സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ളേ ഇ​​​തി​​​ലേ... ഇ​​​തി​​​ലേ.... എ​​​ത്ര​​​യോ കാ​​​ല​​​ങ്ങ​​​ളാ​​​യി കേ​​​ര​​​ളം ലോ​​​ക​​​ത്തോ​​​ടി​​​ങ്ങ​​​നെ വി​​​ളി​​​ച്ചു​​​പ​​​റ‌​​​യു​​​ന്നു, വെ​​​റു​​​തെ​​​യാ​​​യി​​​രു​​​ന്നി​​​ല്ല കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ന്‍റെ ഹൃ​​​ദ​​​യ​​​പൂ‌​​​ർ​​​വ​​​ക​​​മാ​​​യ ക്ഷ​​​ണ​​​ങ്ങ​​​ളൊ​​​ന്നും. ആ ​​​വി​​​ളി​ കേ​​​ട്ടെ​​​ത്തി​​​യ​​​വ​​​രും മ​​​ല​​​യാ​​​ള​​​നാ​​​ടി​​​ന്‍റെ ആ​​​ത്മാ​​​വി​​​നെ​​​യും അ​​​നു​​​ഭൂ​​​തി​​​ക​​​ളെ​​​യും അ​​​റി​​​ഞ്ഞ‌​​​നു​​​ഭ​​​വി​​​ച്ച​​​വ​​​രും ലോ​​​ക​​​മെ​​​ന്പാ​​​ടു​​​മു​​​ണ്ട്. മ​​​ട​​​ങ്ങും മു​​​ന്പ് അ​​​വ​​​രേ​​​റെ​​​പ്പേ​​​രും ഒ​​​രേ മ​​​ന​​​സാ​​​യി, ഒ​​​രേ താ​​​ള​​​ത്തി​​​ൽ ‌കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തെ നോ​​​ക്കി​​പ്പ​​​റ​​​ഞ്ഞു- “ദൈ​​​വ​​​ത്തി​​​ന്‍റെ സ്വ​​​ന്തം നാ​​​ട്...”

അ​​​നുദി​​​നം മാ​​​റു​​​ന്ന ലോ​​​കം, പു​​​തു​​​ക്ക​​​പ്പെ​​​ട്ട​​​തും പു​​​തു​​​മ​​​ക​​​ളു​​​ള്ള​​​തു​​​മാ​​​യ ആ​​​തി​​​ഥ്യ​​​ത്തി​​​ന്‍റെ ന​​​വ​​​വി​​​രു​​​ന്നു​​​ക​​​ളാ​​​ണ് ‌കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ൽ​​നി​​​ന്നു പ്ര​​​തീ​​​ക്ഷി​​​ക്കു​​​ന്ന​​​ത്. മാ​​​റി​​​യ കാ​​​ല​​​ത്തി​​​ന്‍റെ പ്ര​​​തീ​​​ക്ഷ​​​ക​​​ളു​​​ടെ ഭാ​​​ര​​​മേ​​​ൽ​​​ക്കാ​​​ൻ കേ​​​ര​​​ളം സ​​​ന്ന​​​ദ്ധ​​​മാ​​​ണെ​​​ന്നും ലോ​​​കം കൊ​​​തി​​​ക്കു​​​ന്ന കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ന്‍റെ ‌കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ളെ​​​യും അ​​​നു​​​ഭ​​​വ​​​ങ്ങ​​​ളെ​​​യും അ​​​തി​​​ന്‍റെ പൂ​​​ർ​​​ണ​​​ത​​​യി​​​ൽ പ​​​ക​​​ർ​​​ന്നു​​ന​​​ൽ​​​കാ​​​നു​​​ള്ള സ​​​ജ്ജീ​​​ക​​​ര​​​ണ​​​ങ്ങ​​​ൾ ഇ​​​വി​​​ടെ​​​യു​​​ണ്ടെ​​​ന്നും വി​​​ളി​​​ച്ചു​​​പ​​​റ​​​യു​​​ന്ന​​​താ​​​യി​​​രു​​​ന്നു മൂ​​​ന്നു ദി​​​വ​​​സ​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ലാ​​​യി കൊ​​​ച്ചി​​​യി​​​ൽ ന​​​ട​​​ന്ന കേ​​​ര​​​ള ട്രാ​​​വ​​​ൽ മാ​​​ർ​​​ട്ട് (കെ​​​ടി​​​എം 2024).

ര​​​ണ്ടു വ​​​ർ​​​ഷ​​​ത്തി​​​ലൊ​​​രി​​​ക്ക​​​ൽ ന​​​ട​​​ക്കു​​​ന്ന കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ന് ഇ​​​ക്കു​​​റി ലോ​​​ക​​​ത്തി​​​ന്‍റെ വി​​​വി​​​ധ ഭാ​​​ഗ​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ൽ​​നി​​​ന്നു​​​ള്ള ടൂ​​​റി​​​സം പ്ര​​​തി​​​നി​​​ധി​​​ക​​​ളി​​​ൽ​​നി​​​ന്നു മി​​​ക​​​ച്ച സ്വീ​​​കാ​​​ര്യ​​​ത​​​യാ​​​ണു ല​​​ഭി​​​ച്ച​​​ത്. വ​​​ലി​​​യ പ​​​ങ്കാ​​​ളി​​​ത്തം​​കൊ​​​ണ്ടും ‌ഫ​​​ല​​​പ്ര​​​ദ​​​മാ​​​യ ച​​​ർ​​​ച്ച​​​ക​​​ളി​​​ലൂ​​​ടെ​​​യും കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ളി​​​ലൂ​​​ടെ​​​യും കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ന്‍റെ ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യ്ക്കു പു​​​തി​​​യ പ്ര​​​തീ​​​ക്ഷ​​​ക​​​ൾ ന​​​ൽ​​​കു​​​ന്ന​​​താ​​​യി​​​രു​​​ന്നു കെ​​​ടി​​​എം 2024.

