“മ​​​​ഹ​​​​ത്താ​​​​യ സ​​​​ന്തോ​​​​ഷ വാ​​​​ർ​​​​ത്ത നി​​​​ങ്ങ​​​​ളെ അ​​​​റി​​​​യി​​​​ക്കു​​​​ന്നു. ന​​​​മു​​​​ക്ക് പാ​​​​പ്പാ​​​​യെ ല​​​​ഭി​​​​ച്ചി​​​​രി​​​​ക്കു​​​​ന്നു.” ക​​​​ർ​​​​ദി​​​​നാ​​​​ൾ ഡോ​​​​മി​​​​നി​​​​ക് മാം​​​​ബെ​​​​ർ​​​​ത്തിയു​​​​ടെ വാ​​​​ക്കു​​​​ക​​​​ൾ ഹ​​​​ർ​​​​ഷാ​​​​ര​​​​വ​​​​ത്തോ​​​​ടെ​​​​യാ​​​​ണ് ലോ​​​​കം സ്വീ​​​​ക​​​​രി​​​​ച്ച​​​​ത്. തു​​​​ട​​​​ർ​​​​ന്ന് അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം പ​​​​റ​​​​ഞ്ഞ പു​​​​തി​​​​യ പാ​​​​പ്പാ​​​​യു​​​​ടെ പേ​​​​ര് എ​​​​ല്ലാ​​​​വ​​​​ർ​​​​ക്കും അ​​​​പ്ര​​​​തീ​​​​ക്ഷി​​​​ത​​​​മാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു - ക​​​​ർ​​​​ദി​​​​നാ​​​​ൾ റോ​​​​ബ​​​​ർ​​​​ട്ട് ഫ്രാ​​​​ൻ​​​​സി​​​​സ് പ്രെ​​​​വോ​​​​സ്റ്റ്.

അ​​​​തി​​​​നേ​​​​ക്കാ​​​​ൾ അ​​​​വി​​​​ശ്വ​​​​സ​​​​നീ​​​​യ​​​​മാ​​​​യ പേ​​​​രാ​​​​ണ് അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം സ്വീ​​​​ക​​​​രി​​​​ച്ച​​​​ത്. ലെ​​​​യോ 14-ാമ​​​​ൻ. ല​​​​ത്തീ​​​​ൻ ഭാ​​​​ഷ​​​​യി​​​​ൽ ലെ​​​​യോ എ​​​​ന്ന പേ​​​​രി​​​​ന​​​​ർ​​​​ഥം സിം​​​​ഹം എ​​​​ന്നാ​​​​ണ്. പ്ര​​​​തീ​​​​കാ​​​​ത്മ​​​​ക​​​​മാ​​​​യി ലെ​​​​യോ ശ​​​​ക്തി, ധൈ​​​​ര്യം, നേ​​​​തൃ​​​​പാ​​​​ട​​​​വം എ​​​​ന്നി​​​​വ​​​​യെ സൂ​​​​ചി​​​​പ്പി​​​​ക്കു​​​​ന്നു. മ​​​​ർ​​​​ക്കോസ് സു​​​​വി​​​​ശേ​​​​ഷ​​​​ക​​​​ന്‍റെ പ്ര​​​​തീ​​​​ക​​​​വും സിം​​​​ഹ​​​​മാ​​​​ണ​​​​ല്ലോ. ഫ്രാ​​​​ൻ​​​​സി​​​​സ് അ​​​​സീ​​​​സി​​​​യു​​​​ടെ അ​​​​ടു​​​​ത്ത സു​​​​ഹൃ​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ പേ​​​​രും ലെ​​​​യോ എ​​​​ന്നാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു. താ​​​ൻ സ്വീ​​​ക​​​രി​​​ച്ചി​​​രി​​​ക്കു​​​ന്ന പേ​​​ര് ലെ​​​യോ പ​​​തി​​​മൂ​​​ന്നാ​​​മ​​​നെ പി​​​ന്തു​​​ട​​​രു​​​ന്ന​​​തി​​​നാ​​​ലാ​​​ണെ​​​ന്ന് പു​​​തി​​​യ പാ​​​പ്പാ വ‍്യ​​​ക്ത​​​മാ​​​ക്കു​​​ക​​​യു​​​ണ്ടാ​​​യി.

അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: “നി​​​​ർ​​​​മി​​​​തബു​​​​ദ്ധി​​​​യി​​​​ലൂ​​​​ടെ (AI) ഉ​​​​രു​​​​വാ​​​​കു​​​​ന്ന ര​​​​ണ്ടാം വ്യ​​​​വ​​​​സാ​​​​യ വി​​​​പ്ല​​​​വ​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ ഈ ​​​​കാ​​​​ല​​​​ഘ​​​​ട്ട​​​​ത്തി​​​​ൽ ജീ​​​​വ​​​​നും മ​​​​നു​​​​ഷ്യ​​​​മാ​​​​ഹാ​​​​ത്മ്യ​​​​ത്തി​​​​നും ഊ​​​​ന്ന​​​​ൽ ന​​​​ല്കു​​​​ന്ന സാ​​​​മൂ​​​​ഹി​​​​ക പ്ര​​​​ബോ​​​​ധ​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ന​​​​ല്കാ​​​​നാ​​​​യി, പ്ര​​​​ഥ​​​​മ വ്യ​​​​വ​​​​സാ​​​​യ വി​​​​പ്ല​​​​വ​​​​കാ​​​​ല​​​​ത്ത് ‘റേ​​​​രും നൊ​​​​വാ​​​​രും’ എ​​​​ന്ന അ​​​​പ്പ​​​​സ്തോ​​​​ലി​​​​ക പ്ര​​​​ബോ​​​​ധ​​​​ന​​​​ത്തി​​​​ലൂ​​​​ടെ ലോ​​​​ക​​​​ത്തി​​​​നു വെ​​​​ളി​​​​ച്ചം ന​​​​ല്കി​​​​യ ലെ​​​​യോ 13-ാമ​​​​നെ പി​​​​ന്തു​​​​ട​​​​രാ​​​​ൻ താ​​​​ൻ തീ​​​​രു​​​​മാ​​​​നി​​​​ച്ചു.”

