ചരിത്രമായ ജീവിതം
ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ഈ​റ്റി​ല്ല​വും പു​ണ്യ​ഭൂ​മി​യു​മാ​യ ത്രി​വേ​ണി സം​ഗ​മ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​രി​ൽ പ്ര​ശ​സ്ത​വു​മാ​യ അ​ലാഹാ​ബാ​ദി​ൽ ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു​വി​ന്‍റെ​യും ക​മ​ല നെ​ഹ്റു​വി​ന്‍റെ​യും മ​ക​ളാ​യി 1917 ന​വം​ബ​ർ 19നാ​ണ് ഇ​ന്ദി​ര പ്രി​യ​ദ​ർ​ശി​നി ജ​നി​ക്കു​ന്ന​ത്. 1857ലെ ​ഒ​ന്നാം സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ഡ​ൽ​ഹി വി​ട്ട് ആ​ഗ്ര​യി​ലേ​ക്കു കു​ടി​യേ​റി​യ നെ​ഹ്റു കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ അ​ലാ​ഹാ​ബാ​ദു​മാ​യു​ള്ള ആ​ത്മ​ബ​ന്ധം തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത് ഇ​ന്ദി​ര പ്രി​യ​ദ​ർ​ശി​നി​യു​ടെ മു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​യ മോ​ത്തി​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ പ്ര​ശ​സ്ത അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​നാ​യി പേ​രെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ്. ഹൈ​ക്കോ​ട​തി​യു​ടെ ആ​സ്ഥാ​നം ആ​ഗ്ര​യി​ൽ​നി​ന്ന് അ​ല​ാഹാ​ബാ​ദി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റി​യ​തോ​ടെ​യാ​ണ് നെ​ഹ്റു കു​ടും​ബ​വും സ്ഥ​ലം​മാ​റി​യെ​ത്തു​ന്ന​ത്. പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ കേം​ബ്രി​ജ് സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ൽ​നി​ന്നു നി​യ​മ​ബി​രു​ദം പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ ആ​ദ്യ​ത്തെ ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​രി​ൽ ഒ​രാ​ളാ​യി​രു​ന്നു മോ​ത്തി​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു. ‌

ദ​ക്ഷി​ണാ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ വ​ര​വോ​ടെ ആ​രം​ഭി​ക്കു​ന്ന അ​തി​തീ​വ്ര​വും സം​ഭ​വ​ബ​ഹു​ല​വു​മാ​യ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​ത്തി​ലെ പു​തി​യ അ​ധ്യാ​യ​വു​മാ​യി ചേ​ർ​ന്നു​കി​ട​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ ബാ​ല്യം. 1919-20 കാ​ല​ത്ത് ഗാ​ന്ധി​ജി നി​സ​ഹ​ക​ര​ണ സ​മ​ര​ത്തി​നു തു​ട​ക്ക​മി​ടു​ന്പോ​ൾ കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ് മോ​ത്തി​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു ആ​യി​രു​ന്നു. ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ഭ​ര​ണ​ത്തി​നെ​തി​രേ രാ​ജ്യ​മെ​ങ്ങും ആ​ളി​പ്പ​ട​ർ​ന്ന നി​സ​ഹ​ക​ര​ണ സ​മ​ര​ത്തി​ന്‍റെ സു​പ്ര​ധാ​ന ഭാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു വി​ദേ​ശ​വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും വി​ദേ​ശ​നി​ർ​മി​ത വ​സ്തു​ക്ക​ളും പ​ര​സ്യ​മാ​യി ചു​ട്ടു​ചാ​ന്പ​ലാ​ക്കു​ന്ന ബ​ഹി​ഷ്ക​ര​ണ സ​മ​രം. സ​മ​ര​ത്തി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് ത​നി​ക്ക് ഏ​റ്റ​വും പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട വി​ദേ​ശ​നി​ർ​മി​ത​മാ​യ പാ​വ​ക്കു​ട്ടി​യു​മാ​യി ആ​ളി​ക്ക​ത്തു​ന്ന തീ​ക്കൂ​ന​യ്ക്ക് അ​രി​കി​ലേ​ക്ക് നീ​ങ്ങു​ന്ന ഒ​രു മൂ​ന്നു വ​യ​സു​കാ​രി​യു​ടെ ചി​ത്രം ഇ​ന്ദി​ര​യു​ടെ ബാ​ല്യ​കാ​ല സ്മ​ര​ണ​ക​ളി​ൽ കാ​ണാം.