കെ​​​ടി​​​എം എ​​​ന്ത്‍, എ​​​ന്തി​​​ന് ?

കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ന്‍റെ ടൂ​​​റി​​​സം സാ​​​ധ്യ​​​ത​​​ക​​​ൾ ലോ​​​ക​​​ത്തി​​​നു​​ മു​​​ന്നി​​​ൽ പ​​​രി​​​ച​​​യ​​​പ്പെ​​​ടു​​​ത്താ​​​നും ഈ ​​​രം​​​ഗ​​​ത്തെ ബി​​​സി​​​ന​​​സു​​​ക​​​ളെ​​​യും ന​​​വീ​​​ന​​​മാ​​​യ ആ​​​ശ​​​യ​​​ങ്ങ​​​ളെ​​​യും ക്രി​​​യാ​​​ത്മ​​​ക​​​മാ​​​യും ഫ​​​ല​​​പ്ര​​​ദ​​​മാ​​​യും കൂ​​​ട്ടി​​​യി​​​ണ​​​ക്കാ​​​നു​​​മു​​​ള്ള ആ​​​ഗോ​​​ള​​​സം​​​ഗ​​​മ​​​മെ​​​ന്ന് കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​നെ​​​ക്കു​​​റി​​​ച്ചു ല​​​ളി​​​ത​​​മാ​​​യി പ​​​റ​​​യാം. രാ​​​ജ്യ​​​ത്തെ ഏ​​​റ്റ​​​വും വ​​​ലി​​​യ ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ള​​​യാ​​​ണി​​​ത്. കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ൽ ഇ​​​തു​​​വ​​​രെ 12 കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മു​​​ക​​​ൾ പൂ​​​ർ​​​ത്തി​​​യാ​​​യി. ‌കെ​​​ടി​​​എം കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലെ വി​​​നോ​​​ദ​​സ​​​ഞ്ചാ​​​ര വ്യ​​​വ​​​സാ​​​യ​​​ത്തി​​​ൽ വ​​​ലി​​​യ പ​​​ങ്കു ​വ​​​ഹി​​​ച്ചി​​​ട്ടു​​​ണ്ടെ​​​ന്ന് സ​​​ർ​​​ക്കാ​​​ർ ചൂ​​​ണ്ടി​​​ക്കാ​​​ട്ടു​​​ന്നു.

ലോ​​​ക​​​മെ​​​മ്പാ​​​ടു​​​മു​​​ള്ള ട്രാ​​​വ​​​ൽ ഏ​​​ജ​​​ന്‍റു​​​മാ​​​രെ കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലെ വി​​​നോ​​​ദ​​​സ​​​ഞ്ചാ​​​ര കേ​​​ന്ദ്ര​​​ങ്ങ​​​ൾ, പ്ര​​​വ​​​ർ​​​ത്ത​​​ന​​​ങ്ങ​​​ൾ, അ​​​നു​​​ബ​​​ന്ധ സൗ​​​ക​​​ര്യ​​​ങ്ങ​​​ൾ എ​​​ന്നി​​​വ​​​യെ​​​ക്കു​​​റി​​​ച്ചു വി​​​ശ​​​ദ​​​മാ​​​ക്കാ​​​നും ബ​​​ന്ധ​​​പ്പെ​​​ട്ട കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ൾ​​​ക്കും ഏ​​​കീ​​​കൃ​​​ത പ്ലാ​​​റ്റ്ഫോം കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ലു​​​ണ്ട്. ട്രാ​​​വ​​​ൽ ഏ​​​ജ​​​ന്‍റു​​​മാ​​​ർ​​​ക്കും കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലെ സേ​​​വ​​​നദാ​​​താ​​​ക്ക​​​ൾ​​​ക്കു​​​മു​​​ള്ള ഒ​​​രു പൊതു​​​ ഇ​​​ട​​​മാ​​​യി കെ​​​ടി​​​എം മാ​​​റു​​​ന്നു. പ്ര​​​ഫ​​​ഷ​​​ണ​​​ൽ സ​​​മീ​​​പ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ള‌ി​​​ലൂ​​​ടെ കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലെ വി​​​നോ​​​ദ​​​സ​​​ഞ്ചാ​​​ര പ്ര​​​വ​​​ർ​​​ത്ത​​​ന​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്ക് പു​​​തി​​​യ മു​​​ഖ​​​പ്പ​​​ക​​​ർ​​​ച്ച ന​​​ൽ​​​കാ​​​നും കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ലൂ​​​ടെ ക​​​ഴി​​​യു​​​ന്നു​​​ണ്ട്.

