ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ- ഒ​രു​തു​ണ്ട് ഫ​ക്കീ​ർ
ഭൂ​പി​ന്ദ​റി​ന് 82 വ​യ​സോ എ​ന്ന് അ​ത്ഭു​തം​കൂ​റി​യ​വ​ർ കു​റ​വ​ല്ല, അ​തും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ
അ​ന്ത്യ​വേ​ള​യി​ൽ! അ​ന​ന്യ​മാ​യ സ്വ​രം​കൊ​ണ്ട് അ​തി​നേ​ക്കാ​ൾ അ​ന​ന്യ​മാ​യ സ്ഥാ​നം
മ​ന​സു​ക​ളി​ൽ നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത ഗാ​യ​ക​ന് എ​ന്നും പ്ര​ണ​യ​വി​ഷാ​ദി​യാ​യ മ​ധ്യ​വ​യ​സ്ക​ന്‍റെ പ്രാ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു.


സൂ​ഫി​ക​ളും സാ​ധു​ക്ക​ളും ആ​ദ്യ കാ​ഴ്ച​യി​ൽ അ​ല​സ​രെ​ന്നു തോ​ന്നി​പ്പി​ക്കും. എ​ന്നാ​ൽ അ​വ​ർ വ​ലി​യ ശ്ര​ദ്ധാ​ലു​ക്ക​ളും ല​ക്ഷ്യ​ബോ​ധ​മു​ള്ള​വ​രു​മാ​കും. ഭൂ​പി അ​തു​പോ​ലൊ​രാ​ളാ​ണ്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ൽ ആ​ത്മീ​യ​ത​യു​ടെ ഒ​രു ശ​ക​ല​മു​ണ്ട്, ഒ​രു തു​ണ്ട് ഫ​ക്കീ​ർ എ​ന്ന​പോ​ലെ. എ​ന്തി​ലെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ന്നി​ൽ താ​ത്പ​ര്യം തോ​ന്നി​യാ​ൽ അ​തി​നു​വേ​ണ്ടി ഇ​റ​ങ്ങി​പ്പു​റ​പ്പെ​ടും.

എ​ന്നാ​ൽ ഒ​ന്നി​നോ​ടും ആ​ർ​ത്തി​യോ തി​ടു​ക്ക​മോ ഇ​ല്ല. എ​ന്തു​ചെ​യ്യു​ന്പോ​ഴും അ​തു ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നാ​വും. സ​ന്തോ​ഷം പ​ക​രാ​ത്ത എ​ന്തി​നെ​യും ത​ന്നി​ൽ​നി​ന്ന് അ​ക​ലേ​ക്കു പ​റ​ഞ്ഞ​യ​യ്ക്കാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹം മ​ടി​ക്കാ​റി​ല്ല- ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ സിം​ഗി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച് വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​ന്പ് ഇ​ങ്ങ​നെ പ​റ​ഞ്ഞ​ത് ഗു​ൽ​സാ​റാ​ണ്. ഇ​ളം​തെ​ന്ന​ൽ​പോ​ലെ ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ മ​റ​യു​ന്പോ​ൾ ഒ​രേ​കാ​ന്ത സ​ഞ്ചാ​രി​യു​ടെ പാ​ട്ടു​ക​ൾ ബാ​ക്കി​യാ​വു​ന്നു.