ബാപ്പുവിന്‍റ ഇന്ദിര

ഇ​ന്ദു​വെ​ന്നും തി​രി​ച്ച് ബാ​പ്പു​വെ​ന്നും വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന ആ​ത്മ​ബ​ന്ധ​മാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ദി​ര​യും ഗാ​ന്ധി​ജി​യും ത​മ്മി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. ഈ ​ആ​ത്മ​ബ​ന്ധ​ത്തി​ലൂ​ടെ പ​ക​ർ​ന്നു​കി​ട്ടി​യ സ​മ​ര​വീ​ര്യ​വും ജ​യി​ലി​ൽ​നി​ന്നു മു​ട​ങ്ങാ​തെ ജ​വഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു​വി​ന്‍റെ കൈ​പ്പ​ട​യി​ൽ തേ​ടി​യെ​ത്തി​യ ‘​ഒ​ര​ച്ഛ​ൻ മ​ക​ൾ​ക്ക​യ​ച്ച ക​ത്തു​ക​ളി’​ലൂ​ടെ ജ്വ​ലി​പ്പി​ച്ച ദേ​ശ​സ്നേ​ഹ​വും ഇ​ന്ദി​ര​യു​ടെ ബാ​ല്യ​കാ​ല​ത്തെ രൂ​പീ​ക​രി​ച്ചു എ​ന്നു ക​രു​താം. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര പോ​രാ​ളി​ക​ളെ സ​ഹാ​യി​ക്കാ​നും ശു​ശ്രൂ​ഷി​ക്കാ​നും ബാ​ല​ച​ർ​ക്ക​സം​ഘം എ​ന്ന പേ​രി​ൽ സ​മ​പ്രാ​യ​ക്കാ​രാ​യ കു​ട്ടി​ക​ളെ സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച് ഇ​ന്ദി​ര പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു. 1938ൽ ​ഇ​രു​പ​ത്തി​യൊ​ന്നാം വ​യ​സി​ലാ​ണ് ഇ​ന്ദി​ര കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സി​ൽ ഒൗ​ദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി ചേ​രു​ന്ന​ത്. 1942ൽ ​ഫി​റോ​സ് ഗാ​ന്ധി​യെ വി​വാ​ഹം ചെ​യ്തു.

സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യാ​ന​ന്ത​രം പ​ടി​പ​ടി​യാ​യി കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​ന്ന ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി 1955ൽ ​കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​സ​മി​തി​യം​ഗ​മാ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. 1959ൽ ​കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റാ​യി സ്ഥാ​ന​മേ​റ്റു. 1964ൽ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭാം​ഗ​മാ​യ​തോ​ടെ പാ​ർ​ല​മെ​ന്‍റ​റി രം​ഗ​ത്തേ​ക്കു ക​ട​ന്നു​വ​ന്നു. 1964ൽ ​ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു​വി​ന്‍റെ മ​ര​ണ​ശേ​ഷം പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി പ​ദ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള സ്വാ​ഭാ​വി​ക പ​രി​ഗ​ണ​ന ആ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ലാ​ൽ ബ​ഹ​ദൂ​ർ ശാ​സ്ത്രി​യു​ടെ പി​ന്നി​ൽ നി​ൽ​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ദി​ര​യു​ടെ തീ​രു​മാ​നം. ശാ​സ്ത്രി​യു​ടെ മ​ന്ത്രി​സ​ഭ​യി​ൽ വാ​ർ​ത്താ​വി​ത​ര​ണ പ്ര​ക്ഷേ​പ​ണ വ​കു​പ്പി​ന്‍റെ ചു​മ​ത​ല​യാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​ക്ക്.

