ര​ണ്ടു സ​ഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ള്‍ ഒ​രി​ക്ക​ല്‍ ഒ​രു​മി​ച്ചു യാ​ത്ര​ചെ​യ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. യാ​ത്ര​യ്ക്കി​ട​യി​ല്‍ അ​വ​ര്‍ വ​ഴി​യ​രി​കി​ല്‍ വി​ശ്ര​മി​ക്കാ​നി​രു​ന്നു. അ​പ്പോ​ളൊ​രു പ്ര​ത്യേ​ക​ത​രം ക​ല്ല് അ​വ​രു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ല്‍​പ്പെ​ട്ടു. അ​വ​ര്‍ ആ ​ക​ല്ലെ​ടു​ത്തു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി. അ​തി​ല്‍ ഇ​പ്ര​കാ​രം എ​ഴു​തി​യി​രു​ന്നു:

""ആ​ര് ഈ ​ക​ല്ല് ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്നു​വോ അ​യാ​ള്‍ അ​ടു​ത്തു​ള്ള വ​ന​ത്തി​ലേ​ക്ക് പോ​ക​ട്ടെ. കു​റെ ക​ഴി​യു​മ്പോ​ള്‍ അ​യാ​ളൊ​രു ന​ദി കാ​ണും. ആ ​ന​ദി നീ​ന്തി​ക്ക​ട​ന്ന് അ​ക്ക​രെ​ച്ചെ​ല്ലു​മ്പോ​ള്‍ ഒ​രു പെ​ണ്‍​ക​ര​ടി ത​ന്‍റെ ക​ര​ടി​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ താ​ലോ​ലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കാ​ണും. ആ ​ക​ര​ടി​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ എ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് അ​യാ​ള്‍ അ​ടു​ത്തു കാ​ണു​ന്ന മ​ല​മു​ക​ളി​ലേ​ക്ക് ഓ​ടി​ക്ക​യ​റ​ണം. ഓ​ട്ട​ത്തി​നി​ട​യി​ല്‍ ഒ​രി​ക്ക​ല്‍​പ്പോ​ലും തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​ന്‍ പാ​ടി​ല്ല. മ​ല​മു​ക​ളി​ലെ​ത്തു​മ്പോ​ള്‍ ഒ​രു വീ​ടു​കാ​ണും. ആ ​വീ​ട്ടി​ല്‍ അ​യാ​ള്‍ യ​ഥാ​ര്‍​ഥ സ​ന്തോ​ഷം ക​ണെ്ട​ത്തും.''

ക​ല്ലി​ലെ ഈ ​സ​ന്ദേ​ശം വാ​യി​ച്ച ഉ​ട​നെ ഇ​ള​യ​വ​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞു: ""വ​രൂ, ന​മു​ക്കൊ​രു​മി​ച്ചു പോ​കാം. ന​മു​ക്കു ര​ണ്ടു​പേ​ര്‍​ക്കും​കൂ​ടി ഒ​രു​മി​ച്ചു സ​ന്തോ​ഷം ക​ണ്ടെ​ത്താം.''

അ​പ്പോ​ള്‍ മൂ​ത്ത​വ​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞു: ""നി​ന​ക്കെ​ന്താ ഭ്രാ​ന്താ​ണോ? മ​നു​ഷ്യ​രെ ച​തി​ക്കു​വാ​ന്‍ വേ​ണ്ടി ആ​രോ ഒ​രു​ത്ത​ന്‍ വെ​റു​തെ എ​ഴു​തി​വ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ലേ ഇ​ത്? ഏ​താ​യാ​ലും ന​ദി നീ​ന്തി​ക്ക​ട​ക്കാ​നും ക​ര​ടി​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ പി​ടി​ക്കാ​നു​മൊ​ന്നും ഞാ​നി​ല്ല.''

ഇ​തു​കേ​ട്ട​യു​ട​നെ അ​നു​ജ​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞു: ""ന​മു​ക്കു വെ​റു​തെ വ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കൊ​ന്നു പോ​യി നോ​ക്കാം. അ​തു​ക​ഴി​ഞ്ഞ് ബാ​ക്കി തീ​രു​മാ​നി​ക്കാം.''

