ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡി​ന്‍റെ ക​റു​ത്ത മു​ത്ത്, ധോ​രി മാ​താ​വ്!
നൂ​റ​ടി താ​ഴ്ച​യു​ള്ള ക​ൽ​ക്ക​രി ഖ​നി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​രു രൂ​പം കി​ട്ടു​ന്നു. അ​തു കാ​ളി​ദേ​വി​യാ​ണെ​ന്നു ധ​രി​ച്ച് ഒ​രു മു​റി​യി​ൽ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചു നാ​ട്ടു​കാ​ർ പൂ​ജ​യും ഭ​ജ​നു​മൊ​ക്കെ ന​ട​ത്തു​ന്നു. അ​തി​നി​ട​യി​ൽ ഒ​രു അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത വ​ഴി​ത്തി​രി​വ്. ഇ​തു കാ​ളി​ദേ​വി​യ​ല്ല, ക​ന്യാ​മ​റി​യ​മാ​ണെ​ന്ന് അ​വ​ർ തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്നു. ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡി​ന്‍റെ ക​റു​ത്ത മു​ത്ത് എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ധോ​രി​മാ​താ​വി​ന്‍റെ നാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് ഒ​രു യാ​ത്ര.

1956 ജൂ​ണ്‍ 21. ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡി​ലെ ഖ​നി മേ​ഖ​ല​യാ​യ ജ​റ​ണ്ടി​യി​ലെ ധോ​രി​യി​ൽ നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​നു തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ ക​ൽ​ക്ക​രി കു​ഴി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്ന ജോ​ലി​യി​ൽ വ്യാ​പൃ​ത​രാ​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പ​തി​വു​പോ​ലെ രൂ​പാ സ​ത്‌​മാ​നി എ​ന്ന ഖ​നി​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി ത​ന്‍റെ കി​ണ​റി​ൽ ഏ​ക​നാ​യി​നി​ന്ന് പി​ക്കാ​സ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു ക​ൽ​ക്ക​രി വെ​ട്ടി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു. പെ​ട്ടെ​ന്നു സ​മീ​പ​ത്തെ​വി​ടെ​നി​ന്നോ ഒ​രു സ്ത്രീ​ശ​ബ്ദം. "മൃ​ദു​വാ​യി വെ​ട്ടു​ക, ഞാ​നി​വി​ടെ​യു​ണ്ട്''.. ഇ​ങ്ങ​നെ കേ​ട്ട​താ​യി​ട്ടാ​ണ് രൂ​പാ സ​ത്‌​മാ​നി പ​റ​യു​ന്ന​ത്.

ആ ​ശ​ബ്ദം കേ​ട്ട​തും അ​ദ്ദേ​ഹം ഭ​യ​ന്നു​പോ​യി. കാ​ര​ണം നൂ​റ​ടി​യോ​ളം താ​ഴ്ച​യു​ള്ള കി​ണ​റി​ൽ ജോ​ലി ചെ​യ്യാ​ൻ സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്ക് അ​നു​വാ​ദ​മി​ല്ല. അ​വ​ർ അ​ങ്ങ​നെ ജോ​ലി​ചെ​യ്യു​ക​യു​മി​ല്ല. പി​ന്നെ​യെ​ങ്ങ​നെ​യാ​വും കി​ണ​റി​ൽ ഒ​രു സ്ത്രീ​ശ​ബ്ദം മു​ഴ​ങ്ങി​യ​ത്? അ​ടു​ത്ത ചി​ന്ത​യി​ൽ അ​യാ​ൾ വി​റ​ച്ചു​പോ​യി... ഭൂ​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​മോ? പി​ന്നെ ഒ​രു നി​മി​ഷം അ​വി​ടെ നി​ൽ​ക്കാ​നു​ള്ള ധൈ​ര്യ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. സ​മീ​പ​ത്തു ജോ​ലി ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളെ വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. അ​വ​രോ​ടു കാ​ര്യം പ​റ​ഞ്ഞു.