അ​മൃ​ത്സ​ർ, ഡ​ൽ​ഹി, മും​ബൈ

പ​ഞ്ചാ​ബി​ലെ അ​മൃ​ത്സ​റി​ൽ സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നാ​യി​രു​ന്ന ന​ഥാ സിം​ഗ്ജി​യു​ടെ മ​ക​നാ​യി 1940ലാ​ണ് ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ ജ​നി​ച്ച​ത്. ക​ർ​ക്ക​ശ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്ന സം​ഗീ​താ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു പി​താ​വ്. മ​ക​നെ സം​ഗീ​ത​രം​ഗ​ത്തേ​ക്കു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന പി​താ​വി​നു പ​ക്ഷേ ഒ​രു ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ സം​ഗീ​ത​ത്തോ​ടും ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളോ​ടും വെ​റു​പ്പു​വ​ന്നു., ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ആ​കാ​ശ​വാ​ണി​യി​ലെ കാ​ഷ്വ​ൽ ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റാ​യി സം​ഗീ​ത​ജീ​വി​തം തു​ട​ങ്ങി​യ ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ ഡ​ൽ​ഹി ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​ൻ കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ലും പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു. ഈ ​സ​മ​യം വി​ദ​ഗ്ധ​നാ​യ ഗി​റ്റാ​ർ വാ​ദ​ക​നു​മാ​യി മാ​റി​യി​രു​ന്നു. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ഭൂ​പി​ന്ദ​റി​ന്‍റെ ഒ​രു പ്ര​ക​ട​നം കാ​ണാ​നി​ട​യാ​യ സം​ഗീ​ത​സം​വി​ധാ​യ​ക​ൻ മ​ദ​ൻ മോ​ഹ​നാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ബോം​ബെ​യി​ലേ​ക്കു വി​ളി​ച്ച​ത്.

1964ൽ ​പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ ഹ​ഖീ​ഖ​ത് എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ൽ പാ​ടാ​ൻ അ​വ​സ​രം കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. അ​തും മു​ഹ​മ്മ​ദ് റ​ഫി, ത​ല​ത്ത് മെ​ഹ്മൂ​ദ്, മ​ന്നാ ഡേ ​എ​ന്നി​വ​ർ​ക്കൊ​പ്പം! തു​ട​ർ​ന്ന് ഖ​യ്യാ​മി​ന്‍റെ സം​ഗീ​ത​ത്തി​ൽ ആ​ഖ്‌​രി ഖ​ത് എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലും പാ​ടി.

സ്വ​ന്ത​മാ​യി ഗ​സ​ൽ ആ​ൽ​ബ​ങ്ങ​ൾ പു​റ​ത്തി​റ​ക്കു​ന്ന​തി​ലാ​യി പി​ന്നീ​ട് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ശ്ര​ദ്ധ. ഗ​സ​ലു​ക​ളു​ടെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലേ​ക്ക് സ്പാ​നി​ഷ് ഗി​റ്റാ​ർ, ബേ​സ്, ഡ്രം​സ് എ​ന്നി​വ ആ​ദ്യ​മാ​യി കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​തും അ​ദ്ദേ​ഹ​മാ​ണ്. ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശി ഗാ​യി​ക മി​താ​ലി​യു​മാ​യു​ള്ള വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ഇ​രു​വ​രും ഒ​രു​മി​ച്ചു പാ​ടി​യ ഒ​ട്ടേ​റെ ആ​ൽ​ബ​ങ്ങ​ളും ലൈ​വ് സം​ഗീ​ത​പ​രി​പാ​ടി​ക​ളും ഏ​റെ ജ​ന​പ്രി​യ​മാ​യി.

പാ​ടു​ന്ന ഗി​റ്റാ​ർ

ആ​ർ.​ഡി. ബ​ർ​മ​ന്‍റെ സം​ഗീ​ത​സം​ഘ​ത്തി​ൽ അം​ഗ​മാ​യ​തോ​ടെ പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ഒ​ട്ടേ​റെ ഗാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ ഗി​റ്റാ​റു​മാ​യി അ​ത്ഭു​ത​ങ്ങ​ൾ സൃ​ഷ്ടി​ക്കാ​ൻ ഭൂ​പി​ന്ദ​റി​നു ക​ഴി​ഞ്ഞു. പെ​ട്ടെ​ന്ന് അ​നു​ക​രി​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത സ്വ​ര​ത്തി​നു​ട​മ​യാ​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ഗി​റ്റാ​റി​ൽ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​തും സ​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു.

മ​നു​ഷ്യ​സ്വ​ര​ത്തി​ൽ ശ​ബ്ദി​ക്കു​ന്ന ഗി​റ്റാ​ർ എ​ന്നു​പോ​ലും പ​ല​പ്പോ​ഴും വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ആ ​ഗ​ലേ ല​ഗ്ജാ എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ തേ​രാ മു​ജ്സേ ഹേ ​പെ​ഹ​ലേ കാ ​നാ​താ കോ​യി എ​ന്നു​തു​ട​ങ്ങു​ന്ന പാ​ട്ടി​ലെ ഗി​റ്റാ​ർ ശ​ക​ല​ങ്ങ​ൾ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ക. ആ ​പാ​ട്ടി​നെ അ​ത് എ​ത്ര​ത്തോ​ളം സു​ന്ദ​ര​മാ​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന​റി​യാം.

