ശ്രീ​നി​വാ​സം ഭ​ജേ​ഹം
രാ​ഗ​പ്ര​വാ​ഹ​മൊ​രു​ക്കി​യ ആ ​വി​ര​ലു​ക​ളെ ഹൃ​ദ​യാ​ഞ്ജ​ലി​യോ​ടെ​വേ​ണം ഓ​ർ​ത്തു​തു​ട​ങ്ങാ​ൻ. ഇ​ന്ത്യ​ൻ സം​ഗീ​ത​ലോ​കം അ​ത്ര​മാ​ത്രം അ​വ​യോ​ടു ക​ട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ​രു​ടെ എ​ന്നു പ​റ​യു​ന്ന​തി​നു​മു​ന്പ് കു​റ​ച്ചു​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ പി​ന്നി​ലേ​ക്കു ന​ട​ക്ക​ണം. പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ത്യാ​ഗ​രാ​ജ സം​ഗീ​തോ​ത്സ​വ​മാ​ണ് വേ​ദി. അ​ന്ന​വി​ടെ ഒ​രു ബാ​ല​ൻ ഉ​പ​ക​ര​ണ​സം​ഗീ​ത​ക്ക​ച്ചേ​രി അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഇ​റ്റാ​ലി​യ​ൻ ഉ​പ​ക​ര​ണ​മാ​യ മാ​ൻ​ഡ​ലി​നി​ൽ ക​ർ​ണാ​ട​ക​സം​ഗീ​ത​മോ എ​ന്നു നെ​റ്റി​ചു​ളി​ച്ച​വ​ർ സ​ദ​സ്സി​നു പു​റ​ത്താ​യി​രു​ന്നു. ക​ച്ചേ​രി തു​ട​ങ്ങു​ന്പോ​ൾ കേ​ൾ​വി​ക്കാ​രാ​യി ക​ഷ്ടി​ച്ചു പ​തി​ന​ഞ്ചു​പേ​രെ​യു​ള്ളൂ. എ​ന്നാ​ൽ അ​വ​സാ​നി​ക്കാ​റാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും അ​വി​ടെ ആ​യി​ര​ത്തോ​ളം​പേ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മാ​ൻ​ഡ​ലി​നി​ൽ ഒ​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന സം​ഗീ​ത​ത്തെ തൊ​പ്പി​ക്കു​ള്ളി​ൽ​നി​ന്ന് മു​യ​ലി​നെ​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന മാ​ന്ത്രി​ക​ന്‍റെ വി​രു​തോ​ടെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​രി​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ആ ​ഒ​ന്പ​തു​വ​യ​സു​കാ​ര​ന്‍റെ വി​ര​ലു​ക​ൾ. പ​ത്മ​ശ്രീ യു. ​ശ്രീ​നി​വാ​സ് എ​ന്ന മാ​ൻ​ഡ​ലി​ൻ ശ്രീ​നി​വാ​സി​ന്‍റെ ആ​ദ്യ​ക​ച്ചേ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