ലെ​​​​യോ പ​​​തി​​​മൂ​​​ന്നാ​​​മ​​​ൻ മാ​​​ർ​​​പാ​​​പ്പ

ഇ​​​​രു​​​​പ​​​​ത്തി​​​​യ​​​​ഞ്ച് വ​​​​ർ​​​​ഷ​​​​മാ​​​​ണ് ലെ​​​​യോ പ​​​തി​​​മൂ​​​ന്നാ​​​മ​​​ൻ മാ​​​ർ​​​പാ​​​പ്പ (1878-1903) സ​​​​ഭ​​​​യെ ന​​​​യി​​​​ച്ച​​​​ത്. സ​​​​ഭ​​​​യി​​​​ലും സ​​​​മൂ​​​​ഹ​​​​ത്തി​​​​ലും വ​​​​ലി​​​​യ സ്വാ​​​​ധീ​​​​നം ചെ​​​​ലു​​​​ത്ത​​​​പ്പെ​​​​ട്ട കാ​​​​ല​​​​ഘ​​​​ട്ട​​​​മാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു അ​​​​ത്. ‘റേ​​​​രും നൊ​​​​വാ​​​​രും’ എ​​​​ന്ന സാ​​​​മൂ​​​​ഹി​​​​ക പ്ര​​​​ബോ​​​​ധ​​​​ന​​​​വും മ​​​​രി​​​​യ​​​​ൻ പ്ര​​​​ബോ​​​​ധ​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ളു​​​​മാ​​​​ണ് അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹ​​​​ത്തെ പ്ര​​​​സി​​​​ദ്ധ​​​​നാ​​​​ക്കി​​​​യ​​​​ത്. തൊ​​​​ഴി​​​​ലാ​​​​ളി​​​​ക​​​​ളു​​​​ടെ പാ​​​​പ്പാ എ​​​​ന്നും മ​​​​രി​​​​യ​​​​ൻ പാ​​​​പ്പാ എ​​​​ന്നും അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം അ​​​​റി​​​​യ​​​​പ്പെ​​​​ടു​​​​ന്നു. ബൗ​​​​ദ്ധി​​​​ക പ​​​​രി​​​​ജ്ഞാ​​​​നം ക​​​​ണ​​​​ക്കി​​​​ലെ​​​​ടു​​​​ത്ത് മ​​​​ഹാ​​​​നാ​​​​യ ലെ​​​​യോ എ​​​​ന്നും വി​​​​ളി​​​​ക്കാ​​​​റു​​​​ണ്ട്.

85 ചാ​​​​ക്രി​​​​ക ലേ​​​​ഖ​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ൾ അ​​​​ക്കാ​​​​ല​​​​യ​​​​ള​​​​വി​​​​ൽ പ്ര​​​​സി​​​​ദ്ധീ​​​​ക​​​​രി​​​​ച്ചി​​​​ട്ടു​​​​ണ്ട്. ദൈ​​​​വ​​​​ശാ​​​​സ്ത്രം, ത​​​​ത്വ​​​​ശാ​​​​സ്ത്രം, സാ​​​​മൂ​​​​ഹി​​​​ക വി​​​​ഷ​​​​യ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ, സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ അ​​​​ധി​​​​കാ​​​​രം എ​​​​ന്നി​​​​വ​​​​യെ​​​​ല്ലാം വി​​​​ഷ​​​​യ​​​​ങ്ങ​​​​ളാ​​​​യി. അ​​​​വ​​​​യി​​​​ൽ ഏ​​​​റെ പ്രാ​​​​ധാ​​​​ന്യ​​​​മു​​​​ള്ള​​​​വ ചു​​​​വ​​​​ടെ ചേ​​​​ർ​​​​ക്കു​​​​ന്നു.

റേ​​​​രും നൊ​​​​വാ​​​​രും
(തൊ​​​​ഴി​​​​ലി​​​​ന്‍റെ അ​​​​വ​​​​സ്ഥ​​​​യെ​​​​ക്കു​​​​റി​​​​ച്ച്, 1891)


ലെ​​​​യോ 13-ാമ​​​​നെ ച​​​​രി​​​​ത്ര​​​​പ്ര​​​​സി​​​​ദ്ധ​​​​നാ​​​​ക്കി​​​​യ അ​​​​പ്പ​​​​സ്തോ​​​​ലി​​​​ക പ്ര​​​​ബോ​​​​ധ​​​​ന​​​​മാ​​​​ണി​​​​ത്. ക​​​​ത്തോ​​​​ലി​​​​ക്കാ സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ ആ​​​​ധു​​​​നി​​​​ക സാ​​​​മൂ​​​​ഹി​​​​ക ദ​​​​ർ​​​​ശ​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ൾ​​​​ക്ക് ഈ ​​​​ചാ​​​​ക്രി​​​​ക​​​​ലേ​​​​ഖ​​​​നം അ​​​​ടി​​​​സ്ഥാ​​​​ന​​​​മി​​​​ട്ടു. തൊ​​​​ഴി​​​​ലാ​​​​ളി​​​​ക​​​​ളു​​​​ടെ അ​​​​വ​​​​കാ​​​​ശ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ, തൊ​​​​ഴി​​​​ലി​​​​ന്‍റെ മ​​​​ഹ​​​​ത്വം, വ്യ​​​​ക്തി​​​​ഗ​​​​ത വ​​​​സ്തു​​​​വ​​​​ക​​​​ക​​​​ളു​​​​ടെ പ്രാ​​​​ധാ​​​​ന്യം, രാ​​​​ഷ്‌​​​​ട്ര​​​​ങ്ങ​​​​ളു​​​​ടെ പ​​​​ങ്ക് തു​​​​ട​​​​ങ്ങി​​​​യ വി​​​​ഷ​​​​യ​​​​ങ്ങ​​​​ളാ​​​​ണ് പാ​​​​പ്പാ ച​​​​ർ​​​​ച്ച ചെ​​​​യ്ത​​​​ത്. സോ​​​​ഷ്യ​​​​ലി​​​​സ​​​​ത്തെ​​​​യും നി​​​​യ​​​​ന്ത്ര​​​​ണ​​​​മി​​​​ല്ലാ​​​​ത്ത മുതലാളിത്ത​​​​ത്തെ​​​​യും നി​​​​ശി​​​​ത​​​​മാ​​​​യി വി​​​​മ​​​​ർ​​​​ശി​​​​ച്ചു.