ഇ​ട​വേ​ള​ക​ളി​ൽ ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ ഓ​പ്പ​ണ്‍ സ്ട്രിം​ഗ്സി​ൽ വാ​യി​ച്ച കോ​ഡു​ക​ൾ പ​ല​പ്പോ​ഴും ബ​ർ​മ​ന് പു​തി​യ ഈ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു പ്ര​ചോ​ദ​ന​മാ​കു​ക​പോ​ലും ചെ​യ്തു.

അ​നാ​മി​ക എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ ആ​ജ് കി ​രാ​ത് എ​ന്ന ഡാ​ൻ​സ് ന​ന്പ​റി​നു​വേ​ണ്ടി വാ​യി​ച്ച മൈ​ന​ർ കോ​ഡി​ലു​ള്ള ഗി​റ്റാ​ർ റി​ഫ് ഇ​ന്നും അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തും. ബ്ലൂ​സ് സ്പ​ർ​ശ​മു​ള്ള ആ ​ശ​ക​ല​ങ്ങ​ൾ അ​തി​ഗം​ഭീ​ര സ്റ്റൈ​ലി​ലാ​ണ് ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​മാ​ക്കി​യ​ത്.

യാ​ദോം കി ​ബാ​രാ​ത് എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഗാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കെ​ത്തി​യ​തോ​ടെ പ​ന്ത്ര​ണ്ടു സ്ട്രിം​ഗു​ക​ളു​ള്ള ഗി​റ്റാ​റാ​യി​രു​ന്നു ഭൂ​പി​ന്ദ​റി​ന്‍റെ കൈ​യി​ൽ. ഹി​ന്ദി സി​നി​മ​യി​ൽ അ​ത്ത​രം ഗി​റ്റാ​ർ ഏ​റ്റ​വും മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത് ആ ​ഗാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ കേ​ൾ​ക്കാം. ചു​രാ ലി​യാ എ​ന്ന പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ഗാ​നം പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചും.

ക്യാ ​ഹു​വാ തേ​രാ വാ​ദാ (ഹം ​കി​സീ സേ ​കം ന​ഹീ) എ​ന്നു​തു​ട​ങ്ങു​ന്ന എ​ക്കാ​ല​ത്തെ​യും നി​ത്യ​ഹ​രി​ത ഗാ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു വ​ന്നാ​ൽ ഇ​ല​ക്ട്രി​ക് ഗി​റ്റാ​റി​ന്‍റെ മാ​യാ​വി​ലാ​സ​മാ​ണ് ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ ഒ​രു​ക്കു​ന്ന​ത്.
ഏ​ക് ഹി ​ഖ്വാ​ബ് (കി​നാ​രാ) എ​ന്ന പാ​ട്ടി​ലൂ​ടെ മ​റ്റൊ​രു വി​സ്മ​യം​കൂ​ടി സം​ഭ​വി​ച്ചു. പാ​ട്ടി​ന് ഈ​ണ​മി​ട്ട വേ​ള​യി​ൽ ഛാബി​യാ എ​ന്ന വാ​ക്കി​ൽ ഉ​ട​ക്കി ബ​ർ​മ​ൻ കു​ഴ​ങ്ങി. ഒ​ടു​വി​ൽ ചു​രു​ക്കം ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​മാ​യാ​ണ് ആ ​പാ​ട്ടി​ന്‍റെ ഈ​ണം പി​റ​ന്ന​ത്. പാ​ടി​യ​ത് ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ​ത​ന്നെ. അ​തി​ശ​യം അ​വി​ടെ​യ​ല്ല, പി​ന്ന​ണി​യി​ൽ ലീ​ഡ് ഗി​റ്റാ​ർ വാ​യി​ച്ച​തും അ​ദ്ദേ​ഹം!

ദം ​മാ​രോ ദം (​ഹ​രേ രാ​മ ഹ​രേ കൃ​ഷ്ണ), വാ​ദി​യാ മേ​രാ ദാ​മ​ൻ (അ​ഭി​ലാ​ഷ), ചി​ങ്കാ​രി കോ​യി ഭ​ഡ്കേ (അ​മ​ർ പ്രേം), ​ച​ൽ​തേ ച​ൽ​തേ മേ​രേ യേ ​ഗീ​ത് (ച​ൽ​തേ ച​ൽ​തേ), മെ​ഹ​ബൂ​ബാ മെ​ഹ​ബൂ​ബാ (ഷോ​ലേ), തും ​ജോ മി​ൽ ഗ​യേ ഹോ (​ഹ​സ്തേ സ​ഖം) എ​ന്നീ സു​ന്ദ​ര​ഗാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലും ഭൂ​പി​ന്ദ​റി​ന്‍റെ ഗി​റ്റാ​ർ അ​തി​സു​ന്ദ​ര സാ​ന്നി​ധ്യ​മ​റി​യി​ക്കു​ന്നു. 1983ലാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം ബ​ർ​മ​ന്‍റെ സം​ഗീ​ത​സം​ഘ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു വി​ട്ട് ഗ​സ​ലു​ക​ളി​ൽ കൂ​ടു​ത​ൽ മു​ഴു​കി​യ​ത്.

ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ൾ

ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു പ​റ​ന്ന​ക​ന്ന വി​ല​പ്പെ​ട്ട നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ൾ തെ​ര​ഞ്ഞ് അ​ല​യു​ന്ന ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. അ​വ​രു​ടെ മു​ദ്രാ​ഗാ​ന​മാ​യി ദി​ൽ ഡൂ​ണ്ട്താ ഹേ ​എ​ന്ന പാ​ട്ടി​നെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാം. ഭൂ​പി​ന്ദ​റി​നേ​ക്കാ​ൾ ഇ​ണ​ങ്ങു​ന്ന ഒ​രു സ്വ​രം ആ ​പാ​ട്ടി​നി​ല്ല. ഗൃ​ഹാ​തു​ര​ത​യ്ക്കൊ​പ്പം പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​ടെ പോ​സി​റ്റി​വി​റ്റി​യും ആ ​ശ​ബ്ദ​ത്തി​ൽ നി​റ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു.

മൗ​സം എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ൽ ര​ണ്ടു വ്യ​ത്യ​സ്ത സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഈ ​പാ​ട്ട് ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. സം​ഗീ​ത​സം​വി​ധാ​യ​ക​ര​ൻ മ​ദ​ൻ മോ​ഹ​ൻ വി​വി​ധ​ങ്ങ​ളാ​യ ആ​റ് ഈ​ണ​ങ്ങ​ൾ ഈ ​പാ​ട്ടി​നു​വേ​ണ്ടി ഒ​രു​ക്കി. അ​വ​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഏ​റ്റ​വും സു​ന്ദ​ര​മാ​യ​ത് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ദോ ​ദീ​വാ​നേ ശെ​ഹ​ർ മേ, ​നാം ഗും ​ജാ​യേ​ഗാ, ക​രോ​ഗേ യാ​ദ് തോ, ​മീ​ഠേ ബോ​ൽ ബോ​ലേ, ക​ഭീ കി​സി കോ ​മു​ഖ​മ്മ​ൽ, കി​സി ന​സ​ർ കോ ​തേ​രാ ഇം​തെ​സാ​ർ, ഏ​ക് അ​കേ​ലാ ഇ​സ് ശെ​ഹ​ർ മേ, ​ദു​നി​യാ ഛൂട്ടേ, ​രാ​ത് ബ​നൂം മേ ​ഗീ​ത് ബ​നോ തും, ​ക​ഹി​യാ ക​ഹാ സേ, ​ബീ​ത്തീ നാ ​ബി​താ​യീ രേ​നാ... ഭൂ​പി​ന്ദ​ർ ജീ​വ​ൻ പ​ക​ർ​ന്നു​വ​ച്ച പാ​ട്ടു​ക​ൾ ഇ​ന്നും ഹൃ​ദ​യ​മി​ടി​പ്പു​ക​ളാ​യു​ണ്ട്. അ​വ ഒ​രി​ട​ത്തും ന​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്നി​ല്ല.

ഹരിപ്രസാദ്‌