2000ൽ ​​​ആ​​​രം​​​ഭി​​​ച്ച കെ​​​ടി​​​എം സൊ​​​സൈ​​​റ്റി​​​യാ​​​ണു ട്രാ​​​വ​​​ൽ മാ​​​ർ​​​ട്ട് ഏ​​​കോ​​​പി​​​പ്പി​​​ക്കു​​​ന്ന​​​ത്. ടൂ​​​റി​​​സം രം​​​ഗ​​​ത്തെ വാ​​​ങ്ങ​​​ലു​​​ക​​​ളും വി​​​ല്​​പ​​​ന​​​ക​​​ളും കേ​​​ന്ദ്രീ​​​ക​​​രി​​​ക്കു​​​ന്ന, ഹോ​​​ട്ട​​​ലു​​​ക​​​ൾ മു​​​ത​​​ൽ ചെ​​​റു​​​കി​​​ട സേ​​​വ​​​ന​​​ദാ​​​താ​​​ക്ക​​​ൾ വ​​​രെ ത​​​ങ്ങ​​​ളു​​​ടെ സേ​​​വ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളെ പ​​​രി​​​ച​​​യ​​​പ്പെ​​​ടു​​​ത്താ​​​നും പു​​​തി​​​യ ആ​​​ശ​​​യ​​​ങ്ങ​​​ളും ഡെ​​​സ്റ്റി​​​നേ​​​ഷ​​​നു​​​ക​​​ളും ക​​​ണ്ടെ​​​ത്താ​​​നു​​​മു​​​ള്ള വേ​​​ദി​​​യാ​​​യി ട്രാ​​​വ​​​ൽ മാ​​​ർ​​​ട്ടി​​​നെ ഉ​​​പ​​​യോ​​​ഗി​​​ക്കു​​​ന്നു. ടൂ​​​റി​​​സം കേ​​​ന്ദ്ര​​​ങ്ങ​​​ളും ആ​​​ശ​​​യ​​​ങ്ങ​​​ളും പ​​​രി​​​ച​​​യ​​​പ്പെ​​​ടു​​​ത്തു​​​ന്ന എ​​​ക്സി​​​ബി​​​ഷ​​​നും മാ​​​ർ​​​ട്ടി​​​ന്‍റെ ഭാ​​​ഗ​​​മാ​​​ണ്.

75,000 കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ള്‍

കേ​​​ര​​​ള ട്രാ​​​വ​​​ല്‍ മാ​​​ര്‍​ട്ടി​​​ന്‍റെ പ​​​ന്ത്ര​​​ണ്ടാം പ​​തി​​പ്പാ​​​ണ് ക​​ഴി​​ഞ്ഞ 26 മു​​​ത​​​ല്‍ 29 വ​​​രെ കൊ​​​ച്ചി വെ​​​ല്ലിം​​​ഗ്ട​​​ണ്‍ ഐ​​​ല​​​ന്‍​ഡി​​​ലെ സാ​​​മു​​​ദ്രി​​​ക ക​​​ണ്‍​വ​​​ന്‍​ഷ​​​ന്‍ സെ​​​ന്‍റ​​​റി​​​ല്‍ ന​​​ട​​​ന്ന​​​ത്. മൂ​​​ന്നു ദി​​​വ​​​സ​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ലാ​​​യി 75,000 ലേ​​​റെ വാ​​​ണി​​​ജ്യ കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ള്‍. ച​​​രി​​​ത്ര​​​ത്തി​​​ലാ​​​ദ്യ​​​മാ​​​യാ​​​ണു കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ല്‍ ഇ​​​ത്ര​​​യ​​​ധി​​​കം വാ​​​ണി​​​ജ്യ കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ള്‍ ന​​​ട​​ക്കു​​ന്ന​​ത്.

ടൂ​​​റി​​​സം രം​​​ഗ​​​ത്തെ ബ​​​യ​​​ര്‍​മാ​​​രും സെ​​​ല്ല​​​ര്‍​മാ​​​രു​​​മാ​​​ണ് കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ല്‍ കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ള്‍​ക്കെ​​​ത്തി​​​യ​​​ത്. രാ​​​ജ്യ​​​ത്തി​​​ന​​​ക​​​ത്തും പു​​​റ​​​ത്തുംനി​​​ന്നു പ്ര​​​തി​​​നി​​​ധി​​​ക​​​ളു​​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. രാ​​​ജ്യ​​​ത്തെ വി​​​വി​​​ധ സം​​​സ്ഥാ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ല്‍നി​​​ന്നാ​​​യി ര​​​ണ്ടാ​​​യി​​​ര​​​ത്തോ​​​ളം ആ​​​ഭ്യ​​​ന്ത​​​ര ബ​​​യ​​​ര്‍​മാ​​​രാ​​​ണു കെ​​​ടി​​​എ​​മ്മി​​ൽ പ​​​ങ്കെ​​​ടു​​​ത്ത​​​ത്. 75 വി​​​ദേ​​​ശ രാ​​​ജ്യ​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ല്‍നി​​​ന്നാ​​​യി 800ഓ​​​ളം വി​​​ദേ​​​ശ ബ​​​യ​​​ര്‍​മാ​​​രും ഇ​​​ക്കു​​​റി കൊ​​​ച്ചി​​​യി​​​ലെ​​​ത്തി. 302 സെ​​​ല്ല​​​ര്‍ സ്റ്റാ​​​ളു​​​ക​​​ളാ​​​ണ് കെ​​​ടി​​​എം 2022ല്‍ ​​​ഉ​​​ണ്ടാ​​​യി​​​രു​​​ന്ന​​​ത്.

യു​​​കെ (58), യു​​​എ​​​സ്എ (48), ഗ​​​ള്‍​ഫ് (54), യൂ​​​റോ​​​പ്പ് (216), റ​​​ഷ്യ (30), പൂ​​​ര്‍​വേ​​​ഷ്യ (100), ആ​​​ഫ്രി​​​ക്ക​​​ന്‍ രാ​​​ജ്യ​​​ങ്ങ​​​ൾ (41) എ​​​ന്നി​​​വി​​​ട​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ൽ​​നി​​​ന്ന് കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ൽ പ്ര​​​തി​​​നി​​​ധി​​​ക​​​ളെ​​​ത്തി. മ​​​ഹാ​​​രാ​​​ഷ്‌​​ട്ര (521), ഡ​​​ല്‍​ഹി (302) ഗു​​​ജ​​​റാ​​​ത്ത് (238) എ​​​ന്നി​​​വി​​​ട​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ല്‍നി​​​ന്നാ​​​ണ് ആ​​​ഭ്യ​​​ന്ത​​​ര ബ​​​യ​​​ര്‍​മാ​​​ര്‍ ഏ​​​റ്റ​​​വു​​​മ​​​ധി​​​ക​​​മെ​​​ത്തി​​​യ​​​ത്.

കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ന്‍റെ സോ​​​ഫ്റ്റ്‌​​വെയ​​​​ര്‍ വ​​​ഴി മാ​​​ത്രം മു​​​ന്‍​കൂ​​​ട്ടി ര​​​ജി​​​സ്റ്റ​​​ര്‍ ചെ​​​യ്ത​​​തു​​​ള്‍​പ്പെടെ​​​യാ​​​ണ് 75,000 ഓ​​​ളം കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ള്‍ ന​​​ട​​​ന്ന​​​ത്. കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​ലെ 11-ാം പ​​തി​​പ്പി​​ൽ 55,000 വാ​​​ണി​​​ജ്യ​​​ കൂ​​​ടി​​​ക്കാ​​​ഴ്ച​​​ക​​​ളാ​​​ണു ന​​​ട​​​ന്ന​​​ത്.

സു​​​സ്ഥി​​​ര ടൂ​​​റി​​​സം

രാ​​​ജ്യ​​​ത്തി​​​ന​​​ക​​​ത്തും പു​​​റ​​​ത്തും ടൂ​​​റി​​​സം വ്യ​​​വ​​​സാ​​​യരം​​​ഗ​​​ത്തെ വി​​​ദ​​​ഗ്ധ​​​രു​​​ടെ​​​യും പ്ര​​​മു​​​ഖ​​​രു​​​ടെ​​​യും സാ​​​ന്നി​​​ധ്യം കെ​​​ടി​​​എ​​​മ്മി​​​നെ സ​​​വി​​​ശേ​​​ഷ​​​മാ​​​ക്കു​​​ന്ന​​​താ​​​യി​​​രു​​​ന്നു. സെ​​​മി​​​നാ​​​റു​​​ക​​​ളി​​​ലും മ​​​റ്റു സെ​​​ഷ​​​നു​​​ക​​​ളി​​​ലു​​​മാ​​​യി ഇ​​​വ​​​ർ പ്ര​​​തി​​​നി​​​ധി​​​ക​​​ളു​​​മാ​​​യി ആ​​​ശ​​​യ​​​വി​​​നി​​​മ​​​യം ന​​​ട​​​ത്തി.

കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലെ സു​​​സ്ഥി​​​ര​​​മാ​​​യ ടൂ​​​റി​​​സം സൗ​​​ക​​​ര്യ​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്കും വെ​​​ല്‍​നെ​​​സ് ടൂ​​​റി​​​സ​​​ത്തി​​​നു​​​മാ​​​ണ് പു​​​തി​​​യ കാ​​​ല​​​ത്ത് ആ​​​ഗോ​​​ള വി​​​നോ​​​ദ​​​സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ള്‍ മു​​​ന്‍​ഗ​​​ണ​​​ന ന​​​ല്‍​കു​​​ന്ന​​​തെ​​​ന്ന് ട്രാ​​​വ​​​ല്‍ മാ​​​ർ​​​ട്ടി​​​ലെ ച​​​ർ​​​ച്ച​​​ക​​​ളി​​​ൽ വി​​​ദ​​​ഗ്ധ​​​ർ ചൂ​​​ണ്ടി​​​ക്കാ​​​ട്ടി. ആ​​​ഡം​​​ബ​​​ര സൗ​​​ക​​​ര്യ​​​ങ്ങ​​​ളേ​​​ക്കാ​​​ള്‍ ദീ​​​ർ​​​ഘ​​​മ​​​ല്ലാ​​​ത്ത​​​തും മ​​​ന​​​സി​​​ന് അ​​​നു​​​ഭ​​​വ​​​വേ​​​ദ്യ​​​മാ​​​കു​​​ന്ന​​​തു​​​മാ​​​യ യാ​​​ത്ര​​​ക​​​ള്‍, ടൂ​​​റി​​​സം പാ​​​ക്കേ​​​ജു​​​ക​​​ളി​​​ലെ കാ​​​ര്യ​​​ക്ഷ​​​മ​​​ത എ​​​ന്നി​​​വ​​​യും ആ​​​ഗോ​​​ള ടൂ​​​റി​​​സം വി​​​പ​​​ണി​​​യി​​​ലെ മു​​​ഖ്യ ​​​മാ​​​ന​​​ദ​​​ണ്ഡ​​​ങ്ങ​​​ളാ​​​കു​​​ന്നു​​​ണ്ട്.

2027-ഓ​​​ടെ വെ​​​ല്‍​നെ​​​സ് ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യി​​​ലെ വ​​​ള​​​ർ​​​ച്ച നാ​​​ലി​​​ര​​​ട്ടി​​​യാ​​​യി വ​​​ര്‍​ധി​​​ക്കു​​​മെ​​​ന്നു പ്ര​​​തീ​​​ക്ഷി​​​ക്കു​​​ന്ന​​​താ​​​യി സി​​​ത ഇ​​​ന്ത്യ മാ​​​നേ​​​ജിം​​​ഗ് ഡ​​​യ​​​റ​​​ക‌്ട​​​ര്‍ ദീ​​​പ​​​ക് ദേ​​​വ പ​​​റ​​​ഞ്ഞു. കാ​​​ര്യ​​​ക്ഷ​​​മ​​​ത, ഉ​​​പ​​​ഭോ​​​ക്തൃ പി​​​ന്തു​​​ണ, ടൂ​​​റി​​​സം സ്ഥാ​​​പ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളു​​​ടെ​​​യും ഉത്പ​​​ന്ന​​​ങ്ങ​​​ളു​​​ടെ​​​യും ജ​​​ന​​​പ്രി​​​യ​​​ത, വി​​​ശ്വാ​​​സ്യ​​​ത, പ​​​ര​​​സ്യ​​​ങ്ങ​​​ള്‍ തു​​​ട​​​ങ്ങി​​​യ​​​വ​​​യും പ്ര​​​ധാ​​​ന​​​മാ​​​ണ്. മി​​​ക​​​ച്ച കാ​​​ലാ​​​വ​​​സ്ഥ​​​യും ശു​​​ദ്ധ​​​വാ​​​യു​​​വു​​​മു​​​ള്ള വി​​​നോ​​​ദ​​​സ​​​ഞ്ചാ​​​ര ഇ​​​ട​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്കു സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ള്‍ വ​​​ലി​​​യ പ്രാ​​​ധാ​​​ന്യം ന​​​ല്‍​കു​​​ന്നു​​​ണ്ട്. ന​​​ഗ​​​ര​​​ങ്ങ​​​ളേ​​​ക്കാ​​​ള്‍ ശാ​​​ന്ത​​​മാ​​​യ ബീ​​​ച്ചു​​​ക​​​ളും ഗ്രാ​​​മ​​​പ്ര​​​ദേ​​​ശ​​​ങ്ങ​​​ളു​​​മാ​​​ണ് ആ​​​ളു​​​ക​​​ള്‍ തെ​​​ര​​​ഞ്ഞെ​​​ടു​​​ക്കു​​​ന്ന​​​തെ​​​ന്നും അ​​​വ​​​ർ ചൂ​​​ണ്ടി​​​ക്കാ​​​ട്ടി.