പ്രധാനമന്ത്രി

1966 ജ​നു​വ​രി​യി​ൽ റ​ഷ്യ​യി​ലെ താ​ഷ്കെ​ന്‍റി​ൽ​വ​ച്ച് ശാ​സ്ത്രി നി​ര്യാ​ത​നാ​യ​തോ​ടെ​യാ​ണ് ശ്രീ​മ​തി ഗാ​ന്ധി പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി പ​ദ​ത്തി​ലേ​ക്ക് എ​ത്തു​ന്ന​ത്.​കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് പാ​ർ​ല​മെ​ന്‍റ​റി പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ 169നെ​തി​രേ 355 വോ​ട്ട് നേ​ടി മു​തി​ർ​ന്ന നേ​താ​വാ​യ മൊ​റാ​ർ​ജി ദേ​ശാ​യി​യെ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തിയാണ് കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് പാ​ർ​ല​മെ​ന്‍റ​റി പാ​ർ​ട്ടി നേ​താ​വും പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യു​മാ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. 1966 ജ​നു​വ​രി 24ന് ​ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ആ​ദ്യ വ​നി​താ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യി ശ്രീ​മ​തി ഗാ​ന്ധി സ​ത്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്ത് അ​ധി​കാ​ര​മേ​റ്റു.

ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലേ​റി ആ​ദ്യ​ദി​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​ത​ന്നെ ശ​ക്ത​യാ​യ ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യു​ടെ ആ​ർ​ജ​വ​ത്വം ശ്രീ​മ​തി ഗാ​ന്ധി പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചു. പ്ര​ത്യേ​ക സം​സ്ഥാ​നം എ​ന്ന പ​ഞ്ചാ​ബി ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. കൂ​ടു​ത​ൽ സ്വ​യം​ഭ​ര​ണം ഉ​റ​പ്പു​ന​ൽ​കി​ക്കൊ​ണ്ട് നാ​ഗാ, മി​സോ ക​ലാ​പ​കാ​രി​ക​ളു​മാ​യി ച​ർ​ച്ച​ക​ൾ​ക്കു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ആ​രം​ഭി​ച്ചു. ഭ​ക്ഷ്യ​ക്ഷാ​മം പ​രി​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് ഹ​രി​ത​വി​പ്ല​വം കൂ​ടു​ത​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യി ന​ട​പ്പാ​ക്കി​ത്തു​ട​ങ്ങി. സ​ന്പ​ദ്‌വ്യ​വ​സ്ഥ​യെ ശ​ക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തി ക​യ​റ്റു​മ​തി വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കാ​നും വി​ദേ​ശ​മൂ​ല​ധ​നം ആ​ക​ർ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നും വേ​ണ്ടി ഡോ​ള​റി​നു​മേ​ൽ ഇ​ന്ത്യ​ൻ രൂ​പ​യ്ക്ക് 35.5 ശ​ത​മാ​നം മൂ​ല്യ​ശോ​ഷ​ണം വ​രു​ത്തി.

വിദേശ കൂട്ടുകെട്ടുകൾ

ഭ​ര​ണ​ത്തി​ന്‍റെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ സ്വ​ത​ന്ത്ര​വും നി​ഷ്പ​ക്ഷ​വു​മാ​യ ഒ​രു വി​ദേ​ശ​ന​യ​ത്തി​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ആ​രം​ഭി​ച്ചു. 1966 ജൂ​ലൈ​യി​ൽ വി​യ്റ്റ്നാ​മി​ലെ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ അ​ധി​നി​വേ​ശ​ത്തെ ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി ശ​ക്ത​മാ​യി വി​മ​ർ​ശി​ച്ചു. ഈ​ജി​പ്തി​ലെ കേ​ണ​ൽ നാ​സ​റു​മാ​യും യു​ഗോ​സ്ലാ​വ്യ​യി​ലെ മാ​ർ​ഷ​ൽ ടി​റ്റോ​യു​മാ​യും ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ടു ചേ​രി​ചേ​രാ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തെ കൂ​ടു​ത​ൽ ശ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ആ​രം​ഭി​ച്ചു. ഇ​ന്ത്യ​യും ചൈ​ന​യു​മാ​യി കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ർ​ഥ​വ​ത്താ​യ ച​ർ​ച്ച​ക​ൾ ആ​രം​ഭി​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളും സ​ജീ​വ​മാ​യി.