പാ​തി​പോ​ലും പാ​ടാ​ത്ത പാ​ട്ട്

ല്യൂ​ട്ടി​ലും ഗി​റ്റാ​റി​ലും വേ​രു​ക​ളു​ള്ള മാ​ൻ​ഡ​ലി​നി​ൽ​നി​ന്ന് അ​തി​നു മു​ന്പു​വ​രെ ക​ർ​ണാ​ട​ക സം​ഗീ​തം ഇ​ത്ര മാ​ധു​ര്യ​ത്തോ​ടെ കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല. നാ​ല് ഇ​ര​ട്ട സ്ട്രിം​ഗു​ക​ളു​ള്ള ആ ​ഉ​പ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന്‍റെ സ്വ​ഭാ​വം ന​മ്മു​ടെ സം​ഗീ​ത​ത്തി​നു യോ​ജി​ച്ച​തു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. എ​ന്നാ​ൽ ശ്രീ​നി​വാ​സ് മാ​ൻ​ഡ​ലി​നെ മ​ന​സി​ലാ​ക്കു​ക​യ​ല്ല, സ്വ​ന്തം മ​ന​സാ​ക്കു​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്ത​ത്. അ​തി​ന്‍റെ നാ​ലു സ്ട്രിം​ഗു​ക​ൾ ഇ​ള​ക്കി​മാ​റ്റി മ​റ്റൊ​രെ​ണ്ണം കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു. സ​സ്റ്റെ​യ്ൻ​ഡ് നോ​ട്ടു​ക​ൾ വാ​യി​ക്കാ​നു​ള്ള സൗ​ക​ര്യ​ത്തി​ന് ഇ​ല​ക്ട്രി​ക് മാ​ൻ​ഡ​ലി​നി​ലേ​ക്കു മാ​റി.

തോ​ടി​യും ഖ​ര​ഹ​ര​പ്രി​യ​യും ഭൈ​ര​വി​യു​മ​ട​ക്ക​മു​ള്ള രാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ പി​ന്നെ ആ ​വി​ര​ലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ പ്ര​വ​ഹി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി. തോ​ടി​യു​ടെ പൂ​ർ​ണ​ത​യ്ക്ക് ശ്രീ​നി​വാ​സ് എ​ന്തു​ചെ​യ്തു എ​ന്നു​കൂ​ടി ഓ​ർ​ക്ക​ണം. വി​ഖ്യാ​ത നാ​ദ​സ്വ​ര​വി​ദ്വാ​ൻ രാ​ജ​ര​ത്തി​നം എ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് തോ​ടി വാ​യി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് എ​ണ്ണി​ല്ലാ​ത്ത​ത്ര​യും ത​വ​ണ കേ​ട്ടു! ആ ​പ്ര​ചോ​ദ​നം ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട് മാ​ൻ​ഡ​ലി​ൻ നാ​ദ​സ്വ​ര​ത്തെ​പ്പോ​ലെ തോ​ടി വാ​യി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി.

ദി​വ​സ​വും എ​ട്ടു മു​ത​ൽ പ​ത്തു മ​ണി​ക്കൂ​ർ വ​രെ ശ്രീ​നി​വാ​സ് പ​രി​ശീ​ല​ന​ത്തി​നാ​യി മാ​റ്റി​വ​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​ങ്ങ​നെ സ്വ​യം മി​നു​ക്കി​യെ​ടു​ത്ത പ്ര​തി​ഭ​യാ​ണ് ലോ​ക​ത്തെ മാ​ൻ​ഡ​ലി​നി​ലൂ​ടെ ക​ർ​ണാ​ട​സം​ഗീ​തം കേ​ൾ​പ്പി​ച്ച് ആ​ഹ്ലാ​ദി​പ്പി​ച്ച​ത്- ഒ​റ്റ​യ്ക്കും പ്ര​ശ​സ്ത​രാ​യ മ​റ്റു സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​ർ​ക്കൊ​പ്പ​വും.
ആ​ഹ്ലാ​ദ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് അ​ധി​കം ആ​യു​സി​ല്ലെ​ന്നു വി​ധി വീ​ണ്ടു​മു​റ​പ്പി​ച്ചു​കാ​ട്ടി ശ്രീ​നി​വാ​സി​നെ തി​രി​ച്ചു​വി​ളി​ച്ച​തി​ലൂ​ടെ. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ അ​ന്പ​താം ജന്മ​വാ​ർ​ഷി​ക​മാ​ണ് ഈ ​വ​രു​ന്ന വ്യാ​ഴാ​ഴ്ച. സെ​പ്റ്റം​ബ​ർ മാ​സ​മെ​ത്തി​യാ​ൽ മ​ര​ണ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഓ​ർ​മ​ക​ൾ​ക്ക് അ​ഞ്ചാ​ണ്ടു തി​ക​യും.

