ശ​ക്തി​യു​ടെ അ​മ്പ​തു വ​ര്‍​ഷ​ങ്ങ​ള്‍! (ശ്രീ​നി​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒ​മ്പ​തു വ​ര്‍​ഷ​ങ്ങ​ളും)
ശ​ക്തി എ​ന്ന ലോ​ക​പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ മ്യൂ​സി​ക് ബാ​ന്‍​ഡ് സു​വ​ര്‍​ണ​ജൂ​ബി​ലി​യി​ല്‍ എ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. സം​ഗീ​ത​ലോ​ക​ത്തെ മ​ഹാ​പ്ര​തി​ഭ​ക​ള്‍ ഒ​രു​മി​ക്കു​ന്ന അ​പൂ​ര്‍​വ​മാ​യ ബാ​ന്‍​ഡാ​ണ് ശ​ക്തി. അ​തി​ന്‍റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്ന മാ​ന്‍​ഡ​ലി​ന്‍ മാ​ന്ത്രി​ക​ന്‍ യു. ​ശ്രീ​നി​വാ​സ് ക​ട​ന്നു​പോ​യി​ട്ട് ഒ​മ്പ​തു വ​ര്‍​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി. ശ്രീ​നി​വാ​സി​ന്‍റെ മ​ര​ണ​ശേ​ഷം ശ​ക്തി ഏ​റെ​ക്കാ​ലം സം​ഗീ​ത​പ​രി​പാ​ടി​ക​ള്‍ നി​ര്‍​ത്തി​വ​ച്ചി​രു​ന്നു. ക​ഴി​ഞ്ഞ ചൊ​വ്വാ​ഴ്ച​യാ​യി​രു​ന്നു ശ്രീ​നി​വാ​സി​ന്‍റെ ഓ​ര്‍​മ​ദി​നം..

ശ്രീ​നി​വാ​സ് അ​ല്ലാ​തെ മ​റ്റൊ​രു മാ​ന്‍​ഡ​ലി​ന്‍ വാ​ദ​ക​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഞ​ങ്ങ​ള്‍​ക്കു ചി​ന്തി​ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​യി​ല്ല- ജോ​ണ്‍ മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍. അ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ആ​ര്‍​ക്കാ​ണ് ചി​ന്തി​ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​യു​ക!!

അ​റു​പ​തു​ക​ളു​ടെ ഒ​ടു​ക്കം. ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ര​നാ​യ ഒ​രു ഗി​റ്റാ​റി​സ്റ്റും ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​ര​നാ​യ ഒ​രു ത​ബ​ലി​സ്റ്റും ന്യൂ​യോ​ര്‍​ക്കി​ലെ​ത്തി. അ​വി​ടെ ഗ്രീ​ന്‍​വി​ച്ച് വി​ല്ലേ​ജി​ലു​ള്ള ഒ​രു മ്യൂ​സി​ക് ഷോ​പ്പ് ഉ​ട​മ​യാ​ണ് ഇ​രു​വ​രെ​യും പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. ഗി​റ്റാ​റി​സ്റ്റി​ന് ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ സം​ഗീ​തം അ​ല്പം​കൂ​ടി പ​ഠി​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. ത​ബ​ലി​സ്റ്റ് അ​തു പ​ഠി​പ്പി​ക്കാ​ന്‍ ഒ​രു​ക്ക​വു​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ​ദ്യ ക​ണ്ടു​മു​ട്ട​ലി​ല്‍​ത്ത​ന്നെ ഇ​രു​വ​ര്‍​ക്കു​മി​ട​യി​ല്‍ ഒ​രാ​ത്മ​ബ​ന്ധം ഉ​ട​ലെ​ടു​ത്തു.

ഏ​താ​ണ്ട് അ​മ്പ​ത്തി​നാ​ലു വ​ര്‍​ഷ​ങ്ങ​ള്‍​ക്കി​പ്പു​റ​മി​രു​ന്ന് അ​ന്ന​ത്തെ കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് ആ​ലോ​ചി​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ ഇ​രു​വ​രു​ടെ​യും ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ള്‍ ആ​ഹ്ലാ​ദം​കൊ​ണ്ടു നി​റ​യു​ന്നു.