പ​​​രി​​​ച​​​ര​​​ണ സ​​​മ്പ​​​ദ് വ്യ​​​വ​​​സ്ഥ

ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യി​​​ൽ പ​​​രി​​​ച​​​ര​​​ണ സ​​​മ്പ​​​ദ് വ്യ​​​വ​​​സ്ഥ എ​​​ന്ന ആ​​​ശ​​​യം മു​​​ഖ്യ​​​മ​​​ന്ത്രി പി​​​ണ​​​റാ​​​യി വി​​​ജ​​​യ​​​ൻ മു​​​ന്നോ​​​ട്ടു​​​ വ​​​ച്ചി​​​ട്ടു​​​ണ്ട്. കെ​​​ടി​​​എ​​മ്മി​​ന്‍റെ ഉ​​​ദ്ഘാ​​​ട​​​നപ്ര​​​സം​​​ഗ​​​ത്തി​​​ൽ പ​​​രി​​​ച​​​ര​​​ണ സ​​​മ്പ​​​ദ് വ്യ​​​വ​​​സ്ഥ​​​യും ടൂ​​​റി​​​സം വ്യ​​​വ​​​സാ​​​യ​​​വു​​​മാ​​​യി സ​​​മ​​​ന്വ​​​യി​​​പ്പി​​​ച്ചു​​​ള്ള സം​​​യു​​​ക്ത​ പ​​​ദ്ധ​​​തി ആ​​​വി​​​ഷ്‌​​​ക​​​രി​​​ക്കു​​​മെ​​​ന്ന് അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം പ​​​റ​​​ഞ്ഞു.

വെ​​​ല്‍​നെ​​​സ് ടൂ​​​റി​​​സ​​​ത്തി​​​നു കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലാ​​​ണ് എ​​​ല്ലാ സാ​​​ധ്യ​​​ത​​​ക​​​ളു​​​മു​​​ള്ള​​​ത്. വി​​​ശ്ര​​​മ​​​ജീ​​​വി​​​തം, പ​​​രി​​​ച​​​ര​​​ണ സൗ​​​ക​​​ര്യ​​​ങ്ങ​​​ള്‍ എ​​​ന്നി​​​വ​​​യു​​​ടെ കേ​​​ന്ദ്ര​​​മാ​​​ക്കി സം​​​സ്ഥാ​​​ന​​​ത്തെ മാ​​​റ്റും. രാ​​​ജ്യ​​​ത്തെ വ്യ​​​വ​​​സാ​​​യ സൗ​​​ഹൃ​​​ദ രം​​​ഗ​​​ത്ത് കേ​​​ര​​​ളം ഒ​​​ന്നാം സ്ഥാ​​​ന​​​ത്തെ​​​ത്തി​​​യി​​​രി​​​ക്കു​​​ന്നു. നി​​​ക്ഷേ​​​പ​​​ങ്ങ​​​ളെ ആ​​​ക​​​ര്‍​ഷി​​​ക്കാ​​​ന്‍ ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യ്ക്കും സാ​​​ധി​​​ക്കും. കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ന്‍റെ സ​​​മാ​​​ധാ​​​ന​​​പ​​​ര​​​മാ​​​യ അ​​​ന്ത​​​രീ​​​ക്ഷം, ലോ​​​കോ​​​ത്ത​​​ര ആ​​​രോ​​​ഗ്യ​​ സം​​​വി​​​ധാ​​​നം, മ​​​ത​​​നി​​​ര​​​പേ​​​ക്ഷ​​​ത എ​​​ന്നി​​​വ ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യി​​​ലൂ​​​ടെ വി​​​ദേ​​​ശ രാ​​​ജ്യ​​​ങ്ങ​​ളി​​ലെ​​​ത്തി​​​ക്കാ​​​ന്‍ ക​​​ഴി​​​യും. അ​​​തു​​വ​​​ഴി കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലേ​​​ക്ക് കൂ​​​ടു​​​ത​​​ല്‍ നി​​​ക്ഷേ​​​പ​​​മെ​​​ത്തും.

ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യി​​​ല്‍ നി​​​ക്ഷേ​​​പം ആ​​​ക​​​ര്‍​ഷി​​​ക്ക​​​ണം. നൂ​​​ത​​​ന​​​മാ​​​യ സം​​​രം​​​ഭ​​​ങ്ങ​​​ള്‍ ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യി​​​ല്‍ വ​​​ര​​​ണം. കാ​​​ലാ​​​വ​​​സ്ഥാ വ്യ​​​തി​​​യാ​​​നം മ​​​ന​​​സി​​​ല്‍ ക​​​ണ്ടു​​കൊ​​​ണ്ടു​​​ള്ള പ്ര​​​വ​​​ര്‍​ത്ത​​​നം ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല ന​​​ട​​​ത്ത​​​ണം. കാ​​​ര്‍​ബ​​​ണ്‍ ഫു​​​ട്പ്രി​​​ന്‍റ് കു​​​റ​​​യ്ക്കു​​​ന്ന ന​​​ട​​​പ​​​ടി​​​ക​​​ള്‍ കൈ​​​ക്കൊ​​​ണ്ട് സു​​​സ്ഥി​​​ര വി​​​ക​​​സ​​​ന​​​മാ​​​ണ് ഈ ​​​മേ​​​ഖ​​​ല നേ​​​ടേ​​​ണ്ട​​​തെ​​​ന്നും മു​​​ഖ്യ​​​മ​​​ന്ത്രി പ​​​റ​​​ഞ്ഞു.

ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​യി​​​ലെ പു​​​തി​​​യ സം​​​രം​​​ഭ​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്കാ​​​യി ഇ​​​ൻ​​​കു​​​ബേ​​​ഷ​​​ൻ ആ​​​ൻ​​​ഡ് ഇ​​​ന്ന​​​വേ​​​ഷ​​​ൻ സെ​​​ന്‍റ​​​ർ സം​​​സ്ഥാ​​​ന സ​​​ർ​​​ക്കാ​​​ർ ആ​​​രം​​​ഭി​​​ക്കു​​​ന്നു​​​ണ്ട്. അ​​​ഡ്വ​​​ഞ്ച​​​ർ ടൂ​​​റി​​​സം, വെ​​​ൽ​​​നെ​​​സ് ടൂ​​​റി​​​സം, വെ​​​ഡ്ഡിം​​​ഗ് ഡെ​​​സ്റ്റി​​​നേ​​​ഷ​​​ൻ​​​സ്, എ​​​ക്സ്പീ​​​രി​​​യ​​​ൻ​​​സ് ടൂ​​​റി​​​സം തു​​​ട​​​ങ്ങി​​​യ​​​വ​​​യി​​​ലും കേ​​​ര​​​ളം കൂ​​​ടു​​​ത​​​ൽ ശ്ര​​​ദ്ധ​​​യൂ​​​ന്നേ​​​ണ്ട​​​തു​​​ണ്ട്.

അ​​നി​​വാ​​ര്യം എ​​​ഐ

നി​​​ർ​​​മി​​​ത​​​ബു​​​ദ്ധി(എ​​​ഐ)​​​യി​​​ൽ അ​​​ധി​​ഷ്ഠി​​​ത​​​മാ​​​യ ടൂ​​​റി​​​സം വി​​​ക​​​സ​​​ന​​​ത്തി​​​ലേ​​​ക്ക് കേ​​​ര​​​ളം ചു​​​വ​​​ടു​​​ വ​​​യ്ക്കേ​​​ണ്ട​​​തു​​​ണ്ടെ​​​ന്ന് കെ​​​ടി​​​എം ചൂ​​​ണ്ടി​​​ക്കാ​​​ട്ടി. ഇ​​​ന്ത്യ​​​യി​​​ലെ എ​​​ഐ ഉ​​​പ​​​യോ​​​ഗം ലോ​​​ക​​​ശ​​​രാ​​​ശ​​​രി​​​യേ​​​ക്കാ​​​ള്‍ ര​​​ണ്ടു മ​​​ട​​​ങ്ങ് അ​​​ധി​​​ക​​​മാ​​​ണ്. എ​​​ഐ ടൂ​​​ളു​​​ക​​​ൾ ഉ​​​പ​​​യോ​​​ഗി​​​ക്കു​​​ന്ന​​​തി​​​ല്‍ ഇ​​​ന്ത്യ ലോ​​​ക​​​ത്തു ര​​​ണ്ടാ​​​മ​​​താ​​​ണെ​​​ന്നും അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം ചൂ​​​ണ്ടി​​​ക്കാ​​​ട്ടി.