ക​ൽ​ക്ക​രി​ക്കു​ള്ളി​ൽ

നി​ന്‍റെ തോ​ന്ന​ലാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നൊ​ക്കെ പ​റ​ഞ്ഞ് അ​വ​ർ ക​ളി​യാ​ക്കി​യെ​ങ്കി​ലും ശ​ബ്ദം കേ​ട്ടെ​ന്നു സ​ത്‌​മാ​നി ഉ​റ​പ്പി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞ ഭാ​ഗ​ത്തെ ക​ൽ​ക്ക​രി​യി​ൽ അ​വ​ർ പി​ക്കാ​സു​കൊ​ണ്ട് ആ​ഞ്ഞു​കൊ​ത്തി​യ​ട​ർ​ത്തി. അ​ടു​ത്ത നി​മി​ഷം കു​റെ ക​ൽ​ക്ക​രി​ക്കൊ​പ്പം ഒ​രു രൂ​പം ഇ​ള​കി​യെ​ത്തി. അ​തെ​ന്താ​ണെ​ന്ന​റി​യാ​ൻ അ​വ​ർ വീ​ണ്ടും വെ​ട്ടി​യ​തോ​ടെ ആ ​പ്ര​തി​മ​യു​ടെ ഒ​രു കൈ ​മു​റി​ഞ്ഞു​പോ​യി. ക​രി​യി​ൽ പൊ​തി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ആ ​രൂ​പം അ​വ​ർ എ​ടു​ത്തു. ക​റു​ത്ത നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒ​രു സ്ത്രീ​ശി​ല്പം. ഇ​തു കാ​ളീ​ദേ​വി​യാ​ണെ​ന്ന് ഒ​രാ​ൾ പ​റ​ഞ്ഞു. ക​ഷ്ട​കാ​ല​ത്തു ത​ങ്ങ​ളെ അ​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്കാ​ൻ എ​ത്തി​യ കാ​ളി​ദേ​വി​യാ​ണ് ഇ​തെ​ന്ന് അ​വ​ർ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു. കാ​ളി​മ​യ്യാ എ​ന്നും ദു​ർ​ഗാ​ദേ​വി എ​ന്നു​മൊ​ക്കെ പേ​രു വി​ളി​ച്ച് അ​വ​ർ അ​തി​നു​മു​ന്നി​ൽ ആ​രാ​ധ​ന​യും തു​ട​ങ്ങി.

ഖ​നി​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒ​രു മു​റി വൃ​ത്തി​യാ​ക്കി ദു​ര്‍​ഗ​മ​യ്യ​യെ അ​വി​ടെ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചു. പി​ന്നെ എ​ല്ലാ ദി​വ​സ​വും പൂ​ജ​യും ഭ​ജ​ന​യും കീ​ര്‍​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളും ആ​രാ​ധ​ന​യു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി അ​വി​ടം സ​ജീ​വ​മാ​യി. ഖ​നി​മേ​ഖ​ല​യു​ടെ ദേ​വി​യാ​യി ദു​ർ​ഗ​മ​യ്യ​യു​ടെ കീ​ർ​ത്തി വ​ള​രെ വേ​ഗം പ്ര​ച​രി​ച്ചു. ആ​ളു​ക​ൾ ഒ​ഴു​കി​യെ​ത്തി. എ​ന്നാ​ൽ, യ​ഥാ​ർ​ഥ ട്വി​സ്റ്റ് വ​രാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന​തേ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. ഖ​നി​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ ആ ​കാ​ളി​ദേ​വി ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡി​ലെ ക​റു​ത്ത മു​ത്ത് എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ധോ​രി മാ​താ​വ് ആ​യി മാ​റി​യ​താ​യി​രു​ന്നു പി​ന്നീ​ട് സം​ഭ​വി​ച്ച അ​ദ്ഭു​തം.

ക​ൽ​ക്ക​രി നാ​ട്

നേ​പ്പാ​ൾ യാ​ത്ര ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ണ് ഞാ​ൻ ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡി​ലേ​ക്ക് എ​ത്തി​യ​ത്. ധോ​രി​മാ​താ​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു കേ​ട്ട​റി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ മു​ത​ലു​ള്ള ആ​ഗ്ര​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​വി​ടെ പോ​ക​ണ​മെ​ന്ന്. കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ബ​ഹു​ഭൂ​രി​പ​ക്ഷം പേ​രും ഈ ​പേ​രു പോ​ലും കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന​താ​ണ് സ​ത്യം. ധോ​രി​മാ​താ​വി​ന്‍റെ ക​പ്പേ​ള​യി​ലേ​ക്ക് എ​ന്നെ വ​ഴി​കാ​ട്ടി​യ​തും വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ൾ വി​വ​രി​ച്ചു​ത​ന്ന​തും ജ​റ​ണ്ടി മ​ഠ​ത്തി​ലെ സി​സ്റ്റ​ര്‍ ഷെ​റി​ന്‍ ജോ​സ​ഫ് ആ​യി​രു​ന്നു.