എ​നി​ക്ക​യാ​ളോ​ടു വ​ള​രെ​പ്പെ​ട്ടെ​ന്നു​ത​ന്നെ വ​ലി​യ സ്‌​നേ​ഹം തോ​ന്നി. താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത് ര​ണ്ടു ക​ര​ക​ളി​ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും അ​ടു​പ്പ​ത്തി​ന് ഒ​ട്ടും അ​ക​ല​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല- ജോ​ണ്‍ മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍ പ​റ​യു​ന്നു. അ​തൊ​രു ആ​ദ്യ​കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച​യാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല. ഏ​റെ​ക്കാ​ലം​മു​മ്പു വേ​ര്‍​പി​രി​ഞ്ഞു​പോ​യ സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രു​ടെ കൂ​ടി​ച്ചേ​ര​ലാ​യി​രു​ന്നു- ഉ​സ്താ​ദ് സ​ക്കീ​ര്‍ ഹു​സൈ​ന്‍റെ ഓ​ര്‍​മ.

1972ല്‍ ​സ​രോ​ദ് മാ​ന്ത്രി​ക​ന്‍ ഉ​സ്താ​ദ് അ​ലി അ​ക്ബ​ര്‍ ഖാ​ന്‍റെ ക​ലി​ഫോ​ര്‍​ണി​യ​യി​ലെ വ​സ​തി​യി​ല്‍​വ​ച്ചാ​ണ് ഇ​രു​വ​രും ആ​ദ്യ​മാ​യി ഒ​രു​മി​ച്ചു സം​ഗീ​ത​പ​രി​പാ​ടി​യി​ല്‍ പ​ങ്കെ​ടു​ത്ത​ത്. സ​ക്കീ​ര്‍ ഹു​സൈ​ന് അ​ന്നു പ്രാ​യം 21. മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന് 30ഉം. ​ര​ണ്ടു​പേ​രും സ്വ​ന്തം ക​ഴി​വു​ക​ളാ​ല്‍ അ​ന്നേ ആ​ഘോ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​രാ​ണ്. ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ സം​ഗീ​ത​ത്താ​ല്‍ പ്ര​ചോ​ദി​ത​നാ​യി മ​ഹാ​വി​ഷ്ണു ഓ​ര്‍​ക്ക​സ്ട്ര എ​ന്ന ജാ​സ് ഫ്യൂ​ഷ​ന്‍ ബാ​ന്‍​ഡി​നു​പോ​ലും മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍ തു​ട​ക്ക​മി​ട്ടി​രു​ന്നു.

ശ​ക്തി​യു​ടെ പി​റ​വി

ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ ശാ​സ്ത്രീ​യ സം​ഗീ​ത​ത്തി​ലും ത​ത്വ​ചി​ന്ത​യി​ലും ആ​കൃ​ഷ്ട​നാ​യി​രു​ന്ന മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍ വീ​ണാ വി​ദ്വാ​ന്‍ എ​സ്. രാ​മ​നാ​ഥ​നു കീ​ഴി​ല്‍ അ​ഭ്യ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ മൃ​ദം​ഗ വാ​ദ​ക​ന്‍ രാം​നാ​ട് രാ​ഘ​വ​നെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടാ​ന്‍ ഇ​ട​യാ​യി. അ​ദ്ദേ​ഹ​മാ​ണ് അ​ന്ന​ത്തെ യു​വ വ​യ​ലി​നി​സ്റ്റു​ക​ളി​ല്‍ പ്ര​മു​ഖ​നാ​യ എ​ല്‍. ശ​ങ്ക​ര്‍, ഘ​ടം വി​ദ്വാ​ന്‍ വി​ക്കു വി​നാ​യ​ക​റാം എ​ന്നി​വ​രെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. ആ ​കൂ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണ് സ​ക്കീ​ര്‍ ഹു​സൈ​ന്‍ എ​ത്തു​ന്ന​ത്. കൂ​ട്ടു​കെ​ട്ട് ശ​ക്ത​മാ​യി. അ​ങ്ങ​നെ ശ​ക്തി എ​ന്ന ഇ​ന്‍​ഡോ-​ജാ​സ് ഫ്യൂ​ഷ​ന്‍ ബാ​ന്‍​ഡി​നു തു​ട​ക്ക​മാ​യി.

മ​ഹാ​വി​ഷ്ണു ഓ​ര്‍​ക്ക​സ്ട്ര​യി​ല്‍​നി​ന്നു മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍ പി​ന്തി​രി​ഞ്ഞു ന​ട​ന്ന​ത് സം​ഗീ​ത​പ്രേ​മി​ക​ളെ​യും റി​ക്കോ​ര്‍​ഡ് ലേ​ബ​ലു​ക​ളെ​യും സ്ത​ബ്ധ​രാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ല്‍, ശ​ക്തി എ​ന്ന ല​ക്ഷ്യം മാ​ത്ര​മാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. (മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​നു മ​ഹാ​വി​ഷ്ണു എ​ന്ന വി​ളി​പ്പേ​രു​പോ​ലും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് ഓ​ര്‍​ക്ക​ണം).

ആ​ല്‍​ബ​ങ്ങ​ളും ലോ​ക​മെ​മ്പാ​ടു​മാ​യു​ള്ള ലൈ​വ് ഷോ​ക​ളു​മാ​യി ശ​ക്തി ആ​രാ​ധ​ക​ല​ക്ഷ​ങ്ങ​ളെ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. എ​ണ്‍​പ​തു​ക​ളു​ടെ മ​ധ്യ​ത്തി​ലാ​ണ് ശ​ക്തി ലോ​ക​മെ​ങ്ങും ത​രം​ഗ​മാ​യ​ത്. 84ല്‍ ​കോ​ല്‍​ക്ക​ത്ത ഐ​ടി​എ​ഫ് പ​വ​ലി​യ​നി​ല്‍ ന​ട​ത്തി​യ ലൈ​വ് ഷോ ​ഇ​ന്നും ഓ​ര്‍​മി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട് ആ​രാ​ധ​ക​ര്‍. അ​ന്നു ശ​ങ്ക​ര്‍ വാ​യി​ച്ച കെ​ന്‍ പാ​ര്‍​ക്ക​ര്‍ ഡ​ബി​ള്‍ ബോ ​വ​യ​ലി​നി​ന്‍റെ ശ​ബ്ദം​പോ​ലും ചി​ല​ര്‍ ഓ​ര്‍​ത്തു​വ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

ശ​ക്തി വി​ത് ജോ​ണ്‍ മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍, എ ​ഹാ​ന്‍​ഡ്ഫു​ള്‍ ഓ​ഫ് ബ്യൂ​ട്ടി, നാ​ച്വ​റ​ല്‍ എ​ല​മെ​ന്‍റ്സ് തു​ട​ങ്ങി​യ ആ​ല്‍​ബ​ങ്ങ​ള്‍ സം​ഗീ​ത​പ്രേ​മി​ക​ള്‍ ഇ​രു​കൈ​ക​ളും​നീ​ട്ടി സ്വീ​ക​രി​ച്ച​വ​യാ​ണ്.

ബാ​ന്‍​ഡ് തു​ട​ങ്ങി​യ കാ​ല​ത്തെ അം​ഗ​ങ്ങ​ളി​ല്‍ പി​ന്നീ​ടു മാ​റ്റ​ങ്ങ​ള്‍ വ​ന്നു. സം​ഗീ​ത​യാ​ത്ര​ക​ള്‍​ക്ക് ഇ​ട​വേ​ള​ക​ളു​ണ്ടാ​യി. പ​ല​വി​ധ കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ല്‍ പ​ല​രും പോ​കു​ക​യും ഒ​പ്പം ചേ​രു​ക​യും ചെ​യ്തു. മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​നും സ​ക്കീ​ര്‍ ഹു​സൈ​നും മാ​റ്റ​മി​ല്ലാ​തെ തു​ട​ര്‍​ന്നു.

ഒ​ട്ടേ​റെ വ​ര്‍​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി ഗാ​യ​ക​ന്‍ ശ​ങ്ക​ര്‍ മ​ഹാ​ദേ​വ​ന്‍, വ​യ​ലി​നി​സ്റ്റ് ഗ​ണേ​ഷ് രാ​ജ​ഗോ​പാ​ല​ന്‍, ഗ​ഞ്ചി​റ വാ​ദ​ക​നും വി​ക്കു വി​നാ​യ​ക​റാ​മി​ന്‍റെ മ​ക​നു​മാ​യ വി. ​ശെ​ല്‍​വ​ഗ​ണേ​ഷ് എ​ന്നി​വ​ര്‍​കൂ​ടി ബാ​ന്‍​ഡി​ന് ഒ​പ്പ​മു​ണ്ട്. (അ​മ്പ​താം വാ​ര്‍​ഷി​കം പ്ര​മാ​ണി​ച്ചു​ന​ട​ത്തി​യ ഷോ​ക​ളി​ല്‍ വി​ക്കു വി​നാ​യ​ക​റാം പ്ര​ത്യേ​ക അ​തി​ഥി​യാ​യി​രു​ന്നു).

ഇ​ട​ക്കാ​ല​ത്ത് ഡ്ര​മ്മ​ര്‍ ത്രി​ലോ​ക് ഗു​ര്‍​തു, പു​ല്ലാ​ങ്കു​ള്‍ ഇ​തി​ഹാ​സം പ​ണ്ഡി​റ്റ് ഹ​രി​പ്ര​സാ​ദ് ചൗ​ര​സ്യ, നോ​ര്‍​വീ​ജി​യ​ന്‍ സാ​ക്‌​സ​ഫോ​ണി​സ്റ്റ് യാ​ന്‍ ഗ​ര്‍​ബ​രേ​ക് തു​ട​ങ്ങി​യ പ്ര​മു​ഖ​രു​ടെ സ​ഹ​ക​ര​ണ​വു​മു​ണ്ടാ​യി.

മാ​ന്‍​ഡ​ലി​ന്‍റെ വ​ര​വ്

ബ​ര്‍​ലി​ന്‍ ജാ​സ് ഫെ​സ്റ്റി​വ​ലി​ല്‍ മാ​ന്‍​ഡ​ലി​ൻ യു. ​ശ്രീ​നി​വാ​സും വി​ക്കു വി​നാ​യ​ക​റാ​മും ചേ​ര്‍​ന്ന് അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച ക​ച്ചേ​രി​യു​ടെ വീ​ഡി​യോ ക​ണ്ട​തോ​ടെ​യാ​ണ് ശ്രീ​നി​യെ ബാ​ന്‍​ഡി​ല്‍ കൊ​ണ്ടു​വ​ര​ണ​മെ​ന്നു മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​ത്. അ​ങ്ങ​നെ 90ക​ളു​ടെ ഒ​ടു​ക്കം ശ്രീ​നി​വാ​സ്, ശ​ങ്ക​ര്‍ മ​ഹാ​ദേ​വ​ന്‍, ശെ​ല്‍​വ​ഗ​ണേ​ഷ് എ​ന്നി​വ​ര്‍ ശ​ക്തി​യു​ടെ ഭാ​ഗ​മാ​യി. പു​തു​ക്കി​യ കൂ​ട്ടാ​യ്മ റി​മം​ബ​ര്‍ ശ​ക്തി എ​ന്നു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ശ്രീ​നി​വാ​സ് എ​ത്തി​യ​ശേ​ഷ​മു​ള്ള കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തെ തി​ള​ക്ക​മു​ള്ള ച​രി​ത്ര​മെ​ന്നാ​ണ് മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍ പ​റ​യു​ക പ​തി​വ്.

2014ല്‍ ​ശ്രീ​നി​വാ​സി​ന്‍റെ വി​യോ​ഗം ശ​ക്തി​ക്കു ക​ടു​ത്ത ആ​ഘാ​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ശ്രീ​നി​വാ​സി​നൊ​പ്പം ചേ​ര്‍​ന്നു സം​ഗീ​ത​പ​രി​പാ​ടി​ക​ള്‍ ന​ട​ത്താ​നാ​യ​ത് എ​ന്‍റെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും മ​ഹ​ത്താ​യ അ​നു​ഭ​വ​മാ​ണ്. പ​തി​ന്നാ​ലു വ​ര്‍​ഷം ഒ​രു കു​ടും​ബം എ​ന്ന​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഞ​ങ്ങ​ള്‍. അ​ദ്ദേ​ഹ​മി​ല്ലാ​തെ എ​ങ്ങ​നെ ശ​ക്തി മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​കു​മെ​ന്ന് അ​റി​യി​ല്ല. ശ​ക്തി​യു​ടെ ആ​ത്മാ​വി​നെ​പ്പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം- ശ്രീ​നി​വാ​സി​നെ ഓ​ര്‍​മി​ച്ച് അ​ന്നു മ​ക്‌​ലോ​ഫ്‌​ളി​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞ​തി​ങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

2020 വ​രെ​യു​ള്ള ആ​റു വ​ര്‍​ഷ​ക്കാ​ലം ശ​ക്തി എ​ല്ലാ പെ​ര്‍​ഫോ​ര്‍​മ​ന്‍​സു​ക​ളും നി​ര്‍​ത്തി​വ​ച്ചി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടു പ​തി​യെ സ്വ​ര​ങ്ങ​ള്‍ ഉ​ണ​രു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ബാ​ന്‍​ഡി​ന്‍റെ അ​മ്പ​താം വാ​ര്‍​ഷി​ക​വേ​ള​യി​ല്‍, ശ്രീ​നി​യു​ടെ ഓ​ര്‍​മ​നാ​ളി​ല്‍ ക​ണ്ണീ​രി​നും പു​ഞ്ചി​രി​ക്കും സം​ഗീ​തം കൂ​ട്ടു​നി​ല്‍​ക്ക​ട്ടെ...

ഹ​രി​പ്ര​സാ​ദ്‌