ഇ​​​​മ്മൊ​​​​ർ​​​​ത്താ​​​​യി​​​​ലെ ദേ​​​​യി
(രാ‌​​​​ഷ്‌​​​​ട്ര​​​​ങ്ങ​​​​ളി​​​​ലെ ക്രി​​​​സ്തീ​​​​യ അ​​​​ടി​​​​ത്ത​​​​റ, 1885)


സ​​​​മൂ​​​​ഹ​​​​ത്തി​​​​ൽ സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ പ​​​​ങ്ക് വ്യ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​യി വ്യാ​​​​ഖ്യാ​​​​നി​​​​ക്കു​​​​ക​​​​യും സ​​​​ഭ രാ​​​​ഷ്‌​​​​ട്ര​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ ഇ​​​​ട​​​​പെ​​​​ട​​​​ലു​​​​ക​​​​ളി​​​​ൽ​​​​നി​​​​ന്ന് സ്വ​​​​ത​​​​ന്ത്ര​​​​മാ​​​​യി​​​​രി​​​​ക്ക​​​​ണ​​​​മെ​​​​ന്ന് ശ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​യി വാ​​​​ദി​​​​ക്കു​​​​ക​​​​യും ചെ​​​​യ്തു. ഭ​​​​ര​​​​ണ​​​​കൂ​​​​ട​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ധാ​​​​ർ​​​​മി​​​​ക​​​​ത​​​​ത്വ​​​​ങ്ങ​​​​ളെ മാ​​​​നി​​​​ക്ക​​​​ണ​​​​മെ​​​​ന്നും ഓ​​​​ർ​​​​മി​​​​പ്പി​​​​ച്ചു.

ലി​​​​ബെ​​​​ർ​​​​ത്താ​​​​സ് പ്രെ​​​​സ്താ​​​​ന്തീ​​​​സി​​​​മും
(മ​​​​നു​​​​ഷ്യ​​​​സ്വാ​​​​ത​​​​ന്ത്ര്യ​​​​ത്തെ​​​​ക്കു​​​​റി​​​​ച്ച്, 1888)


സ്വാ​​​​ത​​​​ന്ത്ര്യം സ​​​​ത്യ​​​​ത്തെ​​​​യും ധാ​​​​ർ​​​​മി​​​​ക​​​​ത​​​​യെ​​​​യും അ​​​​ടി​​​​സ്ഥാ​​​​ന​​​​പ്പെ​​​​ടു​​​​ത്തി​​​​യാ​​​​യി​​​​രി​​​​ക്ക​​​​ണം. മോ​​​​റ​​​​ൽ റി​​​​ലേ​​​​റ്റി​​​​വി​​​​സം, സെ​​​​ക്കു​​​​ല​​​​ർ ലി​​​​ബ​​​​റ​​​​ലി​​​​സം എ​​​​ന്നി​​​​വ​​​​യു​​​​ടെ അ​​​​പ​​​​ക​​​​ട​​​​ങ്ങ​​​​ളെ​​​​ക്കു​​​​റി​​​​ച്ച് മു​​​​ന്ന​​​​റി​​​​യി​​​​പ്പ് ന​​​​ല്കി.

എ​​​​ത്തേ​​​​ർ​​​​ണി പാ​​​​ത്രി​​​​സ്
(ക്രി​​​​സ്തീ​​​​യ ത​​​​ത്വ​​​​ചി​​​​ന്ത​​​​യു​​​​ടെ പു​​​​ന​​​​രു​​​​ദ്ധാ​​​​ര​​​​ണം, 1879)


തോ​​​​മ​​​​സ് അ​​​​ക്വീ​​​​നാ​​​​സി​​​​ന്‍റെ ത​​​​ത്വ​​​​ചി​​​​ന്ത​​​​യു​​​​ടെ സ്വാ​​​​ധീ​​​​നം സ​​​​ഭ​​​​യി​​​​ൽ കൂ​​​​ടു​​​​ത​​​​ൽ ശ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​തി​​​​നാ​​​​യി പ്ര​​​​യ​​​​ത്നി​​​​ച്ചു. അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹ​​​​മാ​​​​ണ് തോ​​​​മ​​​​സ് അ​​​​ക്വീ​​​​നാ​​​​സി​​​​നെ ക​​​​ത്തോ​​​​ലി​​​​ക്കാ വി​​​​ശ്വാ​​​​സ​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ​​​​യും ദൈ​​​​വ​​​​ശാ​​​​സ്ത്ര​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ​​​​യും നെ​​​​ടും​​​​തൂ​​​​ണാ​​​​ക്കി​​​​യ​​​​ത്.