അ​പ്പോ​ള്‍ മൂ​ത്ത​വ​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞു: ""നാം ​വ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു ക​ട​ക്കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും രാ​ത്രി​യാ​കും. ഇ​നി അ​വി​ടെ ന​ദി ക​ണ്ടെ​ത്തി​യാ​ല്‍​പ്പോ​ലും അ​തെ​ങ്ങ​നെ നീ​ന്തി​ക്ക​ട​ക്കാ​നാ​ണ്? ഇ​നി ന​ദി നീ​ന്തി​ക്ക​ട​ന്നാ​ല്‍​പ്പോ​ലും ക​ര​ടി​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ എ​ങ്ങ​നെ പി​ടി​ക്കാ​ന്‍ പ​റ്റും? അ​വ​യു​ടെ ത​ള്ള ന​മ്മെ വെ​റു​തെ വി​ടു​മോ? ഇ​നി നാം ​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​ല്‍ വി​ജ​യി​ച്ചു​വെ​ന്നു ക​രു​തു​ക? എ​ന്നാ​ലും നാം ​കാ​ണു​വാ​ന്‍ പോ​കു​ന്ന മ​ല വ​ലി​യ പ​ര്‍​വ​ത​മാ​ണെ​ങ്കി​ല്‍ അ​തെ​ങ്ങ​നെ ന​മു​ക്ക് ഓ​ടി​ക്ക​യ​റാ​ന്‍ സാ​ധി​ക്കും? ഇ​നി പ​ര്‍​വ​ത​ത്തി​ല്‍ ഓ​ടി​ക്ക​യ​റു​ന്ന​തി​ല്‍ നാം ​വി​ജ​യി​ച്ചാ​ല്‍​പ്പോ​ലും അ​വി​ടെ നാം ​ക​ണെ്ട​ത്താ​ന്‍ പോ​കു​ന്ന സ​ന്തോ​ഷം യ​ഥാ​ര്‍​ഥ സ​ന്തോ​ഷ​മാ​കു​മെ​ന്ന് എ​ന്താ​ണു​റ​പ്പ്? ഇ​ല്ലി​ല്ല. ഈ ​പ​രി​പാ​ടി​ക്ക് എ​ന്നെ കി​ട്ടി​ല്ല.''

മൂ​ത്ത​വ​ന്‍റെ വാ​ദ​ഗ​തി​യി​ല്‍ ക​ഴ​മ്പു​ണെ്ട​ന്ന് ഇ​ള​യ​വ​ന്‍ സ​മ്മ​തി​ച്ചു. പ​ക്ഷേ, അ​ങ്ങ​നെ പോ​ടി​ച്ചോ​ടി​യാ​ലെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്? പ്ര​ശ്‌​ന​ങ്ങ​ള്‍ ഉ​ണ്ടാ​കാ​നി​ട​യു​ണ്ടെ​ങ്കി​ല്‍​പ്പോ​ലും ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക​ളെ നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​ല​ല്ലേ വി​ജ​യം അ​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്? ഇ​ള​യ​വ​ന്‍റെ ഈ ​ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും മൂ​ത്ത​വ​ന്റെ മ​ന​സു​മാ​റ്റി​യി​ല്ല. അ​വ​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞു: ""നി​ന​ക്കു നി​ന്‍റെ വ​ഴി. എ​നി​ക്ക് എ​ന്‍റെ വ​ഴി. നി​ന​ക്കു മ​ന​സാ​ണെ​ങ്കി​ല്‍ നീ ​വ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​യി നി​ന്‍റെ ഭാ​ഗ്യം തെ​ര​യൂ.''

ഇ​ള​യ​വ​ന്‍ പി​ന്നെ മ​ടി​ച്ചു​നി​ന്നി​ല്ല. അ​യാ​ള്‍ വ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​യി. അ​ധി​കം വൈ​കാ​തെ അ​യാ​ളൊ​രു ന​ദി​ക​ണ്ടു. അ​തു നീ​ന്തി​ക്ക​ട​ന്ന് അ​ക്ക​രെ എ​ത്തി​യ​പ്പോ​ള്‍ ഒ​രു പെ​ണ്‍​ക​ര​ടി ത​ന്റെ കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ഉ​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത് അ​യാ​ള്‍ ക​ണ്ടു. ശ​ബ്ദ​മു​ണ്ടാ​ക്കാ​തെ അ​യാ​ള്‍ ആ ​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ​യും എ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് അ​ടു​ത്തു​ക​ണ്ട മ​ല​യി​ലേ​ക്ക് ഓ​ടി. ആ ​മ​ല​യു​ടെ മു​ക​ളി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ള്‍ അ​വി​ടെ ഒ​രു പ​റ്റം ആ​ളു​ക​ള്‍ കാ​ത്തു​നി​ല്‍​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ​ര്‍ ആ​യാ​ളെ ഒ​രു പ​ല്ല​ക്കി​ലേ​റ്റി ത​ങ്ങ​ളു​ടെ കൊ​ച്ചു രാ​ജ്യ​ത്തു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി അ​വി​ട​ത്തെ രാ​ജാ​വാ​യി വാ​ഴി​ച്ചു!