1967 ലെ ​നാ​ലാം പൊ​തു തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നു​ശേ​ഷം ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി സ്വീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ആ​രം​ഭി​ച്ച ഇ​ട​തു​പ​ക്ഷാ​ഭി​മു​ഖ്യ​മു​ള്ള സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് ന​യ​ങ്ങ​ൾ കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സി​ന​ക​ത്ത് ആ​ശ​യ​പ​ര​മാ​യ ഭി​ന്നി​പ്പി​നു കാ​ര​ണ​മാ​യി. രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ സാ​ന്പ​ത്തി​ക പി​ന്നോ​ക്കാ​വ​സ്ഥ പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​നും ക്ഷേ​മ​രാ​ഷ്ട്രം പ​ടു​ത്തു​യ​ർ​ത്തു​ന്ന​തി​നും വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള ത​ന്‍റെ പ​ത്തി​ന ക​ർ​മ​പ​ദ്ധ​തി​യെ വ​ല​തു​പ​ക്ഷ സി​ൻ​ഡി​ക്കേ​റ്റി​നു ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​മു​ള്ള കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​സ​മി​തി​യെ​ക്കൊ​ണ്ട് അം​ഗീ​ക​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ ശ്രീ​മ​തി ഗാ​ന്ധി വി​ജ​യി​ച്ചു. ബാ​ങ്കു​ക​ളു​ടെ​യും ജ​ന​റ​ൽ ഇ​ൻ​ഷ്വ​റ​ൻ​സി​ന്‍റെ​യും ദേ​ശ​സാ​ത്ക​ര​ണം വ്യ​വ​സാ​യ കു​ത്ത​ക​ക​ളു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണം, ഭ​ക്ഷ്യ​വ​സ്തു​ക്ക​ളു​ടെ പൊ​തു​വി​ത​ര​ണം, ഭൂ​പ​രി​ഷ്ക​ര​ണ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന പ​ത്തി​ന ക​ർ​മ​പ​ദ്ധ​തി ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു ഉ​യ​ർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​പ്പി​ലാ​ക്കാ​നും പി​ന്നീ​ട് രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ സാ​ന്പ​ത്തി​ക വ​ള​ർ​ച്ച​യി​ൽ നി​ർ​ണാ​യ​ക സ്വാ​ധീ​നം ചെ​ലു​ത്താ​നും വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള ന​യ​രേ​ഖ​യാ​യി​രു​ന്നു. 1969 ജൂ​ലൈ 21ന് ​സ്വ​ത​ന്ത്ര ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ഏ​റ്റ​വും വി​പ്ല​വ​ക​ര​മാ​യ സാ​ന്പ​ത്തി​ക ന​ട​പ​ടി​യി​ലൂ​ടെ 14 ബാ​ങ്കു​ക​ളെ ദേ​ശ​സാ​ത്ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റി​ന്‍റെ ഉ​ത്ത​ര​വ് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി. 2008 ൽ ​ലോ​കം ക​ടു​ത്ത സാ​ന്പ​ത്തി​ക​മാ​ന്ദ്യ​ത്തി​ൽ ആ​ടി​യു​ല​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴും ഇ​ന്ത്യ​യെ പി​ടി​ച്ചു​നി​ർ​ത്തി​യ​ത് 1969 ലെ ​ബാ​ങ്ക് ദേ​ശ​സാ​ത്ക​ര​ണം ആ​ണെ​ന്ന് ലോ​ക സാ​ന്പ​ത്തി​ക​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞന്മാ​ർ അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്.