പ്രൊ​​​​വി​​​​ദെ​​​​ന്തി​​​​സി​​​​മൂ​​​​സ് ദേ​​​​വൂ​​​​സ്
(വി​​​​ശു​​​​ദ്ധ ഗ്ര​​​​ന്ഥ​​​​ങ്ങ​​​​ളു​​​​ടെ പ​​​​ഠ​​​​നം, 1893)


ഈ ​​​​ചാ​​​​ക്രി​​​​ക ലേ​​​​ഖ​​​​ന​​​​ത്തി​​​​ലൂ​​​​ടെ വി​​​​ശു​​​​ദ്ധ ഗ്ര​​​​ന്ഥ​​​​ങ്ങ​​​​ളു​​​​ടെ ശാ​​​​സ്ത്രീ​​​​യ പ​​​​ഠ​​​​ന​​​​ത്തെ പ്രോ​​​​ത്സാ​​​​ഹി​​​​പ്പി​​​​ച്ചു. ദൈ​​​​വ​​​​വ​​​​ച​​​​ന​​​​ത്തോ​​​​ടു​​​​ള്ള ആ​​​​ധു​​​​നി​​​​ക വി​​​​മ​​​​ർ​​​​ശ​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ളെ പ്ര​​​​തി​​​​രോ​​​​ധി​​​​ക്കു​​​​ക​​​​യും സ​​​​ഭാ​​​​ പാ​​​​ര​​​​ന്പ​​​​ര്യ​​​​ങ്ങ​​​​ളെ സ്ഥി​​​​രീ​​​​ക​​​​രി​​​​ക്കു​​​​ക​​​​യും ചെ​​​​യ്തു.

സ​​​​പി​​​​യെ​​​​ൻ​​​​സി​​​​യേ ക്രി​​​​സ്ത്യാ​​​​നേ
(ക്രി​​​​സ്ത്യാ​​​​നി​​​​ക​​​​ൾ, ന​​​​ല്ല പൗ​​​​ര​​​​ന്മാ​​​​ർ; 1890)


ക​​​​ത്തോ​​​​ലി​​​​ക്കാ വി​​​​ശ്വാ​​​​സി​​​​ക​​​​ളെ രാ​​​​ഷ്‌​​​​ട്ര​​​​ത്തി​​​​ലെ ന​​​​ല്ല പൗ​​​​ര​​​​ന്മാ​​​​രാ​​​​യി​​​​രി​​​​ക്കാ​​​​നും അ​​​​തേ​​​​സ​​​​മ​​​​യം വി​​​​ശ്വാ​​​​സി​​​​ക​​​​ളെ​​​​ന്ന നി​​​​ല​​​​യി​​​​ലു​​​​ള്ള അ​​​​ന്ത​​​​ഃസ​​​​ത്ത കാ​​​​ത്തു​​​​സൂ​​​​ക്ഷി​​​​ക്കാ​​​​നും പ​​​​രി​​​​ശ്ര​​​​മി​​​​ക്ക​​​​ണ​​​​മെ​​​​ന്ന് ഓ​​​​ർ​​​​മി​​​​പ്പി​​​​ച്ചു. പൊ​​​​തു​​​​സ​​​​മൂ​​​​ഹ​​​​ത്തി​​​​ൽ സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ അ​​​​വ​​​​കാ​​​​ശ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ​​​​ക്കു​​​​വേ​​​​ണ്ടി വാ​​​​ദി​​​​ക്കാ​​​​നും വി​​​​ശ്വാ​​​​സി​​​​ക​​​​ളെ പ്രോ​​​​ത്സാ​​​​ഹി​​​​പ്പി​​​​ച്ചു.

ആ​​​​ദ് എ​​​​ക്സ്ട്രേ​​​​മാ​​​​സ്
(ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ലെ സ​​​​ഭ​​​​യെ​​​​ക്കു​​​​റി​​​​ച്ച്, 24 ജൂ​​​​ൺ 1893)


ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​ത്തെ അ​​​​ഭി​​​​സം​​​​ബോ​​​​ധ​​​​ന ചെ​​​​യ്ത് എ​​​​ഴു​​​​ത​​​​പ്പെ​​​​ട്ട സ​​​​ഭ​​​​യി​​​​ലെ ആ​​​​ദ്യ​​​​ത്തെ ചാ​​​​ക്രി​​​​ക ലേ​​​​ഖ​​​​ന​​​​മാ​​​​ണി​​​​ത്. രാ​​​​ഷ്‌​​​​ട്രം ബ്രി​​​​ട്ടീ​​​​ഷ് ആ​​​​ധി​​​​പ​​​​ത്യ​​​​ത്തി​​​​ലാ​​​​യി​​​​രി​​​​ക്കു​​​​ന്പോ​​​​ൾ സ​​​​ഭ​​​​യും വൈ​​​​ദേ​​​​ശി​​​​ക മി​​​​ഷ​​​​ണ​​​​റി​​​​മാ​​​​രു​​​​ടെ നേ​​​​തൃ​​​​ത്വ​​​​ത്തി​​​​ലാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു. ഈ ​​​​അ​​​​വ​​​​സ്ഥ​​​​യ്ക്ക് മാ​​​​റ്റം വ​​​​ര​​​​ണ​​​​മെ​​​​ന്നാ​​​​ണ് ദീ​​​​ർ​​​​ഘ​​​​വീ​​​​ക്ഷ​​​​ണ​​​​മു​​​​ള്ള, ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ അ​​​​മൂ​​​​ല്യ​​​​മാ​​​​യ വി​​​​ശ്വാ​​​​സസ​​​​ന്പ​​​​ത്ത് തി​​​​രി​​​​ച്ച​​​​റി​​​​ഞ്ഞ പാ​​​​പ്പാ ആ​​​​ഗ്ര​​​​ഹി​​​​ച്ച​​​​ത്. “ഭാ​ര​ത​മേ നി​ന്‍റെ ര​ക്ഷ നി​ന്‍റെ മ​ക്ക​ളി​ൽ” എ​ന്നു പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​തും അ​ദ്ദേ​ഹം ത​ന്നെ.


ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ലെ സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ ഭാ​​​​വി​​​​ക്ക് ത​​​​ദ്ദേ​​​​ശി​​​​യ​​​​രാ​​​​യ പു​​​​രോ​​​​ഹി​​​​ത​​​​രും സ​​​​ന്യ​​​​സ്ത​​​​രും ആ​​​​വ​​​​ശ്യ​​​​മാ​​​​ണ്. വൈ​​​​ദേ​​​​ശി​​​​ക മി​​​​ഷ​​​​ണ​​​​റി​​​​മാ​​​​ർ​​​​ക്ക് അ​​​​ധി​​​​ക​​​​കാ​​​​ലം ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ൽ തു​​​​ട​​​​രാ​​​​ൻ സാ​​​​ധ്യ​​​​മ​​​​ല്ല. ത​​​​ദ്ദേ​​​​ശീ​​​​യ​​​​രാ​​​​യ വി​​​​ദ്യാ​​​​ർ​​​​ഥി​​​​ക​​​​ൾ​​​​ക്ക് പൗ​​​​രോ​​​​ഹി​​​​ത്യ​​​​ത്തി​​​​ലേ​​​​ക്കും സ​​​​മ​​​​ർ​​​​പ്പി​​​​ത ജീ​​​​വി​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ലേ​​​​ക്കും പ​​​​രി​​​​ശീ​​​​ല​​​​നം ന​​​​ല്ക​​​​ണം. അ​​​​വ​​​​ർ​​​​ക്കു മാ​​​​ത്ര​​​​മേ പ്രാ​​​​ദേ​​​​ശി​​​​ക സം​​​​സ്കാ​​​​രം ഉ​​​​ൾ​​​​ക്കൊ​​​​ള്ളാ​​​​നും ജ​​​​ന​​​​ത്തി​​​​നു മ​​​​ന​​​​സി​​​​ലാ​​​​കു​​​​ന്ന ഭാ​​​​ഷ സം​​​​സാ​​​​രി​​​​ക്കാ​​​​നും അ​​​​വ​​​​രു​​​​ടെ ഹൃ​​​​ദ​​​​യ​​​​ങ്ങ​​​​ളി​​​​ലേ​​​​ക്ക് ക്രി​​​​സ്തു​​​​വി​​​​ന്‍റെ സു​​​​വി​​​​ശേ​​​​ഷം പ​​​​ക​​​​ർ​​​​ന്നു​​​​കൊ​​​​ടു​​​​ക്കാ​​​​നും സാ​​​​ധി​​​​ക്കു​​​​ക​​​​യു​​​​ള്ളൂ. ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ലെ മി​​​​ഷ​​​​ണ​​​​റി പ്ര​​​​വ​​​​ർ​​​​ത്ത​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ളെ സ​​​​ഹാ​​​​യി​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​തോ​​​ടൊ​​​പ്പം ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​സ​​​​ഭ സ്വ​​​​യം​​​​പ​​​​ര്യാ​​​​പ്ത​​​​ത നേ​​​​ട​​​​ണ​​​​മെ​​​​ന്നും ത​​​​ദ്ദേ​​​​ശി​​​​യ സം​​​​സ്കാ​​​​ര​​​​ത്തി​​​​ൽ അ​​​​ടി​​​​യു​​​​റ​​​​ച്ച​​​​താ​​​​യി​​​​രി​​​​ക്ക​​​​ണ​​​​മെ​​​​ന്നും അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം എ​​​​ടു​​​​ത്തു​​​​പ​​​​റ​​​​ഞ്ഞു. വി​​​​ശ്വാ​​​​സി​​​​ക​​​​ൾ ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ലെ വി​​​​ശ്വ​​​​സ്ത പൗ​​​​ര​​​​ന്മാ​​​​രാ​​​​യി​​​​രി​​​​ക്കു​​​​ക​​​​യും എ​​​​ന്നാ​​​​ൽ സ​​​​ഭാ ​​​​വി​​​​ശ്വാ​​​​സ​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ അ​​​​ന്ത​​​​ഃസ​​​​ത്ത കാ​​​​ത്തു​​​​പാ​​​​ലി​​​​ക്ക​​​​ണ​​​​മെ​​​​ന്നും അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം ഓ​​​​ർ​​​​മി​​​​പ്പി​​​​ച്ചു. പൂ​ന​യി​ലെ (തു​ട​ക്കം ശ്രീ​ല​ങ്ക​യി​ലെ കാ​ന്‍​ഡി​യി​ൽ) പേ​പ്പ​ൽ സെ​മി​നാ​രി​യു​ടെ സ്ഥാ​പ​ക​ന്‍ ലെ​യോ 13-ാമ​ന്‍ മാ​ർ​പാ​പ്പ​യാ​ണ്.

ഭാ​​​​ര​​​​ത ഹ​​​​യ​​​​രാ​​​​ർ​​​​ക്കി സ്ഥാ​​​​പ​​​​നം (1886)

ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ കൃ​​​​ത്യ​​​​മാ​​​​യ ക്ര​​​​മ​​​​വ​​​​ത്ക​​​​ര​​​​ണ​​​​ത്തി​​​​നു കാ​​​​ര​​​​ണ​​​​ക്കാ​​​​ര​​​​ൻ ലെ​​​​യോ 13-ാമ​​​​ൻ മാർപാ​​​​പ്പ​​​​യാ​​​​ണ്. ത​​​​ദ്ദേ​​​​ശി​​​​യ മെ​​​​ത്രാ​​​​ന്മാ​​​​ർ നേ​​​​തൃ​​​​ത്വം കൊ​​​​ടു​​​​ക്കു​​​​ന്ന ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​സ​​​​ഭ​​​​യെ അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം സ്വ​​​​പ്നം​​​​ ക​​​​ണ്ടു. 1886ലെ ​​​​പോ​​​​ർ​​​​ച്ചു​​​​ഗീ​​​​സ് രാ​​​​ജ്യ​​​​വു​​​​മാ​​​​യു​​​​ള്ള ‘കൊ​​​​ൺ​​​​കൊ​​​​ർ​​​​ദാ​​​​ത്തി’ലൂ​​​​ടെ പ​​​​ദ്രൊ​​​​വാ​​​​ദോ-പ്രൊ​​​​പ്പ​​​​ഗാ​​​​ന്ത സം​​​​ഘ​​​​ർ​​​​ഷ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ അ​​​​വ​​​​സാ​​​​നി​​​​പ്പി​​​​ച്ചു.

1886 സെ​​​​പ്റ്റം​​​​ബ​​​​ർ ഒ​​​​ന്നി​​​​ന് പു​​​​റ​​​​ത്തി​​​​റ​​​​ക്കി​​​​യ ‘ഹു​​​​മാ​​​​നേ സ​​​​ലൂ​​​​ത്തി​​​​സ് അ​​​​ക്‌​​​​ത്തോ​​​​ർ’ എ​​​​ന്ന അ​​​​പ്പ​​​​സ്തോ​​​​ലി​​​​ക കോ​​​​ൺ​​​​സ്റ്റി​​​​റ്റ്യൂ​​​​ഷ​​​​നി​​​​ലൂ​​​​ടെ ഭാ​​​​ര​​​​ത ഹ​​​​യ​​​​രാ​​​​ർ​​​​ക്കി ക്ര​​​​മീ​​​​ക​​​​രി​​​​ച്ചു. സ​​​​ഭ​​​​യെ അ​​​​തി​​​​രൂ​​​​പ​​​​ത​​​​ക​​​​ളാ​​​​യും രൂ​​​​പ​​​​ത​​​​ക​​​​ളാ​​​​യും തി​​​​രി​​​​ച്ച് ഭൂ​​​​പ​​​​രി​​​​ധി നി​​​​ശ്ച​​​​യി​​​​ച്ചു. അ​​​​പ്പ​​​​സ്തോ​​​​ലി​​​​ക വി​​​​കാ​​​​രി​​​​യാ​​​​ത്തു​​​​ക​​​​ളെ രൂ​​​​പ​​​​ത​​​​ക​​​​ളാ​​​​യി ഉ​​​​യ​​​​ർ​​​​ത്തി. ഗോ​​​​വ രൂ​​​​പ​​​​ത​​​​യെ പാ​​​​ത്രി​​​​യാ​​​​ർ​​​​ക്കേ​​​​റ്റാ​​​​യി പ്ര​​​​ഖ്യാ​​​​പി​​​​ച്ചു. ഗോ​​​​വ, ആ​​​​ഗ്ര, മും​​​​ബൈ, വ​​​​രാ​​​​പ്പു​​​​ഴ, കോ​​​​ൽ​​​​ക്ക​​​​ത്ത, മ​​​​ദ്രാ​​​​സ്, പോ​​​​ണ്ടി​​​​ച്ചേ​​​​രി എ​​​​ന്നി​​​​വ​​​​യാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു അ​​​​തി​​​​രൂ​​​​പ​​​​ത​​​​ക​​​​ൾ. കൊ​​​​ച്ചി രൂ​​​​പ​​​​ത ഗോ​​​​വ​​​​യു​​​​ടെ കീ​​​​ഴി​​​​ലും കൊ​​​​ല്ലം രൂ​​​​പ​​​​ത വ​​​​രാ​​​​പ്പു​​​​ഴ അ​​​​തി​​​​രൂ​​​​പ​​​​ത​​​​യു​​​​ടെ കീ​​​​ഴി​​​​ലു​​​​മാ​​​​യി. അ​​​​പ്ര​​​​കാ​​​​രം ഭാ​​​​ര​​​​ത​​​​സ​​​​ഭ​​​​യെ വൈ​​​​ദേ​​​​ശി​​​​ക ആ​​​​ധി​​​​പ​​​​ത്യ​​​​ത്തി​​​​ൽ​​​​നി​​​​ന്നു സ്വ​​​​ത​​​​ന്ത്ര​​​​മാ​​​​ക്കാ​​​​നും ത​​​​ദ്ദേ​​​​ശി​​​​യ മി​​​​ഷ​​​​ണ​​​​റി​​​​മാ​​​​രു​​​​ടെ പ​​​​രി​​​​ശീ​​​​ല​​​​നം ആ​​​​രം​​​​ഭി​​​​ക്കാ​​​​നും വ്യ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​യ സ്വ​​​​ത​​​​ന്ത്ര​​​​ഭ​​​​ര​​​​ണം സാ​​​​ധ്യ​​​​മാ​​​​ക്കാ​​​​നു​​​​ം ലെ​​​​യോ 13-ാമ​​​​ന്‍ തുടക്കം കുറിച്ചു. സീ​റോ മ​ല​ബാ​ർ സ​ഭാം​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി 1887ൽ ​കോ​ട്ട​യം, തൃ​ശൂ​ർ വി​കാ​രി​യാ​ത്തു​ക​ൾ സ്ഥാ​പി​ച്ച​ത് ലെ​യോ 13-ാമ​നാ​ണ്. അ​ദ്ദേ​ഹം ത​ന്നെ 1896ൽ ​ച​ങ്ങ​നാ​ശേ​രി, എ​റ​ണാ​കു​ളം, തൃ​ശൂ​ർ വി​കാ​രി​യാ​ത്തു​ക​ളാ​യി സീ​റോ മ​ല​ബാ​ർ സ​ഭ​യെ പു​നഃ​സം​വി​ധാ​നം ചെ​യ്തു.