അ​ഞ്ചു​വ​ര്‍​ഷം ആ ​ഇ​ള​യ സ​ഹോ​ദ​ര​ന്‍ രാ​ജാ​വാ​യി ഭ​ര​ണം ന​ട​ത്തി. സ​ന്തോ​ഷ​പ്ര​ദ​വും ആ​ന​ന്ദ​പൂ​ര്‍​ണ​വു​മാ​യ ജീ​വി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. പ​ക്ഷേ, ഒ​രു ദി​വ​സം ശ​ക്ത​നാ​യ ഒ​രു രാ​ജാ​വു​വ​ന്ന് അ​യാ​ളി​ല്‍​നി​ന്നു ഭ​ര​ണം പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. അ​പ്പോ​ള്‍, അ​യാ​ള്‍ വീ​ണ്ടും സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ര​നാ​യി മാ​റി ത​ന്റെ സ​ഹോ​ദ​ര​നെ അ​ന്വേ​ഷി​ച്ചി​റ​ങ്ങി.

അ​യാ​ള്‍ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ച​തു​പോ​ലെ അ​യാ​ളു​ടെ സ​ഹോ​ദ​ര​ന്‍ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​ഴ​യ സ്ഥ​ല​ത്ത് പ​ഴ​യ രീ​തി​യി​ല്‍​ത്ത​ന്നെ താ​മ​സി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ള​യ​വ​നെ ക​ണ്ട​പ്പോ​ള്‍ മൂ​ത്ത​വ​നു വ​ലി​യ സ​ന്തോ​ഷം തോ​ന്നി. ഇ​ള​യ​വ​ന്റെ ക​ഥ മൂ​ത്ത​വ​ന്‍ സ​ശ്ര​ദ്ധം ശ്ര​വി​ച്ചു. അ​തി​നു​ശേ​ഷം അ​യാ​ള്‍ പ​റ​ഞ്ഞു: ""എ​ന്‍റെ തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു ശ​രി​യെ​ന്ന് എ​നി​ക്കി​പ്പോ​ള്‍ ബോ​ധ്യ​മാ​യി. കാ​ര​ണം, നീ ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ല്‍ സ​ന്തോ​ഷം ക​ണെ്ട​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും അ​തി​നി​ട​യി​ല്‍ എ​ന്തെ​ല്ലാം ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ക​ളാ​ണ് നേ​രി​ട്ട​ത്. ഇ​പ്പോ​ഴാ​ണെ​ങ്കി​ല്‍ നി​ന്റെ സ്ഥി​തി പ​ഴ​യ​തു​പോ​ലെ​യു​മാ​യി. എ​ന്നാ​ല്‍, എ​ന്റെ​കാ​ര്യം നോ​ക്കൂ. ഞാ​നി​വി​ടെ അ​ന്നും ഇ​ന്നും ഒ​രു​പോ​ലെ ജീ​വി​ക്കു​ന്നു.''

ഉ​ട​നെ ഇ​ള​യ​വ​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞു: ""ഞാ​നി​പ്പോ​ള്‍ പ​ണ​ക്കാ​ര​ന​ല്ലെ​ങ്കി​ലും എ​ന്റെ സ്ഥി​തി പ​ഴ​യ​തു​പോ​ലെ​യ​ല്ല. എ​ന്റെ ജീ​വി​താ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ള്‍ എ​ന്നെ എ​ത്ര​യോ ഭാ​ഗ്യ​വാ​നാ​ക്കി. അ​തു​പോ​ലെ, എ​ന്നെ​ന്നും ഓ​ര്‍​മി​ക്കാ​നും ഓ​മ​നി​ക്കാ​നും എ​നി​ക്കെ​ത്ര​മാ​ത്രം ന​ല്ല ഓ​ര്‍​മ​ക​ളാ​ണു​ള്ള​ത്! ജ്യേ​ഷ്ഠ​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തി​ല്‍ അ​ങ്ങ​നെ എ​ന്തെ​ങ്കി​ലു​മു​ണേ്ടാ?''

സു​പ്ര​സി​ദ്ധ റ​ഷ്യ​ന്‍ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നാ​യ ടോ​ള്‍​സ്റ്റോ​യി (1828 1910)യു​ടേ​താ​ണ് ഈ ​സാ​രോ​പ​ദേ​ശ​ക​ഥ. ഈ ​ക​ഥ​യി​ല്‍ നി​ന്ന് ഒ​ട്ടേ​റെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ള്‍ ന​മു​ക്കു പ​ഠി​ക്കാ​നാ​വും. എ​ങ്കി​ലും ഒ​രു​കാ​ര്യം മാ​ത്ര​മേ ഇ​വി​ടെ എ​ടു​ത്തു​പ​റ​യു​ന്നു​ള്ളൂ. അ​ത് ന​മു​ക്കും മ​റ്റു​ള്ള​വ​ര്‍​ക്കും​വേ​ണ്ടി നാം ​സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന ഓ​ര്‍​മ​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണ്.