രാ​ഗാ​ര​വി​ന്ദം


ഗു​രു​വി​ന്‍റെ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ​ക്കു​മു​ന്നി​ൽ രാ​ഗാ​ഞ്ജ​ലി​യു​മാ​യി എ​ത്തു​ക​യാ​ണ് ശ്രീ​നി​വാ​സി​ന്‍റെ ശി​ഷ്യ​നും യു​വ മാ​ൻ​ഡ​ലി​ൻ വാ​ദ​ക​രി​ൽ പ്ര​മു​ഖ​നു​മാ​യ അ​ര​വി​ന്ദ് ഭാ​ർ​ഗ​വ്. വ്യാ​ഴാ​ഴ്ച വൈ​കീ​ട്ട് ആ​റി​ന് ചെ​ന്നൈ ടി​ടി​കെ റോ​ഡി​ലെ നാ​ര​ദ ഗാ​ന സ​ഭ മി​നി ഹാ​ളി​ൽ ന​ട​ക്കു​ന്ന ശ്രീ​നി​വാ​സം ഭ​ജേ​ഹം എ​ന്ന പ​രി​പാ​ടി യു. ​ശ്രീ​നി​വാ​സി​നു​ള്ള ആ​ദ​ര​മാ​കും. ഇ​രു​പ​തു മി​നി​റ്റി​നു​ള്ളി​ൽ അ​ന്പ​തു രാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ മാ​ൻ​ഡ​ലി​നി​ൽ വാ​യി​ച്ചാ​ണ് അ​ര​വി​ന്ദ് ഗു​രു​വി​ന് പ്ര​ണാ​മ​മ​ർ​പ്പി​ക്കു​ക. ഒ​പ്പം പ്ര​ശ​സ്ത ചി​ത്ര​കാ​ര​നാ​യ കു​ച്ചി സാ​യ്ശ​ങ്ക​റി​ന്‍റെ ത​ത്സ​മ​യ ചി​ത്ര​ര​ച​ന​യും അ​ര​ങ്ങേ​റും. ചി​ത്ര​ഗാ​നം എ​ന്നാ​ണ് പ​രി​പാ​ടി​ക്കു പേ​രി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. തീ​ർ​ന്നി​ല്ല, വി​ഖ്യാ​ത വ​യ​ലി​നി​സ്റ്റ് പ​ത്മ​ശ്രീ എ. ​ക​ന്യാ​കു​മാ​രി​യാ​ണ് ച​ട​ങ്ങി​ലെ മു​ഖ്യാ​തി​ഥി. അ​വ​രു​ടെ ക​ച്ചേ​രി​ക്ക് ക​ലൈ​മാ​മ​ണി എം​ബാ​ർ ക​ണ്ണ​ൻ (വ​യ​ലി​ൻ), കെ.​വി. പ്ര​സാ​ദ് (മൃ​ദം​ഗം), അ​നി​രു​ദ്ധ് ആ​ത്രേ​യ (ഗ​ഞ്ചി​റ) എ​ന്നി​വ​ർ പ​ക്ക​മേ​ള​മൊ​രു​ക്കും.

ആ​റു​വ​യ​സു മു​ത​ൽ യു. ​ശ്രീ​നി​വാ​സി​നു കീ​ഴി​ൽ മാ​ൻ​ഡ​ലി​ൻ അ​ഭ്യ​സി​ക്കാ​ൻ ഭാ​ഗ്യം ല​ഭി​ച്ച അ​ര​വി​ന്ദ് രാ​ജ്യ​ത്തി​ന​ക​ത്തും പു​റ​ത്തു​മാ​യി ഇ​തി​ന​കം നാ​നൂ​റോ​ളം ക​ച്ചേ​രി​ക​ൾ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. സം​ഗീ​ത​ത്തി​ൽ ബി​രു​ദ​വും ഓ​ഡി​യോ എ​ൻ​ജി​നിയ​റിം​ഗി​ൽ ഡി​പ്ലോ​മ​യും നേ​ടി​യി​ട്ടു​ണ്ട് ഈ ​ഇ​രു​പ​ത്തെ​ട്ടു​കാ​ര​ൻ. ചെ​ന്നൈ​യി​ൽ സം​ഗീ​ത പാ​ര​ന്പ​ര്യ​മു​ള്ള കു​ടും​ബ​ത്തി​ൽ എ​ച്ച്.​കെ. ശ്രീ​ക​ണ്ഠ​ന്‍റെ​യും ജ്ഞാ​ന പ്ര​സൂ​ണ​യു​ടെ​യും മ​ക​നാ​യാ​ണ് ജ​ന​നം.