13 ദിവസംകൊണ്ട് ബംഗ്ലാദേശ്

1971-ലെ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ൽ പാ​ക്കി​സ്ഥാ​നു​മേ​ൽ നേ​ടി​യ ത്ര​സി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വി​ജ​യ​വും ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശി​ന്‍റെ രൂ​പീ​ക​ര​ണ​വും ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ ധീ​ര​മാ​യ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ​ക്ക് ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​മാ​ണ്. അ​മേ​രി​ക്ക​യും ചൈ​ന​യു​മു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള വ​ൻ ശ​ക്തി​ക​ളെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ച് വെ​റും പ​തി​മൂ​ന്നു ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ള്ളി​ൽ പാ​ക്കി​സ്ഥാ​നെ വെ​ട്ടി​മു​റി​ച്ച ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ ധീ​ര​ത ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ സ​മാ​ന​ത​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത​താ​ണ്. 1971 ഡി​സം​ബ​ർ 16ന് 93,000 ​ത്തോ​ളം വ​രു​ന്ന പാ​ക് പ​ട​യാ​ളി​ക​ൾ ധാ​ക്ക​യി​ൽ ജ​ന​റ​ൽ അ​റോ​റ​യു​ടെ മു​ൻ​പി​ൽ ആ​യു​ധ​ങ്ങ​ൾ അ​ടി​യ​റ​വു​വ​ച്ച് കീ​ഴ​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോ​ൾ ത​ക​ർ​ന്നു​വീ​ണ​ത് മ​താ​ധി​ഷ്ഠി​ത ദേ​ശീ​യ​ത പാ​ക്കി​സ്ഥാ​നെ എ​ന്നും ഒ​രു​മി​പ്പി​ച്ചു നി​ർ​ത്തും എ​ന്ന മു​ഹ​മ്മ​ദ് അ​ലി ജി​ന്ന​യു​ടെ​യും മ​റ്റ് പാ​ക്കി​സ്ഥാ​ന്‍റെ നേ​താ​ക്കന്മാ​രു​ടെ​യും ആ​ത്മ​വി​ശ്വാ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു. യു​ദ്ധ​വി​ജ​യ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ച​രി​ത്ര​പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യ സിം​ലാ ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ലേ​ക്ക് പാ​ക്കി​സ്ഥാ​നെ കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​നും ഇ​ന്ത്യ മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ച്ച എ​ല്ലാ ഉ​പാ​ധി​ക​ളും പാ​ക്കി​സ്ഥാ​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് അം​ഗീ​ക​രി​പ്പി​ക്കാ​നും ഇ​ന്ത്യ​ക്കു സാ​ധി​ച്ചു.

1967 ലെ ​ആ​ണ​വ നി​ർ​വ്യാ​പ​ന ക​രാ​റി​ൽ (എ​ൻ​പി​ടി) ഇ​ന്ത്യ​യെ ഒ​പ്പു​വ​യ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള പാ​ശ്ചാ​ത്യ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ എ​ല്ലാ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളെ​യും ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി ചെ​റു​ത്തു. 1970 ൽ ​ലു​സാ​ക്ക​യി​ൽ ചേ​ർ​ന്ന ചേ​രി​ചേ​രാ രാ​ഷ്ട്ര​ത്ത​ല​വന്മാ​രു​ടെ യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​ത് ആ​ണ​വ ഉൗ​ർ​ജം എ​ന്ന​ത് മൂ​ന്നാം ലോ​ക രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​വ​കാ​ശ​മാ​ണ് എ​ന്നും ഇ​ന്ത്യ അ​ത് സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കും എ​ന്നു​മാ​ണ്. ഇ​തി​ന്‍റെ ഉ​ത്ത​ര​മാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​യെ ഒ​രു ആ​ണ​വ ശ​ക്തി​യാ​ക്കി മാ​റ്റി​യ 1974 മേ​യ് 18ന് ​ന​ട​ത്തി​യ ‘ബു​ദ്ധ​ൻ ചി​രി​ക്കു​ന്നു’ എന്ന ​അ​പ​ര​നാ​മ​ത്തി​ൽ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന പൊ​ക്രാ​ൻ ആ​ണ​വ​പ​രീ​ക്ഷ​ണം. ശാ​സ്ത്ര, സാ​ങ്കേ​തി​ക യു​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള ഒ​രു വ​ൻ കു​തി​ച്ചു​ചാ​ട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു 1974-ൽ ​ആ​ണ​വോ​ർ​ജ​രം​ഗ​ത്ത് ന​മ്മ​ൾ നേ​ടി​യ സ്വാ​ശ്ര​യ​ത്വം.