"അ​ന്നു​മി​ന്നും' ഒ​രു​പോ​ലെ ജീ​വി​ച്ച​യാ​ളാ​ണ് ഈ ​ക​ഥ​യി​ലെ മൂ​ത്ത സ​ഹോ​ദ​ര​ന്‍. പ​ക്ഷേ, അ​യാ​ള്‍ ജീ​വി​ത​ത്തി​ല്‍ ത​നി​ക്കും മ​റ്റു​ള്ള​വ​ര്‍​ക്കും​വേ​ണ്ടി എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ന​ന്മ ചെ​യ്‌​തോ? എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും നേ​ടി​യോ? എ​ന്നെ​ന്നും ഓ​ര്‍​മി​ക്കാ​നും ഓ​മ​നി​ക്കാ​നു​മാ​യി അ​യാ​ള്‍ ത​നി​ക്കോ മ​റ്റാ​ര്‍​ക്കെ​ങ്കി​ലും വേ​ണ്ടി​യോ എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ചെ​യ്‌​തോ?

എ​ന്നാ​ല്‍, ഇ​ള​യ​വ​ന്റെ കാ​ര്യ​മെ​ടു​ക്കൂ. ശ​രി​യാ​ണ്, അ​യാ​ള്‍ ഒ​രു​പാ​ട് ക​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​ശേ​ഷ​മാ​ണ് രാ​ജാ​വാ​യ​തും രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണം ന​ട​ത്തി​യ​തും. എ​ന്നാ​ല്‍, ആ ​ക​ഷ്ട​പ്പാ​ടു​ക​ള്‍ അ​യാ​ളു​ടെ​യും മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ​യും ജീ​വി​ത​ത്തെ ഏ​തെ​ല്ലാം രീ​തി​യി​ലാ​ണു മെ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തെ​ന്നു നോ​ക്കൂ. രാ​ജാ​വാ​യ​പ്പോ​ള്‍ അ​യാ​ള്‍ ത​നി​ക്കു മാ​ത്ര​മ​ല്ല ത​ന്റെ പ്ര​ജ​ക​ള്‍​ക്കും സ​ന്തോ​ഷം പ്ര​ദാ​നം ചെ​യ്തു എ​ന്ന​താ​ണ് വ​സ്തു​ത. അ​യാ​ളു​ടെ രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണം ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ഴും അ​യാ​ള്‍​ക്കും അ​യാ​ളു​ടെ പ്ര​ജ​ക​ള്‍​ക്കും ഓ​ര്‍​മി​ക്കാ​നും ഓ​മ​നി​ക്കാ​നും ഒ​ട്ടേ​റെ ന​ല്ല​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഓ​ര്‍​മി​ക്കാ​നും ഓ​മ​നി​ക്കാ​നു​മാ​യി ന​ല്ല അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ള്‍ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന​വ​ര​ല്ലേ ന​മ്മ​ള്‍? എ​ന്നാ​ല്‍, ജീ​വി​ത​ത്തി​ല്‍​നി​ന്ന് ഒ​ളി​ച്ചോ​ടു​ന്ന​വ​രാ​ണു നാ​മെ​ങ്കി​ല്‍ ന​മ്മു​ടെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ല്‍ സ​ന്തോ​ഷ​പൂ​ര്‍​വം ഓ​ര്‍​മി​ക്കാ​ന്‍ ന​മു​ക്കൊ​ന്നും ഉ​ണ്ടാ​വി​ല്ലെ​ന്ന​തു മ​റ​ക്ക​ണ്ട. എ​ന്നാ​ല്‍, ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക​ളെ സ​ധൈ​ര്യം നേ​രി​ടു​ക​യും ന​മു​ക്കും മ​റ്റു​ള്ള​വ​ര്‍​ക്കും ന​ന്മ​യാ​യി​ട്ടു​ള്ള​തു​മാ​ത്രം ചെ​യ്യു​ക​യു​മാ​ണെ​ങ്കി​ല്‍ അ​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഓ​ര്‍​മ​ക​ള്‍ മാ​ത്രം മ​തി​യാ​കും ന​മ്മു​ടെ ജീ​വി​തം സ​ന്തോ​ഷ​പ്ര​ദ​മാ​ക്കു​വാ​ന്‍.

നാം ​ന​മു​ക്കും മ​റ്റു​ള്ള​വ​ര്‍​ക്കും​വേ​ണ്ടി സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന ഓ​ര്‍​മ​ക​ള്‍ ന​ല്ല​വ മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു ന​മു​ക്ക് ഉ​റ​പ്പു​വ​രു​ത്താം. വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഓ​ര്‍​മ​ക​ള്‍ ന​മു​ക്കോ മ​റ്റാ​ര്‍​ക്കെ​ങ്കി​ലു​മോ ജ​നി​പ്പി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ല്‍ ന​മു​ക്കു ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാം.