സെ​ബി​ൻ ജോ​സ​ഫ്

ഛത്തീ​സ്ഗ​ഡി​ലെ 70 നി​യ​മ​സ​ഭാ മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ 230 മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും ഇ​ന്ന് പോ​ളിം​ഗ് ന​ട​ക്കും. കാ​ടി​ള​ക്കി കേ​ന്ദ്ര നേ​താ​ക്ക​ളെ​യെ​ല്ലാം അ​ണി​നി​ര​ത്തി വ​ൻ പ്ര​ചാ​ര​ണ​മാ​ണ് ഇ​രു സം​സ്ഥാ​ന​ത്തും ബി​ജെ​പി​യും കോ​ണ്‍ഗ്ര​സും ന​ട​ത്തി​യ​ത്. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​യും ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​മ​ന്ത്രി അ​മി​ത് ഷാ​യും പ്ര​തി​രോ​ധ​മ​ന്ത്രി രാ​ജ്നാ​ഥ് സിം​ഗും താ​ര​പ്ര​ചാ​ര​ക​രാ​യി ഇ​രു​സം​സ്ഥാ​ന​ത്തും ബി​ജെ​പി​ക്കു​വേ​ണ്ടി വോ​ട്ട് തേ​ടി. മ​റ്റു സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ ബി​ജെ​പി മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​മാ​രെ​യും ക​ള​ത്തി​ലി​റ​ക്കി. തീ​വ്ര​ഹി​ന്ദു​ത്വ​വും മോ​ദി​യു​ടെ കീ​ഴി​ൽ പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് ആ​ദി​വാ​സി മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലു​ണ്ടാ​യ വി​ക​സ​ന​വു​മാ​യി​രു​ന്നു ബി​ജെ​പി​യു​ടെ പ്ര​ധാ​ന പ്ര​ചാ​ര​ണാ​യു​ധം.

ഗാ​ന്ധി കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ ചി​റ​കി​ലേ​റി പ്ര​ചാ​ര​ണം ന​ട​ത്തി​യ കോ​ണ്‍ഗ്ര​സി​നൊ​പ്പം ദേ​ശീ​യ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ് മ​ല്ലി​കാ​ർ​ജു​ൻ ഖാ​ർ​ഗെ​യും കെ.​സി. വേ​ണു​ഗോ​പാ​ലും ര​ണ്‍ദീ​പ് സിം​ഗ് സു​ർ​ജെ​വാ​ല​യും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഛത്തീ​സ്ഗ​ഡ് മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ഭൂ​പേ​ഷ് ബാ​ഗേ​ലും മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രിസ്ഥാ​നാ​ർ​ഥി ക​മ​ൽ​നാ​ഥും മു​ന്നി​ൽ​ നി​ന്ന് പ്ര​ചാ​ര​ണം ന​യി​ച്ചു.

മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ൽ ബി​ജെ​പി 634 തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു റാ​ലി​ക​ളാ​ണു ന​ട​ത്തി​യ​ത്. കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് 350 റാ​ലി​ക​ൾ ന​ട​ത്തി. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ ര​ത്‌​ലം, സി​യോ​ണി, ഖ​ന്ദ്വ, സി​ന്ധി, ധ​മോ​ഹ്, ഗു​ണ, സ​ത്ന, ഛതാ​ർ​പു​ർ, ബേ​തു​ൽ, ഇ​ൻ​ഡോ​ർ എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി 15 റാ​ലി​ക​ൾ ന​ട​ത്തി. കേ​ന്ദ്ര ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​മ​ന്ത്രി അ​മി​ത് ഷാ 21 ​റാ​ലി​ക​ളി​ലും ദേ​ശീ​യ ബി​ജെ​പി അ​ധ്യ​ക്ഷ​ൻ ജെ.​പി. ന​ഡ്ഡ 14 റാ​ലി​ക​ളി​ലും പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു. ഉ​ത്ത​ർ​പ്ര​ദേ​ശ് മു​ഖ്യ​മന്ത്രി യോ​ഗി ആ​ദി​ത്യ​നാ​ഥും ആ​സാം മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ഹി​മ​ന്ത ബി​ശ്വ ശ​ർ​മ​യും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് യോ​ഗ​ത്തി​ൽ എ​ത്തി. മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ശി​വ്‌​രാ​ജ് സിം​ഗ് ചൗ​ഹാ​നും മ​ത്സ​ര​രം​ഗ​ത്തു​ള്ള മൂ​ന്നു കേ​ന്ദ്രമ​ന്ത്രി​മാ​ർ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള സം​സ്ഥാ​ന​ത്തെ എം​പി​മാ​രും മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും സ​മീ​പ മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും സ​ജീ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. ചൗ​ഹാ​ൻ 165 തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു റാ​ലി​ക​ളാ​ണ് സം​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ വി​വി​ധ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച​ത്.

18 വ​ർ​ഷം ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലു​ള്ള ബി​ജെ​പി സ​ർ​ക്കാ​രി​നെ​തി​രേ ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​ര​മു​ണ്ട്. അ​തി​നെ കേ​ന്ദ്ര-​സം​സ്ഥാ​ന നേ​താ​ക്ക​ളു​ടെ വ​ൻ പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ മ​റി​ക​ട​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​മോ​യെ​ന്നാ​ണു ബി​ജെ​പി ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത്. കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് വി​ട്ടു ബി​ജെ​പി പാ​ള​യ​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ ജ്യോ​തി​രാ​ദി​ത്യ സി​ന്ധ്യ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ശ​ക്തി​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യ ഗ്വാ​ളി​യോ​റി​ൽ പ്ര​ചാ​ര​ണം ന​യി​ച്ചു.

രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി​യും പ്രി​യ​ങ്ക ഗാ​ന്ധി​യും സം​സ്ഥാ​ന​ത്ത് 11 തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് റാ​ലി​ക​ൾ​ക്കെ​ത്തി. ധാ​തി​യ​യി​ൽ റാ​ലി​ക്കി​ടെ പ്രി​യ​ങ്ക, സി​ന്ധ്യ​യെ വ​ഞ്ച​ക​ൻ എ​ന്നു വി​ളി​ച്ചു. കോ​ണ്‍ഗ്ര​സി​നൊ​പ്പം നി​ന്ന് ആ​നു​കൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ നേ​ടി​യി​ട്ട് പാ​ർ​ട്ടി​യെ വ​ഞ്ചി​ച്ചാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം ബി​ജെ​പി​ക്കൊ​പ്പം ചേ​ർ​ന്ന​തെ​ന്ന് പ്രി​യ​ങ്ക പ​റ​ഞ്ഞു.

2018ൽ 114 ​സീ​റ്റു​മാ​യി അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ കോ​ണ്‍ഗ്ര​സി​നെ, ഉ​ൾ​പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​ശ്നം മൂ​ലം സി​ന്ധ്യ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ 22 എം​എ​ൽ​എ​മാ​ർ ബി​ജെ​പി​ക്കൊ​പ്പം പോ​യ​തോ​ടെ​യാ​ണ് ക​മ​ൽ​നാ​ഥ് സ​ർ​ക്കാ​ർ താ​ഴെ​ വീ​ണ​ത്.

കോ​ണ്‍ഗ്ര​സി​ന്‍റെ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രിസ്ഥാ​നാ​ർ​ഥി ക​മ​ൽ​നാ​ഥ് 114 തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു റാ​ലി​ക​ളി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു. രാ​ജ്യ​സ​ഭാം​ഗ​വും സം​സ്ഥാ​ന​ത്തെ മു​തി​ർ​ന്ന കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് നേ​താ​വു​മാ​യ ദി​ഗ്‌​വി​ജ​യ് സിം​ഗ് 50 യോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​ത്തി. കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് സീ​റ്റു​വി​ഭ​ജ​ന​ത്തി​ൽ ദി​ഗ്‌​വി​ജ​യ് സിം​ഗ് പ​ക്ഷ​ക്കാ​ർ​ക്കാ​ണ് കൂ​ടു​ത​ൽ സീ​റ്റു​ക​ൾ ല​ഭി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. 230 അം​ഗ മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശ് നി​യ​മ​സ​ഭ​യി​ൽ 150നു ​മു​ക​ളി​ൽ സീ​റ്റോ​ടെ കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തു​മെ​ന്നാ​ണ് രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ നി​രീ​ക്ഷ​ക​ർ പ​റ​യു​ന്ന​ത്. കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് ചെ​റി​യ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​ത്തി​ൽ ജ​യി​ച്ചാ​ൽ 2020 ആ​വ​ർ​ത്തി​ക്കാ​ൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ണ്ട്.

മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ൽ ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​രം വോ​ട്ടാ​യി മാ​റു​മോ?

മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ ബി​ജെ​പി സ​ർ​ക്കാ​രി​നെ​തി​രേ ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​ര​മു​ണ്ട്. ന​ഗ​ര​ങ്ങ​ളി​ലും ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളി​ലും അ​തു പ്ര​ക​ട​മാ​ണ്. എ​ന്നാ​ൽ, ഇ​തി​നെ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​യു​ടെ കി​സാ​ൻ സ​മ്മാ​ൻ പ​ദ്ധ​തി​യും സം​സ്ഥാ​ന സ​ർ​ക്കാ​രി​ന്‍റെ ലാ​ഡ്‌​ലി ബെ​ഹ​ൻ പ​ദ്ധ​തി​യും വ​ഴി മ​റി​ക​ട​ക്കാ​നാ​കു​മെ​ന്നാ​ണ് ബി​ജെ​പി​യു​ടെ വി​ശ്വാ​സം. ക​ഴി​ഞ്ഞ​ദി​വ​സം കി​സാ​ൻ സ​മ്മാ​ൻ പ​ദ്ധ​തി​യു​ടെ ഗ​ഡു ക​ർ​ഷ​ക​ർ​ക്കു ല​ഭി​ച്ചു. പ​ത്തു മാ​സം മു​ന്പ് സ​ർ​ക്കാ​ർ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച ലാ​ഡ്‌​ലി ബെ​ഹ​ൻ പ​ദ്ധ​തി​യി​ൽ പ്രാ​യ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​യ പെ​ണ്‍കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക് മാ​സം 1250 രൂ​പ​യാ​ണ് ന​ൽ​കി​വ​രു​ന്ന​ത്. 1000 രൂ​പ ന​ൽ​കി വ​ന്നി​രു​ന്ന​ത് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​തോ​ടെ 1250 ആ​ക്കി. 1500 രൂ​പ​യാ​ക്കി മാ​റ്റു​മെ​ന്നാ​ണ് കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് വാ​ഗ്ദാ​നം. എ​ന്നാ​ൽ, അ​ധി​കാ​രം ല​ഭി​ച്ചാ​ൽ 3000 രൂ​പ​യാ​ക്കി ഉ​യ​ർ​ത്തു​മെ​ന്ന് ബി​ജെ​പി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചിട്ടുണ്ട്.


നി​ര​വ​ധി മെ​ഡി​ക്ക​ൽ കോ​ള​ജു​ക​ൾ നി​ർ​മി​ക്കു​മെ​ന്നും പെ​ണ്‍കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി സീ​റ്റു​ക​ൾ സം​വ​ര​ണം ചെ​യ്യു​മെ​ന്നും ബി​ജെ​പി പ്രകടന പ​ത്രി​ക​യി​ൽ പ​റ​യു​ന്നു. കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് പ്ര​ക​ട​ന​പ​ത്രി​ക പു​റ​ത്തു​വി​ട്ട​ശേ​ഷം ബി​ജെ​പി പു​റ​ത്തി​റ​ക്കി​യ പ​ത്രി​ക​യി​ൽ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ങ്ങ​ൾ അ​ടി​ച്ചു​മാ​റ്റി​യ​താ​യി ക​മ​ൽ​നാ​ഥ് ആ​രോ​പ​ണം ഉ​ന്ന​യി​ച്ചു. കാ​ർ​ഷി​ക ക​ടം എ​ഴു​തി​ത്ത​ള്ള​ലും സ​ബ്സി​ഡി നി​ര​ക്കി​ൽ വൈ​ദ്യു​തി​യും ഗ്യാ​സ് സി​ലി​ണ്ട​റു​മാ​ണ് കോ​ണ്‍ഗ്ര​സി​ന്‍റെ പ്ര​ധാ​ന വാ​ഗ്ദാ​ന​ങ്ങ​ൾ.

ന​ഗ​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യ സ്വാ​ധീ​ന​മു​ള്ള ബി​ജെ​പി​ക്ക് ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളി​ൽ വേ​ണ്ട​ത്ര പി​ന്തു​ണ​യി​ല്ല. രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര നി​ർ​മാ​ണ​വും തീ​വ്ര​ വ​ർ​ഗീ​യ ധ്രു​വീ​ക​ര​ണ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു ബി​ജെ​പി​യു​ടെ പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത​ന്ത്രം. എ​ന്നാ​ൽ, കോ​ണ്‍ഗ്ര​സും വ​ർ​ഗീ​യ കാ​ർ​ഡ് ഇ​റ​ക്കി​യാ​ണ് മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ത്. എ​ല്ലാ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു റാ​ലി​ക​ളി​ലും ജാ​തി സെ​ൻ​സ​സ് ന​ട​പ്പി​ലാ​ക്കു​മെ​ന്ന് കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് നേ​താ​ക്ക​ൾ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. ത​ങ്ങ​ൾ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി​യാ​ൽ മു​സ്‌​ലിം​ക​ൾ സു​ര​ക്ഷി​ത​രാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നും ക​മ​ൽ​നാ​ഥ് ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള​വ​ർ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് യോ​ഗ​ത്തി​ൽ പ​റ​യു​ന്നു.

ഛത്തീ​സ്ഗ​ഡി​ൽ ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​ര​മി​ല്ല

ബി​ജെ​പി എ​ന്തു രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​മാ​ണ് ഉ​ത്ത​രേ​ന്ത്യ​ൻ ഭൂ​മി​യി​ൽ പ​യ​റ്റി​യ​ത്‍്? അ​തി​ന് ഒ​രു മു​ഴം മു​ന്പേ എ​റി​ഞ്ഞാ​ണ് ഛത്തീ​സ്ഗ​ഡി​ലെ ഭൂ​പേ​ഷ് ബാ​ഗേ​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ത്. ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ പ​ണി​യു​ന്ന​തി​ന് സ​ർ​ക്കാ​ർ ഫ​ണ്ട് ന​ൽ​കി​യും ഉ​ത്സ​വ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തി​യും ഹി​ന്ദു​ത്വ ​രീ​തി​യി​ലാ​ണ് ബാ​ഗേ​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ത്. കാ​ക്ക എ​ന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്ന ബാ​ഗേ​ലി​ന്‍റെ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് യോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ ചോ​ദ്യോ​ത്ത​രം പോ​ലെ​യാ​ണ്. ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​രി​ൽ​നി​ന്ന് നേ​രി​ട്ട​റി​ഞ്ഞ് അ​തി​നു​ള്ള പ​രി​ഹാ​രം ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്നു. ചാ​ണ​ക​വും ഗോ​മൂ​ത്ര​വും ശേ​ഖ​രി​ച്ച് ന​ൽ​കു​ന്ന​വ​ർ​ക്ക് പ​ണം ന​ൽ​കി​യ ബാ​ഗേ​ൽ ബി​ജെ​പി​യു​ടെ പ​ശുരാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ത്തി​നും ത​ട​യി​ട്ടു.

നെ​ല്ല് ക്വി​ന്‍റ​ലി​ന് ഉ​യ​ർ​ന്ന താ​ങ്ങു​വി​ല​യും വൈ​ദ്യു​തി സ​ബ്സി​ഡി​യും ന​ൽ​കി ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളെ ബാ​ഗേ​ലി​നൊ​പ്പം കൂ​ട്ടി. പ​തി​ന​ഞ്ചു വ​ർ​ഷ​ത്തെ ബി​ജെ​പി ഭ​ര​ണ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം 2108ൽ ​അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ ബാ​ഗേ​ൽ, കോ​വി​ഡ് മ​ഹാ​മാ​രി​ക്കു​ശേ​ഷം ജ​ന​ക്ഷേ​മ പ​ദ്ധ​തി​ക​ളി​ലൂ​ടെ ജ​ന​കീ​യ​നാ​യി. രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​വു​മാ​യി ക​ള​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ ബി​ജെ​പി​ക്കു മു​ന്നി​ൽ ജാ​തി സെ​ൻ​സ​സ് എ​ന്ന തു​റു​പ്പു​ചീ​ട്ട് ഇ​റ​ക്കി​യാ​ണ് കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് പ്ര​ചാ​ര​ണം ന​ട​ത്തി​യ​ത്. അ​ട്ടി​മ​റി​ക​ൾ ഇ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ബാ​ഗേ​ൽ വീ​ണ്ടും ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലെ​ത്തും.

ചെ​റു​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ നി​ർ​ണാ​യ​കം

ചെ​റു​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ പി​ടി​ക്കു​ന്ന വോ​ട്ടു​ക​ൾ ഇ​രു സം​സ്ഥാ​ന​ത്തും നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​ണ്. എ​സ്പി, ബി​എ​സ്പി, ആം​ആ​ദ്മി പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളാ​ണ് ഇ​രു സം​സ്ഥാ​ന​ത്തും പൊ​തു​വേ മ​ത്സ​രി​ക്കു​ന്ന ചെ​റുപാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ. ഇ​ട​തു പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ ത​ക​ർ​ന്ന​ടി​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും ഛത്തീ​സ്ഗ​ഡി​ൽ അ​ജി​ത് യോ​ഗി​യു​ടെ ജ​ന​താ കോ​ണ്‍ഗ്ര​സ് ഛത്തീ​സ്ഗ​ഡ്- ജെ ​പാ​ർ​ട്ടി സ​ജീ​വ​മാ​ണ്. ബി​എ​സ്പി സ​ഖ്യ​ത്തി​നൊ​പ്പം മ​ത്സ​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക് ര​ണ്ടു സീ​റ്റു​ക​ൾ ഉ​ണ്ട്. ഹ​മാ​ർ രാ​ജ് പാ​ർ​ട്ടി, ആ​സാ​ദ് സ​മാ​ജ് പാ​ർ​ട്ടി, ഗോ​ണ്ട്വാ​ന ഗ​ണ​ത​ന്ത്ര പാ​ർ​ട്ടി, ആ​ർ​എ​ൽ​പി, എ​ഐ​എം​ഐ​എ എ​ന്നി​വ​യും മ​ത്സ​ര​രം​ഗ​ത്തു​ണ്ട്.

സം​വ​ര​ണ മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ സ്വാ​ധീ​ന​മു​ള്ള ചെ​റു​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ കോ​ണ്‍ഗ്ര​സി​നും ബി​ജെ​പി​ക്കും ഒ​രുപോ​ലെ ത​ല​വേ​ദ​ന സൃഷ്ടിക്കു​ന്നു. പ്ര​തി​പ​ക്ഷ ഇ​ന്ത്യ സ​ഖ്യ​ത്തി​ലു​ള്ള പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ പ​ര​സ്പ​രം മ​ത്സ​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ഴ്ച​യാ​ണ് ഇരുസംസ്ഥാനങ്ങളിലും കാ​ണു​ന്ന​ത്. ഛത്തീ​സ്ഗ​ഡി​ലും മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ലും ഇ​ന്ന് പോ​ളിം​ഗ് പൂ​ർ​ത്തി​യാ​കു​മെ​ങ്കി​ലും അ​ടു​ത്ത പൊ​തു തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന്‍റെ ഉ​ര​ക​ല്ലാ​യ അ​ഞ്ചു സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ഫ​ല​ത്തി​നാ​യി ഡി​സം​ബ​ർ മൂ​ന്ന് വ​രെ കാ​ത്തി​രി​ക്ക​ണം.