വ​നം വി​ഴു​ങ്ങി​യ ബ​ത്തേ​ശ്വ​ര്‍!
2002ല്‍ ​ആ​ര്‍​ക്കി​യോ​ള​ജി​ക്ക​ല്‍ സ​ര്‍​വേ ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ പ്ര​സി​ദ്ധ പു​രാ​വ​സ്തു ഗ​വേ​ഷ​ക​നാ​യ കെ.​കെ. മു​ഹ​മ്മ​ദ് പ്രാ​ദേ​ശി​ക കൊ​ള്ള​സം​ഘ​ത്തി​ന്‍റെ ത​ല​വ​നെ​ക്ക​ണ്ട് അ​നു​വാ​ദം വാ​ങ്ങി ഇ​വി​ടെ പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു. പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്‍റെ പു​ന​രു​ദ്ധാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ല​ക്ഷ്യം.

ഭാ​ര​തീ​യ വാ​സ്തു​ക​ലാ വൈ​ദ​ഗ്ധ്യ​ത്തി​ന്‍റെ മി​ക​വ് തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന​വ​യാ​ണ് പ​ല പൗ​രാ​ണി​ക നി​ർ​മി​തി​ക​ളും. മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ മൊ​റേ​ന​യി​ലു​ള്ള ബ​ത്തേ​ശ്വ​ര്‍ ക്ഷേ​ത്ര​സ​മു​ച്ച​യം ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു വാ​സ്തു​വി​സ്മ​യ​മാ​ണ്. ഗു​പ്ത​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​നു ശേ​ഷം എ​ട്ടാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നും പ​ത്താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നും ഇ​ട​യി​ല്‍ പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ച്ച​താ​ണെ​ന്നു ക​രു​ത​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഗു​ര്‍​ജ​ര-​പ്ര​തി​ഹാ​ര രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ലെ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു ക്ഷേ​ത്ര​നി​ര്‍​മാ​ണ​ത്തി​നു ചു​ക്കാ​ന്‍ പി​ടി​ച്ച​ത്.

ഭൂ​ച​ല​ന​മോ?

രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന്‍റെ ത​ക​ര്‍​ച്ച​യോ​ടെ ക്ഷ​യി​ച്ച ക്ഷേ​ത്ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തെ കാ​ല​ക്ര​മേ​ണ വ​നം വി​ഴു​ങ്ങി​യെ​ന്നു പ​റ​യാം. പി​ന്നീ​ട് 19-ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ല്‍ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് പു​രാ​വ​സ്തു ഗ​വേ​ഷ​ക​നാ​യി​രു​ന്ന അ​ല​ക്‌​സാ​ണ്ട​ര്‍ ക​ണ്ണിം​ഗ്ഹാ​മാ​ണ് കാ​ടി​നു ന​ടു​വി​ല്‍ ത​ക​ര്‍​ന്ന ക്ഷേ​ത്ര​സ​മു​ച്ച​യം ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്.13-ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ഭൂ​ച​ല​ന​മാ​യി​രി​ക്കാം ക്ഷേ​ത്ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​ന്‍റെ നാ​ശ​ത്തി​നു ഹേ​തു​വാ​യ​തെ​ന്നാ​ണ് ച​രി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ നി​ഗ​മ​നം.

കൊ​ള്ള​ക്കാ​രു​ടെ പി​ടി​യി​ൽ

1920ല്‍ ​ആ​ര്‍​ക്കി​യോ​ള​ജി​ക്ക​ല്‍ സ​ര്‍​വേ ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ ക്ഷേ​ത്ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തെ സം​ര​ക്ഷി​ത പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. 20-ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്‍റെ അ​വ​സാ​നം വ​രെ ക്ഷേ​ത്ര​സ​മു​ച്ച​യം ഇ​തേ അ​വ​സ്ഥ​യി​ല്‍ നി​ല​കൊ​ണ്ടു. ഇ​ക്കാ​ല​യ​ള​വി​ല്‍ ക്ഷേ​ത്ര​വും പ​രി​സ​ര​ങ്ങ​ളും പ്ര​ദേ​ശ​വാ​സി​ക​ളാ​യ കൊ​ള്ള​ക്കാ​രു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

വി​നോ​ദ സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ളും പു​രാ​വ​സ്തു ഗ​വേ​ഷ​ക​രും ഉ​ള്‍​പ്പെ​ടെ ആ​രെ​യും പ്ര​ദേ​ശ​ത്ത് പ്ര​വേ​ശി​ക്കാ​ന്‍ അ​വ​ര്‍ അ​നു​വ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. ഒ​രു ത​ര​ത്തി​ല്‍ ഇ​തൊ​രു അ​നു​ഗ്ര​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നു.

തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കു​ന്നു

2002ല്‍ ​ആ​ര്‍​ക്കി​യോ​ള​ജി​ക്ക​ല്‍ സ​ര്‍​വേ ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ പ്ര​സി​ദ്ധ പു​രാ​വ​സ്തു ഗ​വേ​ഷ​ക​നാ​യ കെ.​കെ. മു​ഹ​മ്മ​ദ് പ്രാ​ദേ​ശി​ക കൊ​ള്ള​സം​ഘ​ത്തി​ന്‍റെ ത​ല​വ​നെ​ക്ക​ണ്ട് അ​നു​വാ​ദം വാ​ങ്ങി ഇ​വി​ടെ പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു. പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്‍റെ പു​ന​രു​ദ്ധാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ല​ക്ഷ്യം.

വ​ള​രെ ശ്ര​മ​ക​ര​മാ​യ ഒ​രു ദൗ​ത്യ​മാ​ണി​തെ​ന്ന് മു​ഹ​മ്മ​ദി​നു മ​ന​സി​ലാ​യി. ജി​ഗ്‌​സോ പ​സി​ല്‍ പോ​ലെ ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു ക​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളാ​യി ക്ഷേ​ത്രാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ള്‍ അ​തി​നോ​ട​കം ചി​ത​റി​പ്പോ​യി​രു​ന്നു. തു​ട​ര്‍​ന്ന് ഒ​രു പ​തി​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​റെ നീ​ണ്ട അ​ക്ഷീ​ണ പ​രി​ശ്ര​മ​ത്തി​ന്‍റെ ഫ​ല​മാ​യി ഇ​വി​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​യി ക​ണ​ക്കാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന 200 ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ല്‍ 80ഓ​ളം എ​ണ്ണം പു​ന​രു​ദ്ധ​രി​ക്കാ​ന്‍ മു​ഹ​മ്മ​ദി​നും സം​ഘ​ത്തി​നും ക​ഴി​ഞ്ഞു.

വി​ല​ക്കു​ക​ളി​ല്ല

ഇ​ന്നു വി​ല​ക്കു​ക​ളൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ ആ​ര്‍​ക്കും ഇ​വി​ടം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാം. ഇ​വി​ടെ കാ​ണു​ന്ന ര​തി​സാ​ന്ദ്ര​മാ​യ ശി​ല്പ​ങ്ങ​ള്‍ വി​ഖ്യാ​ത​മാ​യ ഖ​ജു​രാ​ഹോ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തെ അ​നു​സ്മ​രി​പ്പി​ക്കും. ബ​ത്തേ​ശ്വ​റി​ല്‍ മോ​ക്ഷം കാ​ത്ത് ഇ​നി​യും നി​ര​വ​ധി ക്ഷേ​ത്രാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ള്‍ ചി​ത​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ കു​റ​വാ​യ​തി​നാ​ൽ ഒ​രു വി​ചി​ത്ര​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്‍റെ ഛായ​യി​ല്‍​നി​ന്നു മു​ക്തി​നേ​ടാ​ന്‍ ബ​ത്തേ​ശ്വ​റി​ന് ഇ​തു​വ​രെ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. ഗ്വാ​ളി​യോ​റി​ല്‍​നി​ന്ന് 45 മി​നി​റ്റ് സ​ഞ്ച​രി​ച്ചാ​ല്‍ ബ​ത്തേ​ശ്വ​റി​ലെ​ത്താം.

സൂ​ര്യോ​ദ​യം മു​ത​ല്‍ സൂ​ര്യാ​സ്ത​മ​യം വ​രെ​യു​ള്ള സ​മ​യ​ത്തു ക്ഷേ​ത്ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​ല്‍ സ​ന്ദ​ര്‍​ശ​നം ന​ട​ത്താ​ന്‍ അ​നു​മ​തി​യു​ണ്ട്. ബ​ത്തേ​ശ്വ​ര്‍ ല​ക്ഷ്യ​മാ​ക്കി എ​ത്തു​ന്ന സ​ന്ദ​ര്‍​ശ​ക​ര്‍​ക്കു പ​രി​സ​ര​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള പ​ഥാ​വ​ലി, മി​റ്റാ​വോ​ലി ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലും സ​ന്ദ​ര്‍​ശ​നം ന​ട​ത്താം.

അ​ജി​ത് ജി. ​നാ​യ​ർ


Copyright @ 2022 , Rashtra Deepika Ltd.