അശാന്തിയുടെ നാളുകൾ

പ​ക്ഷേ, 1971 ലെ ​യു​ദ്ധ​വും 1973-ൽ ​ലോ​ക​വി​പ​ണി​യി​ൽ പെ​ട്രോ​ളി​യം ഉ​ത്പ​ന്ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യ വ​ൻ വി​ല​വ​ർ​ധ​ന​വും 1974 ലെ ​ആ​ണ​വ പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ത്തെ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് പാ​ശ്ചാ​ത്യ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ മേ​ൽ ചു​മ​ത്തി​യ ഉ​പ​രോ​ധ​വും രാ​ജ്യ​ത്തു​ണ്ടാ​യ വ​ര​ൾ​ച്ച​യും ന​മ്മു​ടെ സ​ന്പ​ദ് വ്യ​വ​സ്ഥ​യു​ടെ മേ​ൽ ക​ന​ത്ത ആ​ഘാ​തം ഏ​ൽ​പ്പി​ച്ചു. ഇ​ത് രാ​ജ്യത്ത് അ​ശാ​ന്തി​യു​ടെ ദി​ന​ങ്ങ​ൾ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു. ഈ ​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ൾ മു​ത​ലെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യെ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്താ​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ന്നു. ജ​യ​പ്ര​കാ​ശ് നാ​രാ​യ​ണ​നെ​പ്പോ​ലെ​യു​ള്ള ഗാ​ന്ധി​യന്മാ​ർ പ​ട്ടാ​ള​ത്തോ​ട് ബാ​രക്കു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നും പു​റ​ത്തു​വ​രാ​നും ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യെ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും പു​റ​ത്താ​ക്കാ​നും ആ​ഹ്വാ​നം ചെ​യ്തു. ഈ ​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ലാ​ണ് 1975 ജൂ​ണ്‍ 26ന് ​ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ദേ​ശീ​യ അ​ടി​യ​ന്തരാ​വ​സ്ഥ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​ന്ന​ത്.

19 മാ​സ​ക്കാ​ലം അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ നീ​ണ്ടു​നി​ന്നു. തീ​ർ​ച്ച​യാ​യും ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഒ​രു ക​റു​ത്ത പൊ​ട്ടു​ത​ന്നെ​യാ​ണ് അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ. ആ ക​റു​ത്ത ദി​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഒ​രു​ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ന്യാ​യീ​ക​ര​ണ​വും ഇ​ല്ല. പ​ക്ഷേ അ​ന്ന് അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ന​മ്മു​ടെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യം ഇ​ന്ന് എ​വി​ടെ എ​ത്തി​നി​ൽ​ക്കും എ​ന്ന ചോ​ദ്യ​വും വ​ള​രെ പ്ര​സ​ക്ത​മാ​ണ്. അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ​യു​ടെ ദി​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ എ​ത്ര​യും പെ​ട്ടെ​ന്നു​ത​ന്നെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ലേ​ക്ക് തി​രി​ച്ചു​വ​രാ​നു​ള്ള ആ​ഗ്ര​ഹം ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ മ​ന​സി​ൽ നി​റ​ഞ്ഞു​നി​ന്ന​താ​യി ജീ​വ​ച​രി​ത്ര ലേ​ഖി​ക മേ​രി സി. ​ക​രാ​സ് രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ജീ​വ​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ ഇ​പ്ര​കാ​രം അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു; “​അ​ടി​യു​റ​ച്ച ഒ​രു ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​വാ​ദി​യാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി. ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തോ​ടു​ള്ള ത​ന്‍റെ പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത ലോ​ക​ത്തെ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നു​ള്ള ഏ​റ്റ​വും അ​ടു​ത്ത നി​മി​ഷ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി കാ​ത്തി​രു​ന്നു.’’