ഉ​​​​ത്ഥി​​​​ത​​​​നാ​​​​യ ക്രി​​​​സ്തു​​​​വി​​​​ന്‍റെ സ​​​​മാ​​​​ധാ​​​​നം

വി​​​​ശു​​​​ദ്ധ പ​​​​ത്രോ​​​​സി​​​​ന്‍റെ ബ​​​​സി​​​​ലി​​​​ക്ക​​​​യു​​​​ടെ മ​​​​ട്ടു​​​​പ്പാ​​​​വി​​​​ൽ ആ​​​​ദ്യ​​​​മാ​​​​യി പ്ര​​​​ത്യ​​​​ക്ഷ​​​​പ്പെ​​​​ട്ടു​​​​കൊ​​​​ണ്ട് ഇ​​​​പ്ര​​​​കാ​​​​ര​​​​മാ​​​​ണ് അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം അ​​​​ഭി​​​​വാ​​​​ദ്യം ചെ​​​​യ്ത​​​​ത്:

“നി​​​​ങ്ങ​​​​ൾ​​​​ക്ക് സ​​​​മാ​​​​ധാ​​​​നം! പ്രി​​​​യ സ​​​​ഹോ​​​​ദ​​​​രീ സ​​​​ഹോ​​​​ദ​​​​ര​​​​ന്മാ​​​​രേ, ഇ​​​​താ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു ദൈ​​​​വ​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ അ​​​​ജ​​​​ഗ​​​​ണ​​​​ത്തി​​​​നാ​​​​യി സ്വ​​​​ന്തം ജീ​​​​വ​​​​ൻ ന​​​​ല്കി​​​​യ ന​​​​ല്ല ഇ​​​​ട​​​​യ​​​​നാ​​​​യ ഉ​​​​യി​​​​ർ​​​​ത്തെ​​​​ഴു​​​​ന്നേ​​​​റ്റ ക്രി​​​​സ്തു​​​​വി​​​​ന്‍റെ ആ​​​​ദ്യ അ​​​​ഭി​​​​വാ​​​​ദ്യം. സ​​​​മാ​​​​ധാ​​​​ന​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ ഈ ​​​​അ​​​​ഭി​​​​വാ​​​​ദ്യം നി​​​​ങ്ങ​​​​ളു​​​​ടെ ഹൃ​​​​ദ​​​​യ​​​​ങ്ങ​​​​ളി​​​​ൽ പ്ര​​​​വേ​​​​ശി​​​​ക്കാ​​​​നും നി​​​​ങ്ങ​​​​ളു​​​​ടെ കു​​​​ടും​​​​ബ​​​​ങ്ങ​​​​ളി​​​​ലും എ​​​​ല്ലാ ആ​​​​ളു​​​​ക​​​​ളി​​​​ലും അ​​​​വ​​​​ർ എ​​​​വി​​​​ടെ ആ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നാ​​​​ലും എ​​​​ല്ലാ രാ​​​​ജ്യ​​​​ങ്ങ​​​​ളി​​​​ലും ഭൂ​​​​മി മു​​​​ഴു​​​​വ​​​​നും എ​​​​ത്താ​​​​നും ഞാ​​​​ൻ ആ​​​​ഗ്ര​​​​ഹി​​​​ക്കു​​​​ന്നു. നി​​​​ങ്ങ​​​​ൾ​​​​ക്ക് സ​​​​മാ​​​​ധാ​​​​നം ഉ​​​​ണ്ടാ​​​​ക​​​​ട്ടെ. ഉ​​​​യി​​​​ർ​​​​ത്തെ​​​​ഴു​​​​ന്നേ​​​​റ്റ ക്രി​​​​സ്തു​​​​വി​​​​ന്‍റെ സ​​​​മാ​​​​ധാ​​​​നം...”