2000 ന​വം​ബ​ർ 15നാ​ണ് ബി​ഹാ​റും അ​തി​നോ​ടു ചേ​ർ​ന്നു​ള്ള സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ ചി​ല പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളും കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്ത് ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡ് എ​ന്ന സം​സ്ഥാ​നം നി​ല​വി​ൽ​വ​ന്ന​ത്. റാ​ഞ്ചി​യാ​ണ് ത​ല​സ്ഥാ​നം. ഖ​നി വ്യ​വ​സാ​യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു പേ​രു കേ​ട്ട സം​സ്ഥാ​നം. ഇ​രു​ന്പി​നും ക​ൽ​ക്ക​രി​ക്കും പേ​രു​കേ​ട്ട നി​ര​വ​ധി ക​ന്പ​നി​ക​ൾ ഇ​വി​ടെ​യു​ണ്ട്. പ​ല കാ​ല​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി നി​ര​വ​ധി മ​ല​യാ​ളി​ക​ളും ഈ ​മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ൽ ജോ​ലി ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. ഭൂ​മി​ക്ക​ടി​യി​ലെ ക​റു​ത്ത മു​ത്ത് എ​ന്നാ​ണ് ക​ൽ​ക്ക​രി അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്.

മ​ലി​നീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന്‍റെ​യും ആ​ഗോ​ള​താ​പ​ന​ത്തി​ന്‍റെ​യു​മൊ​ക്കെ പേ​രി​ൽ ഫോ​സി​ൽ ഇ​ന്ധ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു വി​ട​പ​റ​യ​ണ​മെ​ന്ന ആ​ഹ്വാ​നം ആ​ഗോ​ള​ത​ല​ത്തി​ൽ ഉ​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഇ​ന്നും ഇ​ന്ത്യ പോ​ലു​ള്ള രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ക​ൽ​ക്ക​രി​യു​ടെ പ്രാ​ധാ​ന്യ​വും ഉ​പ​യോ​ഗ​വും കാ​ര്യ​മാ​യി കു​റ​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് വൈ​ദ്യു​തി ഉ​ത്പാ​ദ​ന​രം​ഗ​ത്ത്. കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ജ​ല​വൈ​ദ്യു​തി പ​ദ്ധ​തി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് കൂ​ടു​ത​ലും വൈ​ദ്യു​തി​യെ​ങ്കി​ലും കേ​ന്ദ്ര​വൈ​ദ്യു​തി​യാ​യി കേ​ര​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് എ​ത്തു​ന്ന​തു ക​ൽ​ക്ക​രി വൈ​ദ്യു​തി​യാ​ണ്. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ 60 ശ​ത​മാ​ന​ത്തോ​ളം വൈ​ദ്യു​തി​യും ക​ൽ​ക്ക​രി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ഉ​ത്പാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നാ​ണ് ക​ണ​ക്ക്.

ഖ​നി​ജീ​വി​തം

1825ൽ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ ക​ൽ​ക്ക​രി ഖ​ന​നം ആ​രം​ഭി​ച്ച​പ്പോ​ൾ മു​ത​ൽ​ത​ന്നെ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ കാ​ര്യം വ​ലി​യ ദു​രി​ത​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ക​ന​ത്ത ഇ​രു​ട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്നു പ​ല​രു​ടെ​യും ജോ​ലി. അ​തു​പോ​ലെ അ​തീ​വ സാ​ഹ​സി​ക​മാ​യി​രു​ന്നു ഖ​നി​ക​ളി​ലെ ജോ​ലി. വി​ഷ​വാ​യു ശ്വ​സി​ച്ചും സ്ഫോ​ട​ന​ത്തി​ലും ഖ​നി​ക​ളി​ൽ മ​ണ്ണി​ടി​ഞ്ഞു​മൊ​ക്കെ ദു​ര​ന്ത​ങ്ങ​ളും തു​ട​ർ​ക്ക​ഥ​യാ​യി. ക​ന​ത്ത മ​ഴ​യി​ൽ ഖ​നി​ക​ളി​ൽ വെ​ള്ളം നി​റ​ഞ്ഞു പ​ല​ർ​ക്കും ജീ​വ​ൻ ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു.

ഏ​താ​ണ്ട് 1973വ​രെ ഇ​തൊ​ക്കെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു സ്ഥി​തി. ഭൂ​മി​ക്ക​ടി​യി​ലെ ജോ​ലി ദു​ഷ്ക​ര​വും സാ​ഹ​സി​ക​വും അ​ര​ക്ഷി​ത​വു​മാ​യി തു​ട​ർ​ന്നു. ലോ​ക​ത്തി​ലെ​ത​ന്നെ ഏ​റ്റ​വും ആ​യു​ർ​ദൈ​ർ​ഘ്യം കു​റ​ഞ്ഞ​വ​ർ ഖ​നി​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, 1971 മു​ത​ൽ 73 വ​രെ ര​ണ്ടു ഘ​ട്ട​മാ​യി ക​ൽ​ക്ക​രി​ഖ​ന​നം ദേ​ശ​സാ​ത്ക​രി​ച്ചു. 1975ൽ ​ഇ​തി​നെ കോ​ൾ ഇ​ന്ത്യ ലി​മി​റ്റ​ഡ് എ​ന്ന മ​ന്ത്രാ​ല​യ​ത്തി​നു കീ​ഴി​ലാ​ക്കി. ഒ​രു പ​രി​ധി​വ​രെ സ്വ​കാ​ര്യ ക​ന്പ​നി​ക​ളു​ടെ ചൂ​ഷ​ണ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ക്കു സം​ര​ക്ഷ​ണ​മു​ണ്ടാ​യി. അ​വ​ർ​ക്ക് ഇ​ൻ​ഷ്വ​റ​ൻ​സ് പ​രി​ര​ക്ഷ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. ഖ​നി ജോ​ലി​ക​ൾ​ക്കു പ​ല നി​ബ​ന്ധ​ന​ക​ളും നി​ല​വി​ൽ​വ​ന്നു.

ക​റു​ത്ത മു​ത്ത്

ക​ൽ​ക്ക​രി ഖ​നി​ക​ളോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ചു പ​ല ടൗ​ണു​ക​ളും ന​ഗ​ര​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്കെ വി​കാ​സം പ്രാ​പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ജാ​ര്‍​ഖ​ണ്ഡി​ലെ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യ ഒ​രു വ്യ​വ​സാ​യ കേ​ന്ദ്ര​വും ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ വ​ലി​യ ന​ഗ​ര​വു​മാ​ണ് ബൊ​ക്കാ​റോ. അ​വി​ടെ​നി​ന്ന് 50 കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ സ​ഞ്ച​രി​ച്ചാ​ൽ ധോ​രി​യി​ലെ​ത്താം. റാ​ഞ്ചി​യി​ൽ​നി​ന്നാ​ണെ​ങ്കി​ൽ 115 കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ. ധോ​രി​യു​ടെ ഏ​റ്റ​വു​മ​ടു​ത്ത റെ​യി​ൽ​വേ സ്റ്റേ​ഷ​ൻ ച​ന്ദ്ര​പു​ര​യാ​ണ്.

ക്രി​സ്ത്യാ​നി​ക​ൾ പേ​രി​നു പോ​ലും ഇ​ല്ലാ​ത്ത ഒ​രു മേ​ഖ​ല​യി​ലെ ഖ​നി​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​ര് എ​ങ്ങ​നെ ക​ന്യാ​മ​റി​യ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​രു​മാ​യി കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു എ​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കും ഇ​പ്പോ​ൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​ലോ​ച​ന. ആ ​സം​ഭ​വ​ത്തെ​യാ​ണ് ക​ന്യാ​മ​റി​യ​ത്തി​ന്‍റെ അ​ദ്ഭു​തം എ​ന്നു ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡു​കാ​ർ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്. 1956ൽ ​ആ​ണ് സം​ഭ​വം. ക്രി​സ്തു​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ മാ​താ​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ യാ​തൊ​ന്നും അ​റി​യാ​ൻ പാ​ടി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന ഒ​രു നാ​ട്. ക്രൈ​സ്ത​വ വി​ശ്വാ​സി​ക​ളു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യം തീ​രെ​യി​ല്ല. ആ ​ധോ​രി​യി​ലെ ക​ന്യാ​മ​റി​യ​മാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡി​ന്‍റെ മു​ഴു​വ​ൻ ക​റു​ത്ത മു​ത്ത് എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ധോ​രി മാ​താ​വ്.

വ​ഴി​ത്തി​രി​വ്

രൂ​പാ സ‌​ത്‌​മാ​നി​ക്കു ക​ൽ​ക്ക​രി ഖ​നി​യി​ൽ​നി​ന്നു കി​ട്ടി​യ സ്ത്രീ​ശി​ല്പ​ത്തെ ഇ​തി​ന​കം ഖ​നി​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​മ്മ​യാ​യും മൂ​ർ​ത്തി​യാ​യും സ്വീ​ക​രി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഈ ​വാ​ർ​ത്ത ഖ​നി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നു ഖ​നി​ക​ളി​ലേ​ക്കു വ്യാ​പി​ച്ചു. പ​ല ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നും ആ​ളു​ക​ൾ പൂ​ജ​യ്ക്കാ​യും ഭ​ജ​ൻ അ​ർ​പ്പി​ക്കാ​നും എ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഇ​തി​നി​ടെ, രൂ​പാ സ​ത്‌​മാ​നി​യു​ടെ രോ​ഗി​ണി​യാ​യ അ​മ്മ ഒ​രു സ്വ​പ്നം ക​ണ്ടു. ത​നി​ക്ക് ഒ​രു ആ​ല​യം നി​ർ​മി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും ത​ന്നെ വ​ന്നു കാ​ണു​ന്ന​വ​ർ​ക്ക് ഉ​ദ്ദി​ഷ്ട​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്നും താ​ൻ സ​ക​ല​രു​ടെ​യും അ​മ്മ​യാ​ണെ​ന്നും ഈ ​നാ​ടി​നു പു​രോ​ഗ​തി​യു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്നും ഒ​രു സ്ത്രീ ​സ്വ​പ്ന​ത്തി​ൽ വ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞ​താ​യി അ​വ​ർ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി.

ഈ ​സ്വ​പ്ന​ത്തി​നു പി​ന്നാ​ലെ രൂ​പാ സ​ത്‌​മാ​നി​യു​ടെ അ​മ്മ​യു​ടെ രോ​ഗം ഭേ​ദ​മാ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഇ​തോ​ടെ ആ​ളു​ക​ളു​ടെ ഭ​ക്തി വ​ർ​ധി​ച്ചു. ഖ​നി​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ ദേ​വി​യെ കാ​ണാ​ൻ മ​റ്റു നാ​ടു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നു പോ​ലും ആ​ളു​ക​ൾ എ​ത്തി​ത്തു​ട​ങ്ങി. അ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ ആ​ന്ധ്ര​യി​ൽ​നി​ന്ന് ക്രൈ​സ്ത​വ​നാ​യ ഒ​രു ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ൻ ധോ​രി​ഖ​നി​യി​ൽ ജോ​ലി​ക്കെ​ത്തി. കാ​ളി​മ​യ്യ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ പ​റ​യു​ന്ന വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ൾ കേ​ട്ട​പ്പോ​ൾ അ​വി​ടം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ഈ ​ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നു തോ​ന്നി. അ​ങ്ങ​നെ അ​ദ്ദേ​ഹം കാ​ളി​മ​യ്യ​യെ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി. അ​പ്പോ​ഴാ​ണ് ദേ​വി​യു​ടെ കൈ​യി​ൽ ഒ​രു കു​ട്ടി​യു​ള്ള​താ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം ശ്ര​ദ്ധി​ച്ച​ത്.

ധോ​രി മാ​താ​വ്

ഹി​ന്ദു​ദേ​വ​ത​ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ കൈ​യി​ൽ കു​ട്ടി​യു​മാ​യി നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ദേ​വി​യെ ആ​ർ​ക്കും പ​രി​ച​യ​മി​ല്ല. പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു കാ​ളി​ദേ​വി​യു​ടെ കൈ​യി​ൽ കു​ട്ടി​യു​മാ​യി ആ​രും ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കാ​റി​ല്ല. കാ​ര​ണം അ​വ​ർ ബ്ര​ഹ്മ​ചാ​രി​ണി​യാ​ണ്. ഈ ​ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴാ​ണ് ഇ​ക്കാ​ര്യം സ്ഥ​ല​വാ​സി​ക​ളും ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ത് യേ​ശു​വി​ന്‍റെ അ​മ്മ​യാ​യ ക​ന്യാ​മ​റി​യ​മാ​ണെ​ന്നും കൈ​യി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന​ത് ഉ​ണ്ണി​യേ​ശു ആ​ണെ​ന്നും ഈ ​ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ൻ അ​വ​രെ പ​റ​ഞ്ഞു മ​ന​സി​ലാ​ക്കി.

തു​ട​ർ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം ഈ ​വി​വ​രം ബൊ​ക്കാ​റോ​യി​ലു​ള്ള പ​ള്ളി വി​കാ​രി​യെ അ​റി​യി​ച്ചു. അ​വി​ടെ വി​കാ​രി​യാ​യി​രു​ന്ന ഫാ.​ആ​ൽ​ബ​ർ​ട്ട് വ​ർ​ബ്രാ​ക്ക​ൻ എ​സ്ജെ ത​ന്‍റെ ഇ​ട​വ​ക​യി​ലെ ചി​ല​രോ​ടൊ​പ്പം അ​വി​ടെ​യെ​ത്തി. രൂ​പം ക​ണ്ട​പ്പോ​ഴേ അ​തു ക​ന്യാ​മ​റി​യ​മാ​ണെ​ന്ന് അ​ച്ച​നും തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. തു​ട​ർ​ന്ന് നാ​ട്ടു​കാ​ർ അ​വ​രു​ടെ ക​മ്മി​റ്റി വി​ളി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി. ഈ ​രൂ​പം ക​ന്യാ​മ​റി​യ​ത്തി​ന്‍റേ​താ​ണെ​ന്നും ഇ​തു പ​ള്ളി​യി​ൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ൻ അ​നു​വ​ദി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം അ​വ​രു​ടെ സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യം ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ട്ട ന​ല്ല​വ​രാ​യ ആ ​ഹി​ന്ദു സ​ഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ൾ അ​ത് അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചു. അ​ങ്ങ​നെ ധോ​രി​യി​ൽ​നി​ന്ന് അ​ല്പം അ​ക​ലെ​യു​ള്ള ജ​റ​ണ്ടി​യി​ൽ ഒ​രു ചെ​റി​യ മു​റി​യി​ൽ മാ​താ​വി​ന്‍റെ രൂ​പം സ്ഥാ​പി​ച്ചു. ഇ​വി​ടെ തി​രി​ക​ത്തി​ച്ചു പ്രാ​ർ​ഥി​ക്കാ​ൻ നി​ര​വ​ധി​പ്പേ​ർ എ​ത്തി.