ഇറക്കവും കയറ്റവും

1977 ജ​നു​വ​രി 18ന് ​അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ പി​ൻ​വ​ലി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. തു​ട​ർ​ന്നു ന​ട​ന്ന പൊ​തു​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ സ്വ​ത​ന്ത്ര ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ആ​ദ്യ​മാ​യി കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് ഇ​ത​ര സ​ർ​ക്കാ​ർ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ വ​ന്നു. അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ​യു​ടെ പേ​രി​ൽ ജ​സ്റ്റീ​സ് ഷാ ​ക​മ്മീ​ഷ​നെ മു​ന്നി​ൽ​നി​ർ​ത്തി ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​ക്കെ​തി​രേ കു​റ്റാ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​ര​ന്പ​ര​ത​ന്നെ സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. പ​ക്ഷേ ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി അ​തി​ശ​ക്ത​യാ​യി ത​ന്നെ തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നു. 1978 നവംബറിൽ ചിക്കമംഗലൂരു ഉപതെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ വി​ജ​യി​ച്ച് ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി വീ​ണ്ടും ലോ​ക്സ​ഭ​യി​ൽ എ​ത്തി. ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ആ​ദ്യ​ത്തെ കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സ് ഇ​ത​ര സ​ർ​ക്കാ​രി​നെ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും തൂ​ത്തെ​റി​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട് 1980 ജ​നു​വ​രി​യി​ൽ ന​ട​ന്ന ലോ​ക്സ​ഭാ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ 353 സീ​റ്റ് നേ​ടി ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി.

ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യെ ചേ​രി​ചേ​രാ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ പു​തി​യ അ​ധ്യ​ക്ഷ​യാ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു.
ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​നു​ള്ള ധീ​ര​മാ​യ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി. 1984 ജൂ​ണ്‍ അ​ഞ്ചി​നു ന​ട​ന്ന ഓ​പ്പ​റേ​ഷ​ൻ ബ്ലൂ​സ്റ്റാ​റി​ലൂ​ടെ പ​ഞ്ചാ​ബി​ലെ ക​ലാ​പ​കാ​രി​ക​ളെ അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്തി. പ​ക്ഷേ സു​വ​ർ​ണ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലെ ക​ൽ​ഭി​ത്തി​ക​ളി​ൽ ര​ക്ത​ത്തി​ൽ കു​റി​ച്ച വാ​ക്കു​ക​ളി​ൽ ഭി​ന്ദ്ര​ൻ​വാ​ല​യു​ടെ അ​നു​യാ​യി​ക​ൾ കു​റി​ച്ചു​വ​ച്ചു. ‘ഈ ​ര​ക്ത​ത്തി​ന് ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യോ​ടും ജ​ന​റ​ൽ വൈ​ദ്യ​യോ​ടും ഞ​ങ്ങ​ൾ പ്ര​തി​കാ​രം ചെ​യ്യും.’

അവസാനതുള്ളി രക്തം വരെ

ത​ന്‍റെ സു​ര​ക്ഷാ​വ​ല​യ​ത്തി​ലു​ള്ള സി​ക്ക് സൈ​നി​ക​രി​ൽ​നി​ന്നും വ​ധ​ഭീ​ഷ​ണി ഉ​ണ്ടെ​ന്നും അ​വ​രെ മാ​റ്റി​നി​ർ​ത്ത​ണ​മെ​ന്നു​മു​ള്ള നി​ർ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യ​പ്പോ​ൾ ആ ​ധീ​ര​വ​നി​ത ഇ​പ്ര​കാ​രം പ​റ​ഞ്ഞു: “അ​വി​ശ്വാ​സ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​രി​ൽ ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ഒ​രു ഇ​ന്ത്യക്കാ​ര​നെ ഞാ​ൻ മാ​റ്റി​നി​ർ​ത്തി​യാ​ൽ അ​ന്നു മു​ത​ൽ ഞാ​നൊ​രു ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​രി അ​ല്ലാ​താ​യി മാ​റും.​ന്ധ വ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നു തൊ​ട്ടു​മു​ന്പ് ഒ​റീ​സ​യി​ൽ ന​ട​ന്ന പൊ​തു​യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ആ ​ധീ​ര​വ​നി​ത പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു: ’എ​ന്‍റെ അ​വ​സാ​ന തു​ള്ളി ര​ക്തം​വ​രെ ഈ ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ഐ​ക്യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ചി​ന്താ​ൻ ഞാ​ൻ ത​യാ​റാ​ണ്.’ ആ ​വാ​ക്കു​ക​ൾ അ​ന്വ​ർ​ഥ​മാ​യി. 1984 ജ​നു​വ​രി 31ന് ​ശ്രീ​മ​തി ഗാ​ന്ധി സ്വ​ന്തം അം​ഗ​ര​ക്ഷ​ക​രാ​ൽ വെ​ടി​യേ​റ്റു മ​രി​ച്ചു.