പ​​​ര​​​ന്പ​​​രാ​​​ഗ​​​ത​​​മാ​​​യ ടൂ​​​റി​​​സം മേ​​​ഖ​​​ല​​​ക​​​ളെ ശ​​​ക്തീ​​​ക​​​രി​​​ക്കു​​​ന്ന​​​തി​​​ന് സാ​​​ങ്കേ​​​തി​​​ക​​​വൈ​​​ദ​​​ഗ്ധ്യം പൂ​​​ർ​​​ണ​​​മാ​​​യും പ്ര​​​യോ​​​ജ​​​ന​​​പ്പെ​​​ടു​​​ത്ത​​​ണം. ടെ​​​ക്നോ​​​ള​​​ജി​​​യെ ഇ​​​ഷ്‌​​ട​​​പ്പെ​​​ടു​​​ന്ന ത​​​ല​​​മു​​​റ​​​യെ ആ​​​ക​​​ർ​​​ഷി​​​ക്കാ​​​ൻ വ​​​രും​​​കാ​​​ല ടൂ​​​റി​​​സ​​​ത്തി​​​ൽ സാ​​​ങ്കേ​​​തി​​​ക​​​ത്തി​​​ക​​​വും അ​​​നി​​​വാ​​​ര്യ​​​മാ​​​കു​​​ന്നു. സാ​​ങ്കേ​​തി​​ക​​വി​​ദ്യ​​യു​​​ടെ സ​​​ഹാ​​​യ​​​ത്തോ​​​ടെ ജീ​​​വി​​​ക്കു​​​ക​​​യും വ​​​ള​​​രു​​​ക​​​യും ചെ​​​യ്യു​​​ന്ന ത​​​ല​​​മു​​​റ​​​യാ​​​ണു നാ​​​ള​​​ത്തെ സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ള്‍.
വ്യ​​​ക്തി​​​ഗ​​​ത​​​വും അ​​​നു​​​ഭ​​​വ​​​വേ​​​ദ്യ​​​വു​​​മാ​​​യ ടൂ​​​റി​​​സം കേ​​​ന്ദ്ര​​​ങ്ങ​​​ള്‍, ഭാ​​​ഷാ സ​​​ഹാ​​​യം, ഇ​​​ന്‍റ​​​ലി​​​ജ​​​ന്‍റ് വെ​​​ര്‍​ച്വ​​​ല്‍ അ​​​സി​​​സ്റ്റ​​​ന്‍റ് എ​​​ന്നി​​​വ​​​യെ​​​ല്ലാം ഉ​​​റ​​​പ്പാ​​​ക്ക​​​ണം. യാ​​​ത്ര​​​യി​​​ൽ ഏ​​​താ​​​ണു വി​​​ശ്വാ​​​സ​​​യോ​​​ഗ്യം എ​​​ന്ന​​​ത് സാ​​​ങ്കേ​​​തി​​​ക​​​വി​​​ദ്യ​​​യു​​​ടെ സ​​​ഹാ​​​യ​​​ത്തോ​​​ടെ​​​യാ​​​ണ് ടൂ​​​റി​​​സ്റ്റു​​​ക​​​ള്‍ മ​​​ന​​​സി​​​ലാ​​​ക്കു​​​ന്ന​​​ത്. സീ​​​സ​​​ണ്‍ പ്ലാ​​​നിം​​​ഗ്, ഇ​​​വ​​​ന്‍റ് പ്ലാ​​​നിം​​​ഗ്, വീ​​​ഡി​​​യോ അ​​​നാ​​​ലി​​​സി​​​സ് എ​​​ന്നി​​​വ​​​യെ​​​ല്ലാം അ​​​വ​​​ര്‍ പ​​​രീ​​​ക്ഷി​​​ക്കു​​​ന്നു.

എ​​​ആ​​​ര്‍​വി​​​ആ​​​ര്‍ സാ​​​ങ്കേ​​​തി​​​ക​​വി​​​ദ്യ​​​യി​​​ലൂ​​​ടെ ച​​​രി​​​ത്ര​​​സ്മാ​​​ര​​​ക​​​ങ്ങ​​​ള്‍, സാം​​​സ്‌​​​കാ​​​രി​​​ക കേ​​​ന്ദ്ര​​​ങ്ങ​​​ള്‍ എ​​​ന്നി​​​വ​​​യെ കൂ​​​ടു​​​ത​​​ല്‍ കാ​​​ഴ്ച​​​ക്കാ​​​രി​​​ലേ​​​ക്ക് എ​​​ത്തി​​​ക്കാ​​​ന്‍ സാ​​​ധി​​​ക്കും. എ​​​ഐ സാ​​​ങ്കേ​​​തി​​​ക​​​വി​​​ദ്യ ടൂ​​​റി​​​സം ഉ​​​പ​​​ഭോ​​​ക്താ​​​ക്ക​​​ള്‍ സ്വീ​​​ക​​​രി​​​ച്ചു​​ക​​​ഴി​​​ഞ്ഞെ​​​ന്ന് ഐ​​​ബി​​​എം ജെ​​​ന്‍ എ​​​ഐ ക​​​ണ്‍​സ​​​ൾ​​​ട്ടിം​​​ഗ് പാ​​​ര്‍​ട്ണ​​​ര്‍ സ​​​മീ​​​ന്ദ്ര ബ​​​സു പ​​​റ​​​ഞ്ഞു. എ​​​ഐ​​​യു​​​ടെ ഉ​​​പ​​​യോ​​​ഗം മൂ​​​ലം തൊ​​​ഴി​​​ല്‍ ന​​​ഷ്‌​​ട​​​മു​​​ണ്ടാ​​​കി​​​ല്ല. പ​​​ക​​​രം എ​​​ഐ നൈ​​​പു​​​ണ്യ​​​മു​​​ള്ള ജീ​​​വ​​​ന​​​ക്കാ​​​ര്‍​ക്ക് കൂ​​​ടു​​​ത​​​ല്‍ അ​​​വ​​​സ​​​ര​​​മു​​​ണ്ടാ​​​കു​​​മെ​​​ന്നും അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം അ​​​ഭി​​​പ്രാ​​​യ​​​പ്പെ​​​ട്ടു.

സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ൾ മു​​​ന്നോ​​​ട്ട്

കോ​​​വി​​​ഡ് കാ​​​ല​​​ത്തെ മാ​​​ന്ദ്യ​​​ത്തി​​​നു​​ശേ​​​ഷം കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലേ​​​ക്കെ​​​ത്തു​​​ന്ന സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ളു​​​ടെ എ​​​ണ്ണം വ​​​ർ​​​ധി​​​ച്ചു. 2023ൽ ​​​കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലെ​​​ത്തി​​​യ ആ​​​ഭ്യ​​​ന്ത​​​ര സ​​ഞ്ചാ​​രി​​ക​​​ൾ 2.18 കോ​​​ടി​​​യാ​​​ണ്. 2022നെ ​​​അ​​​പേ​​​ക്ഷി​​​ച്ച് 15.92 ശ​​​ത​​​മാ​​​നം വ​​​ർ​​​ധ​​​ന​​​വു​​​ണ്ടാ​​​യി. 2022ൽ 1.88 ​​​കോ​​​ടി ആ​​​ഭ്യ​​​ന്ത​​​ര സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ളാ​​​ണു കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ലെ​​​ത്തി​​​യ​​​ത്. ഏ​​​റ്റ​​​വും കൂ​​​ടു​​​ത​​​ൽ ആ​​​ഭ്യ​​​ന്ത​​​ര സ​​​ഞ്ചാ​​​രി​​​ക​​​ൾ എ​​​ത്തി​​​യ​​​ത് എ​​​റ​​​ണാ​​​കു​​​ളം ജി​​​ല്ല​​​യി​​​ലാ​​​ണ്. ഇ​​​ടു​​​ക്കി, തി​​​രു​​​വ​​​ന​​​ന്ത​​​പു​​​രം, വ​​​യ​​​നാ​​​ട് ജി​​​ല്ല​​​ക​​​ളും തൊ​​​ട്ടു​​പി​​​ന്നി​​​ലാ​​​യു​​​ണ്ട്.

2023ൽ ​കേ​ര​ളം കാ​ണാ​നെ​ത്തി​യ വി​ദേ​ശ സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ൾ 6.49 ല​ക്ഷ​മാ​ണ്. തൊ​ട്ടു​മു​ന്പു​ള്ള വ​ർ​ഷം ഇ​ത് 3.45 ല​ക്ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു. 87.83 ശ​ത​മാ​ന​മാ​ണു വ​ർ​ധ​ന. വി​ദേ​ശ​സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ളു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലും കൊ​ച്ചി​യാ​ണു മു​ന്നി​ൽ. 2023ൽ 2,79,904 ​വി​ദേ​ശി​ക​ളാ​ണ് എ​റ​ണാ​കു​ളം ജി​ല്ല​യു​ടെ വി​വി​ധ ടൂ​റി​സം കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ​ത്തി​യ​ത്.

സ​​​ർ​​​ക്കാ​​​ർ ന​​​യം പു​​​തു​​​ക്ക​​​ണം

ടൂ​​​റി​​​സം വി​​​ക​​​സ​​​ന​​​ത്തി​​​ൽ കേ​​​ര​​​ളം കാ​​​ല​​​ത്തി​​​നൊ​​​ത്തു​​​ള്ള കു​​​തി​​​പ്പ് സ്വ​​​ന്ത​​​മാ​​​ക്കാ​​​ൻ സ​​​ർ​​​ക്കാ​​​രി​​​ന്‍റെ സ​​​ഹ​​​ക​​​ര​​​ണം പ്ര​​​ധാ​​​ന​​​മാ​​​ണ്. ടൂ​​​റി​​​സ്റ്റു​​​ക​​​ൾ​​​ക്കു സൗ​​​ക​​​ര്യ​​​പ്ര​​​ദ​​​മാ​​​യ ത​​​ര​​​ത്തി​​​ൽ എ​​​ക്സൈ​​​സ് ന​​​യ​​​ത്തി​​​ലു​​​ൾ​​​പ്പെ​​​ടെ സ​​​ർ​​​ക്കാ​​​ർ ന​​യം മാ​​​റ്റം അ​​​നി​​​വാ​​​ര്യ​​​മാ​​​ണ്. ‌

കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ൽ വി​​​ശാ​​​ല​​​വും മ​​​നോ​​​ഹ​​​ര​​​വു​​​മാ​​​യ വെ​​​ഡ്ഡിം​​​ഗ് ഡെ​​​സ്റ്റി​​​നേ​​​ഷ‌​​​നു​​​ക​​​ളു​​​ണ്ട്. പ​​​ല​​​രെ​​​യും അ​​​വി​​​ടേ​​​ക്കെ​​​ത്തു​​​ന്ന​​​തി​​​ൽ​​നി​​​ന്നു പി​​​ന്തി​​​രി​​​പ്പി​​​ക്കു​​​ന്ന കാ​​​ര​​​ണ​​​ങ്ങ​​​ളും കെ​​​ടി​​​എം സ​​​ർ​​​ക്കാ​​​രി​​​ന്‍റെ ശ്ര​​​ദ്ധ‍​യി​​​ൽ​​​പ്പെ​​​ടു​​​ത്തി. കൊ​​​ച്ചി​​​യി​​​ലെ ഉ​​​ൾ​​​പ്പെ​​ടെ ആ​​​ഡം​​​ബ​​​ര ഹോ​​​ട്ട​​​ലു​​​ക​​​ളി​​​ൽ ബു​​​ക്ക് ചെ​​​യ്തി​​​രു​​​ന്ന കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ന് പു​​​റ​​​ത്തു​​നി​​​ന്നു​​​ള്ള ചി​​​ല വി​​​വാ​​​ഹ പാ​​​ർ​​​ട്ടി​​​ക​​​ൾ ഉ​​​പേ​​​ക്ഷി​​​ക്കേ​​​ണ്ടി​​​വ​​​ന്ന​​​ത് ഇ​​​ത്ത​​​രം കാ​​​ര​​​ണ​​​ങ്ങ​​​ൾ മൂ​​​ല​​​മാ​​​ണ്.

വ​​​രു​​​ന്ന ടൂ​​​റി​​​സം സീ​​​സ​​​ണി​​​ലേ​​​ക്ക് പ്ര​​​തീ​​​ക്ഷ ന​​​ൽ​​​കു​​​ന്ന ഇ​​​ട​​​പെ​​​ട​​​ലു​​​ക​​​ളും ച​​​ർ​​​ച്ച​​​ക​​​ളു​​​മാ​​​ണ് കെ​​​ടി​​​എ​​മ്മി​​ൽ ന​​​ട​​​ന്ന​​​ത്. ഇ​​​തി​​​ന്‍റെ നേ​​​ട്ടം കേ​​​ര​​​ള​​​ത്തി​​​ന്‍റെ ടൂ​​​റി​​​സം വി​​​ക​​​സ​​​ന​​​ത്തി​​​നു മു​​​ത​​​ൽ​​​ക്കൂ​​​ട്ടാ​​​കും.
- ജോ​​​സ് പ്ര​​​ദീ​​​പ്
കെ​​​ടി​​​എം സൊ​​​സൈ​​​റ്റി പ്ര​​​സി​​​ഡ​​​ന്‍റ്