ഇ​വി​ടെ പ്രാ​ർ​ഥി​ക്കാ​ൻ എ​ത്തു​ന്ന​വ​ർ​ക്കു സൗ​ഖ്യ​വും ആ​ശ്വാ​സ​വും കി​ട്ടു​ന്ന​താ​യു​ള്ള സാ​ക്ഷ്യ​ങ്ങ​ൾ പ​ല​രും രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തോ​ടെ നാ​നാ​ജാ​തി മ​ത​സ്ഥ​ർ ഇ​വി​ടേ​ക്ക് ഒ​ഴു​കി​യെ​ത്താ​ൻ തു​ട​ങ്ങി. വൈ​കാ​തെ ജ​റ​ണ്ടി​യി​ൽ റോ​ഡി​നോ​ടു ചേ​ർ​ന്ന് ഒ​രു ആ​ല​യം നി​ർ​മി​ച്ച് മാ​താ​വി​ന്‍റെ രൂ​പം അ​വി​ടേ​ക്കു മാ​റ്റി. അ​വി​ടെ വി​ശു​ദ്ധ കു​ർ​ബാ​ന​യും നൊ​വേ​ന​യു​മൊ​ക്കെ ആ​രം​ഭി​ച്ചു. രൂ​പം ധോ​രി​യി​ൽ​നി​ന്നു ല​ഭി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ട് ധോ​രി​മാ​താ​വ് എ​ന്നു വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു.

ഇ​തി​നി​ടെ, ഈ ​രൂ​പ​ത്തി​ന്‍റെ കാ​ല​പ്പ​ഴ​ക്കം ശാ​സ്ത്രീ​യ​മാ​യി നി​ർ​ണ​യി​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളും ന​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മും​ബൈ​യി​ലും പൂ​ന​യി​ലും പി​ന്നീ​ട് ബെ​ൽ​ജി​യ​ത്തി​ലും അ​യ​ച്ചു ന​ട​ത്തി​യ പ​രി​ശോ​ധ​ന​യി​ൽ ഈ ​രൂ​പം പ്ലാ​വി​ൻ​ത​ടി​യി​ൽ തീ​ർ​ത്ത​താ​ണെ​ന്നും നാ​നൂ​റു വ​ർ​ഷ​ത്തി​ലേ​റെ പ​ഴ​ക്ക​മു​ണ്ടെ​ന്നും ക​ണ്ടെ​ത്തി.

ഇ​താ​ണ് അ​ദ്ഭു​തം

കാ​ല​പ്പ​ഴ​ക്കം​കൊ​ണ്ട് ഭൂ​മി​യി​ലാ​ണ്ടു കി​ട​ന്ന മ​റ്റു വ​സ്തു​ക്ക​ളെ​ല്ലാം ക​ൽ​ക്ക​രി​യാ​യി മാ​റി​യ​പ്പോ​ഴും ഈ ​രൂ​പം മാ​ത്രം കേ​ടു​കൂ​ടാ​തെ അ​വി​ടെ കി​ട​ന്ന​ത് അ​ദ്ഭു​ത​മാ​ണെ​ന്നു നാ​ട്ടു​കാ​ർ പ​റ​യു​ന്നു. ക​ൽ​ക്ക​രി​ക്കു​ള്ളി​ൽ കി​ട​ന്ന​തി​നാ​ൽ ക​റു​ത്ത നി​റ​ത്തി​ലാ​യി എ​ന്ന മാ​റ്റം മാ​ത്ര​മാ​ണ് ഇ​തി​നു സം​ഭ​വി​ച്ച​ത്. രൂ​പാ സ​ത്‌​മാ​നി​യു​ടെ അ​മ്മ സ്വ​പ്ന​ത്തി​ൽ കേ​ട്ട​തു​പോ​ലെ ഒ​രു ഖ​നി മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്ന ധോ​രി ജ​റ​ണ്ടി പ്ര​ദേ​ശം ഒ​രു ഗ്രാ​മ​മാ​യി മാ​റു​ക​യും പി​ന്നീ​ട് ഒ​രു പ​ട്ട​ണ​മാ​യി വ​ള​രു​ക​യും ചെ​യ്തു. എ​ങ്കി​ലും ക​ൽ​ക്ക​രി​യു​ടെ പൊ​ടി​യും കൂ​റ്റ​ൻ ട്ര​ക്കു​ക​ളു​ടെ രാ​പ​ക​ലി​ല്ലാ​തെ​യു​ള്ള ഒാ​ട്ട​വും മൂ​ലം റോ​ഡി​നോ​ടു ചേ​ർ​ന്നു​ള്ള ആ​ല​യം വേ​ണ്ട രീ​തി​യി​ൽ സം​ര​ക്ഷി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ല. ഇ​തോ​ടെ ഖ​നി​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളും ക​ന്പ​നി ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​രും മു​ൻ​കൈ​യെ​ടു​ത്ത് ഈ ​ആ​ല​യ​ത്തി​ന് അ​ല്പം​മാ​റി ഒ​രു മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ ക​പ്പേ​ള പ​ണി തീ​ർ​ത്തു.

തി​രു​നാ​ൾ ഒ​ക്ടോ​ബ​റി​ൽ

1983 ഒ​ക്ടോ​ബ​ർ 30നാ​ണ് ക​പ്പേ​ള ആ​ശീ​ർ​വ​ദി​ച്ച​ത്. ഇ​പ്പോ​ൾ ഇ​വി​ടെ​യാ​ണ് വി​ശു​ദ്ധ കു​ർ​ബാ​ന​യും മ​റ്റ് ആ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ളും. അ​തേ​സ​മ​യം, ഇ​പ്പോ​ൾ ക​പ്പേ​ള​യു​ടെ 10 മീ​റ്റ​ർ അ​ടു​ത്തു വ​രെ ഖ​ന​നം എ​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു. അ​തി​നാ​ൽ ദാ​മോ​ദ​ർ ന​ദി​യു​ടെ തീ​ര​ത്തു പു​തി​യ സ്ഥ​ലം ക​ണ്ടെ​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ധോ​രി​മാ​താ​വി​ന്‍റെ ദേ​വാ​ല​യ​വും ഇ​വി​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന സ്കൂ​ളു​മെ​ല്ലാം അ​വി​ടേ​ക്കു മാ​റ്റി സ്ഥാ​പി​ക്കാ​നാ​ണ് തീ​രു​മാ​നം. അ​തി​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ഹ​സാ​രി​ബാ​ഗ് മെ​ത്രാ​ൻ ഡോ.​ആ​ന​ന്ദ് ജോ​ജോ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ആ​രം​ഭി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. സ​മീ​പ​കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ കൂ​ടു​ത​ൽ സൗ​ക​ര്യ​പ്ര​ദ​മാ​യ പു​തി​യ സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു ധോ​രി​മാ​താ​വ് പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ക്ക​പ്പെ​ടും.

എ​ല്ലാ വ​ര്‍​ഷ​വും ഒ​ക്‌​ടോ​ബ​ര്‍ അ​വ​സാ​ന ശ​നി​യും ഞാ​യ​റു​മാ​ണ് പ്ര​ധാ​ന തി​രു​നാ​ള്‍ ദി​ന​ങ്ങ​ള്‍. അ​തി​നു മു​ന്നോ​ടി​യാ​യി ഒ​മ്പ​തു ദി​വ​സ​ത്തെ ന​വ​നാ​ള്‍ പ്രാ​ര്‍​ഥ​ന ന​ട​ക്കും. ശ​നി​യാ​ഴ്ച ന​ട​ക്കു​ന്ന പ​തി​നാ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ആ​ളു​ക​ള്‍ പ​ങ്കെ​ടു​ക്കു​ന്ന പ്ര​ദ​ക്ഷി​ണ​വും വി​ശു​ദ്ധ കു​ർ​ബാ​ന​യു​മാ​ണ് തി​രു​നാ​ളി​ന്‍റെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ പ്ര​ത്യേ​ക​ത. ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച 10നു ​വി​ശു​ദ്ധ കു​ര്‍​ബാ​ന​യോ​ടെ തി​രു​നാ​ള്‍ അ​വ​സാ​നി​ക്കും. ശ​നി​യാ​ഴ്ച ന​ട​ക്കു​ന്ന പ്ര​ദ​ക്ഷി​ണം കാ​ണേ​ണ്ട കാ​ഴ്ച​യാ​ണ്. കൃ​ത്യ​മാ​യ ഒ​രു​ക്ക​വും ചി​ട്ട​യും ആ​രു​ടെ​യും മ​നം​ക​വ​രും.

ജാ​ർ​ഖ​ണ്ഡി​ന്‍റെ മ​ധ്യ​സ്ഥ

ധോ​രി മാ​താ​വി​ന്‍റെ രൂ​പ​ത്തി​ന് ഏ​താ​ണ്ട് ഒ​ന്ന​ര അ​ടി ഉ​യ​ര​മാ​ണ് ക​ഷ്ടി​ച്ചു​ള്ള​ത്. ക​റു​ത്ത നി​റ​മാ​ണ് എ​ന്ന​തൊ​ഴി​ച്ചാ​ൽ 400 വ​ര്‍​ഷ​ക്കാ​ലം ഭൂ​മി​ക്ക​ടി​യി​ല്‍ കി​ട​ന്നാ​ലു​ണ്ടാ​കാ​വു​ന്ന അ​വ​സ്ഥാ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ഈ ​രൂ​പ​ത്തി​ൽ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല. എ​ന്നാ​ൽ, ഖ​നി​യി​ൽ എ​ങ്ങ​നെ മാ​താ​വി​ന്‍റെ രൂ​പം കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു എ​ന്ന​തി​നെ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ഇ​തു​വ​രെ ആ​ർ​ക്കും ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. അ​താ​ണ് അ​ദ്ഭു​ത​മെ​ന്നു നാ​ട്ടു​കാ​ർ പ​റ​യു​ന്നു.

തി​രു​നാ​ൾ ദി​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ മാ​താ​വി​നെ വ​ണ​ങ്ങാ​നും ചി​ത്രം പ​ക​ർ​ത്താ​നു​മൊ​ക്കെ വ​ൻ തി​ര​ക്കാ​ണി​വി​ടെ. 1964ലെ ​ദി​വ്യ​കാ​രു​ണ്യ കോ​ണ്‍​ഗ്ര​സി​ല്‍ സം​ബ​ന്ധി​ക്കാ​ന്‍ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ എ​ത്തി​യ പോ​ള്‍ ആ​റാ​മ​ന്‍ മാ​ര്‍​പാ​പ്പ ഈ ​രൂ​പ​ത്തെ ആ​ശി​ര്‍​വ​ദി​ക്കു​ക​യും പ്രാ​ര്‍​ഥി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.

1970ല്‍ ​ഡാ​ള്‍​ട്ട​ണ്‍​ഗ​ഞ്ച് രൂ​പ​ത സ്ഥാ​പി​ത​മാ​യ​പ്പോ​ള്‍ ബി​ഷ​പ് ഡോ. ​ജോ​ര്‍​ജ് സൗ​പി​ന്‍ ധോ​രി മാ​താ​വി​നെ രൂ​പ​ത​യു​ടെ സ്വ​ർ​ഗീ​യ മ​ധ്യ​സ്ഥ​യാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. 1995ല്‍ ​ഹ​സാ​രി​ബാ​ഗ് പു​തി​യ രൂ​പ​ത ആ​യ​പ്പോ​ള്‍ ബി​ഷ​പ് ഡോ.​ചാ​ള്‍​സ് സൊ​റോം​ഗ് ധോ​രി മാ​താ​വി​നെ ഹ​സാ​രി​ബാ​ഗ് രൂ​പ​ത​യു​ടെ മ​ധ്യ​സ്ഥ​യാ​യും പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു.

ജാ​തി​മ​ത​ഭേ​ദ​മെ​ന്യേ എ​ല്ലാ​വ​രും ഇ​വി​ടെ​വ​ന്നു പ്രാ​ര്‍​ഥി​ച്ച് അ​നു​ഗ്ര​ഹം തേ​ടു​ന്ന​തി​നാ​ൽ ജാ​ര്‍​ഖ​ണ്ഡ് സം​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ മ​ധ്യ​സ്ഥ​യാ​ണ് ധോ​രി​മാ​താ​വെ​ന്നാ​ണ് ജ​ന​ങ്ങ​ൾ പ​റ​യു​ന്ന​ത്. കേ​ര​ള​ത്തി​ല്‍​നി​ന്ന് ആ​ല​പ്പു​ഴ ധ​ന്‍​ബാ​ദ് ട്രെ​യി​നി​ല്‍ (ട്രെ​യി​ന്‍ ന​മ്പ​ര്‍:13352) ച​ന്ദ്ര​പു​ര റെ​യി​ല്‍​വേ സ്റ്റേ​ഷ​നി​ല്‍ ഇ​റ​ങ്ങി അ​വി​ടെ​നി​ന്നു ധോ​രി​മാ​താ​വി​ന്‍റെ പു​ണ്യ​സ്ഥ​ല​മാ​യ ജ​റ​ണ്ടി​യി​ല്‍ എ​ത്താം.

സ​ണ്ണി പാ​ത്തി​ക്ക​ൽ