അ​​​​വ​​​​നി​​​​ൽ നാ​​​​മെ​​​​ല്ലാം ഒ​​​​ന്നാ​​​​ണ്

അ​​​​വ​​​​നി​​​​ൽ നാ​​​​മെ​​​​ല്ലാം ഒ​​​​ന്നാ​​​​ണ് (ഇ​​​​ൻ ഇ​​​​ല്ലൊ ഊ​​​​നോ ഊ​​​​നും) എ​​​​ന്ന​​​​താ​​​​ണ് പാ​​​​പ്പാ​​​​യു​​​​ടെ ആ​​​​പ്ത​​​​വാ​​​​ക്യം. അ​​​​ദ്ദേ​​​​ഹം പെ​​​​റു​​​​വി​​​​ലെ ചി​​​​ക്ലാ​​​​യോ രൂ​​​​പ​​​​ത​​​​യി​​​​ൽ മെ​​​​ത്രാ​​​​നാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്ന​​​​പ്പോ​​​​ൾ സ്വീ​​​​ക​​​​രി​​​​ച്ച ആ​​​​പ്ത​​​​വാ​​​​ക്യ​​​​മാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു ഇ​​​​ത്. സ​​​​ങ്കീ​​​​ർ​​​​ത്ത​​​​നം 127ന് ​​​​വി​​​​ശു​​​​ദ്ധ അ​​​​ഗ​​​​സ്തീ​​​​നോ​​​​സ് ന​​​​ല്കി​​​​യ വ്യാ​​​​ഖ്യാ​​​​ന​​​​ത്തി​​​​ൽ​​​​നി​​​​ന്നാ​​​​ണ് ഈ ​​​​വാ​​​​ക്യം സ്വീ​​​​ക​​​​രി​​​​ച്ചി​​​​ട്ടു​​​​ള്ള​​​​ത്. എം​​​​ബ്ല​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ ഒ​​​​രു ഭാ​​​​ഗ​​​​ത്ത് കാ​​​​ണു​​​​ന്ന​​​​ത് ലി​​​​ല്ലി പു​​​​ഷ്പ​​​​മാ​​​​ണ്. ‘മ​​​​ഡോ​​​​ണ ലി​​​​ല്ലി’ എ​​​​ന്ന​​​​റി​​​​യ​​​​പ്പെ​​​​ടു​​​​ന്ന ഈ ​​​​പു​​​​ഷ്പം ക​​​​ന്യ​​​​ക​​​​മ​​​​റി​​​​യ​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ പ​​​​രി​​​​ശു​​​​ദ്ധി, നി​​​​ഷ്ക​​​​ള​​​​ങ്ക​​​​ത, അ​​​​മ​​​​ലോ​​​​ത്ഭ​​​​വം എ​​​​ന്നി​​​​വ​​​​യെ സൂ​​​​ചി​​​​പ്പി​​​​ക്കു​​​​ന്നു. താ​​​​ഴെ മ​​​​റു​​​​ഭാ​​​​ഗ​​​​ത്ത് അ​​​​ട​​​​ഞ്ഞ ഗ്ര​​​​ന്ഥ​​​​ത്തി​​​​നു മു​​​​ക​​​​ളി​​​​ൽ കു​​​​ന്ത​​​​ത്താ​​​​ൽ തു​​​​ള​​​​ച്ചു ക​​​​യ​​​​റി​​​​യ ഹൃ​​​​ദ​​​​യ​​​​മാ​​​​ണ്. അ​​​​ഗ​​​​സ്റ്റി​​​​ന്‍റെ മാ​​​​ന​​​​സാ​​​​ന്ത​​​​ര​​​​ത്തെ​​​​യാ​​​​ണ് ഇ​​​​തു സൂ​​​​ചി​​​​പ്പി​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​ത്. ദൈ​​​​വ​​​​വു​​​​മാ​​​​യു​​​​ള്ള ക​​​​ണ്ടു​​​​മു​​​​ട്ട​​​​ലി​​​​നെ സൂ​​​​ചി​​​​പ്പി​​​​ച്ചു​​​​കൊ​​​​ണ്ട് വി​​​​ശു​​​​ദ്ധ അ​​​​ഗ​​​​സ്തീ​​​​നോ​​​​സ് എ​​​​ഴു​​​​തി, “അ​​​​ങ്ങ​​​​യു​​​​ടെ വ​​​​ച​​​​നം​​​​കൊ​​​​ണ്ട് എ​​​​ന്‍റെ ഹൃ​​​​ദ​​​​യം കു​​​​ത്തി​​​​പ്പി​​​​ള​​​​ർ​​​​ന്നു.” പ​​​​രി​​​​ശു​​​​ദ്ധ അ​​​​മ്മ​​​​യു​​​​ടെ പ​​​​രി​​​​ശു​​​​ദ്ധി​​​​യും വി​​​​ശു​​​​ദ്ധ അ​​​​ഗ​​​​സ്തീ​​​​നോ​​​​സി​​​​ന്‍റെ മാ​​​​ന​​​​സാ​​​​ന്ത​​​​ര ച​​​​രി​​​​ത്ര​​​​വു​​​​മാ​​​​ണ് എം​​​​ബ്ല​​​​ത്തി​​​​ൽ നി​​​​റ​​​​ഞ്ഞു​​​​നി​​​​ൽ​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​ത്.

വി​​​​ശ്വാ​​​​സ​​​​മാ​​​​ണ് ജീ​​​​വി​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ അ​​​​ർ​​​​ഥം

ത​​​​ന്‍റെ തെ​​​​ര​​​​ഞ്ഞെ​​​​ടു​​​​പ്പി​​​​നു​ പി​​​റ്റേ​​​ന്ന് സി​​​​സ്റ്റെ​​​​യി​​​​ൻ ചാ​​​​പ്പ​​​​ലി​​​​ൽ അ​​​​ർ​​​​പ്പി​​​​ച്ച ആ​​​​ദ്യ ദി​​​​വ്യ​​​​ബ​​​​ലി​​​​യി​​​​ൽ മാർപാ​​​​പ്പ പ​​​​റ​​​​ഞ്ഞു. “വി​​​​ശ്വാ​​​​സ​​​​മി​​​​ല്ലെ​​​​ങ്കി​​​​ൽ ജീ​​​​വി​​​​ത​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ അ​​​​ർ​​​​ഥം ന​​​​ഷ്ട​​​​പ്പെ​​​​ടും.” സ​​​​ഭ​​​​യു​​​​ടെ 267-ാമ​​​​ത് മാർപാ​​​​പ്പയെ വ​​​​ള​​​​രെ പ്ര​​​​തീ​​​​ക്ഷ​​​​യോ​​​​ടെ​​​​യാ​​​​ണ് ലോ​​​​കം ഉ​​​​റ്റു​​​​നോ​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​ത്. വ​​​​രാ​​​​പ്പു​​​​ഴ, കോ​​​​ഴി​​​​ക്കോ​​​​ട്, പൊ​​​​ള്ളാ​​​​ച്ചി എ​​​​ന്നീ സ്ഥ​​​​ല​​​​ങ്ങ​​​​ൾ സ​​​​ന്ദ​​​​ർ​​​​ശി​​​​ച്ചി​​​​ട്ടു​​​​ള്ള പാ​​​​പ്പാ കേ​​​​ര​​​​ള​​​​ത്തെ ഹൃ​​​​ദ​​​​യ​​​​ത്തി​​​​ൽ ചേ​​​​ർ​​​​ത്തു​​​​പി​​​​ടി​​​​ച്ചി​​​​ട്ടു​​​​ണ്ട് എ​​​​ന്ന​​​​തി​​​​ൽ ന​​​​മു​​​​ക്ക് അ​​​​ഭി​​​​മാ​​​​നി​​​​ക്കാം.