ഇ​ന്ത്യ ഇ​രു​പ​ത്തൊ​ന്നാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള അ​തി​ന്‍റെ പ്ര​യാ​ണം തു​ട​രു​ന്നു. ഇ​ന്ത്യ​ൻ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി യു​ഗം ഓ​ർ​മ​ക​ളി​ൽ ജ്വ​ലി​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു. ഒ​രു കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ന്‍റെ ആ​വേ​ശ​വും പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​മാ​യി​രു​ന്ന ശ്രീ​മ​തി ഗാ​ന്ധി ഇ​ന്നും ഇ​ന്ത്യ​ൻ ജ​ന​ത​യു​ടെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ ബോ​ധ​ത്തി​ന്‍റെ ഏ​തൊ​ക്കെ​യോ തു​രു​ത്തു​ക​ളി​ൽ ഓ​ർ​മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഇ​രു​പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്‍റെ അ​വ​സാ​നം ബി​ബി​സി ലോ​ക​വ്യാ​പ​ക​മാ​യി ന​ട​ത്തി​യ സ​ർ​വേ​യി​ൽ ’വു​മ​ൻ ഓ​ഫ് ദി ​മി​ല്ലേ​നി​യം’ ആ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​ത് ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യെ ആ​ണ് എ​ന്ന​ത് ലോ​ക​മെ​ന്പാ​ടും ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​ക്കു​ള്ള സ്വീ​കാ​ര്യ​ത​യെ ആ​ണ് വെ​ളി​വാ​ക്കു​ന്ന്ത്.

ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ മൃ​ത​ശ​രീ​ര​ത്തി​ന​രി​കി​ൽ​നി​ന്നു പ​ല​സ്തീ​ൻ വി​മോ​ച​ക നാ​യ​ക​ൻ യാ​സ​ർ അ​രാ​ഫ​ത്ത് എ​നി​ക്കു കൂ​ടെ​പ്പി​റ​ക്കാ​തെ പോ​യ എ​ന്‍റെ സ​ഹോ​ദ​രി എ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞ് ക​ണ്ണീ​ർ​വാ​ർ​ത്ത രം​ഗം ലോ​ക​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ ഒ​പ്പി​യെ​ടു​ത്ത​താ​ണ്. വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷ​വും ഇ​ന്നും ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യെ ച​രി​ത്രം വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത് ’മ​ന്ത്രി​സ​ഭ​യി​ലെ ഏ​ക പു​രു​ഷ​നാ​ണ് ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി’ എ​ന്നാ​ണ്. ഭാ​ര​ത​ത്തി​ന്‍റെ ഉ​രു​ക്കു​വ​നി​ത​യു​ടെ ജ·​ശ​താ​ബ്ദി​യി​ൽ ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ സം​ഭാ​വ​ന​ക​ൾ ഈ ​രാ​ജ്യ​ത്തെ കൂ​ടു​ത​ൽ ക​രു​ത്തോ​ടെ മു​ൻ​പോ​ട്ടു ന​യി​ക്ക​ട്ടെ എ​ന്നു പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കാം.

പ്ര​ഫ. റോ​ണി കെ.​ ബേ​ബി
എ​സ് ഡി കോ​ള​ജ് കാ​ഞ്ഞി​ര​പ്പ​ള്ളി