റ​ർ നീ​ള​വും 15 മീ​റ്റ​ർ വീ​തി​യു​മു​ള്ള ബാ​വ്ലി​യു​ടെ ആ​ഴം 130 പ​ടി​ക​ളു​ടെ എ​ണ്ണം കൊ​ണ്ടു ത​ന്നെ​യാ​ണ് അ​ള​ക്കു​ന്ന​ത്.

പ​ടി​ക​ളി​റ​ങ്ങി താ​ഴേ​ക്ക് ചെ​ന്നാ​ൽ കാ​ണു​ന്ന​ത് ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് വ​വ്വാ​ലു​ക​ളു​ടെ ആ​വാ​സവ്യ​വ​സ്ഥ കൂ​ടി​യാ​ണ്. ബാ​വ്ലി​യോ​ട് ചേ​ർ​ന്ന് മ​തി​ൽ​ക്കെ​ട്ടി​നു​ള്ളി​ൽ ഒ​രു പ​ഴ​യ മോ​സ്കും കാ​ണാം. മേ​ൽ​ക്കൂ​ര വീ​ണു​പോ​യെ​ങ്കി​ലും ഇ​തി​ന്‍റെ ക​ൽ​ത്തൂ​ണു​ക​ളി​ലും അ​വ​ശേ​ഷി​പ്പു​ക​ളി​ലും പു​രാ​ത​നകാ​ല​ത്തി​ന്‍റെ കൊ​ത്തു​പ​ണി​ക​ളും മ​റ്റും ഇ​പ്പോ​ഴും ബാ​ക്കി നി​ൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ തി​ര​ക്കേ​റി​യ കൊ​ണാ​ട്ട് പ്ലേ​സി​ൽ നി​ന്നും ഇ​വി​ടേ​ക്ക് എ​ളു​പ്പം എ​ത്താനാകും. പ്ര​വേ​ശ​നം സൗ​ജ​ന്യ​മാ​ണ്. ആ​മി​ർ ഖാ​ന്‍റെ പി.​കെ, സ​ൽ​മാ​ൻ ഖാ​ന്‍റെ സു​ൽ​ത്താ​ൻ, ശ്രീ​ദേ​വി​യു​ടെ മോം ​തു​ട​ങ്ങി​യ ബോ​ളി​വു​ഡ് ഹി​റ്റ് ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ഇ​വി​ടം ലൊ​ക്കേ​ഷ​നാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. 2012ൽ ​ഫോ​ർ​മു​ല വ​ണ്‍ താ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒൗ​ദ്യോ​ഗി​ക ഫോ​ട്ടോഷൂ​ട്ടി​നു വേ​ദി​യാ​യ​തും അ​ഗ്ര​സേ​ൻ കി ​ബാ​വ്ലി ആ​യി​രു​ന്നു.

സെബി മാത്യു