ഗു​രു​വി​നെ​യും കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ന​ട​ത്തി​യ ക​ച്ചേ​രി​യെ​യും കു​റി​ച്ച് അ​ര​വി​ന്ദ് പ​റ​യു​ന്നു:
ഡോ.​എം. ബാ​ല​മു​ര​ളീ​കൃ​ഷ്ണ​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​യാ​ണ് ശാ​സ്ത്രീ​യ​സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​യാ​യ എ​ന്‍റെ അ​മ്മ. അ​മ്മൂ​മ്മ എ​ൻ.​എം. ല​ക്ഷ്മി വീ​ണാ വാ​ദ​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. എ​നി​ക്ക് ആ​റു വ​യ​സു​ള്ള​പ്പോ​ൾ അ​മ്മ​യാ​ണ് വ​ലി​യ പ്ര​തീ​ക്ഷ​യോ​ടെ എ​ന്നെ ഗു​രു​ജി​യു​ടെ അ​ടു​ത്തേ​ക്ക് കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​ത്. കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ സം​ഗീ​ത​പാ​ര​ന്പ​ര്യം അ​റി​ഞ്ഞ ആ ​നി​മി​ഷം​ത​ന്നെ എ​ന്നെ ശി​ഷ്യ​നാ​ക്കാ​മെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം സ​മ്മ​തി​ച്ചു. എ​ത്ര മ​ഹാ​നാ​യ ക​ലാ​കാ​ര​നാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വി​നു​ള്ള പ്രാ​യം എ​നി​ക്ക് അ​ന്നി​ല്ല. സു​ന്ദ​ര​മാ​യ ചി​രി​യോ​ടെ ഗി​റ്റാ​ർ​പോ​ലു​ള്ള ചെ​റി​യ ഉ​പ​ക​ര​ണം വാ​യി​ക്കു​ന്ന രൂ​പ​മാ​ണ് എ​ന്നെ ആ​ക​ർ​ഷി​ച്ച​ത്. ആ ​ഉ​പ​ക​ര​ണം വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കാ​നു​ള്ള കൗ​തു​കം എ​നി​ക്ക് അ​പ്പോ​ഴേ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഗു​രു​ജി ആ​ദ്യം പ​ഠി​പ്പി​ച്ച സ്വ​ര​ങ്ങ​ൾ ഞാ​ൻ തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി പ്രാ​ക്ടീ​സ് ചെ​യ്തു. അ​ടു​ത്ത ക്ലാ​സി​നു ചെ​ന്ന​പ്പോ​ൾ അ​തു വാ​യി​ച്ചു കേ​ൾ​പ്പി​ച്ച് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: ഞാ​ൻ അ​ങ്ങ​യെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണോ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​ത്? പ​തി​വു ചി​രി​യോ​ടെ അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു: നീ ​പ്രാ​ക്ടീ​സ് ചെ​യ്യൂ. നി​ന​ക്ക് എ​ന്നേ​ക്കാ​ൾ ന​ന്നാ​യി വാ​യി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യും.

ശ​നി​യും ഞാ​യ​റും രാ​വി​ലെ എ​ട്ട​ര​മു​ത​ൽ ഉ​ച്ച​ക​ഴി​ഞ്ഞു മൂ​ന്നു​മ​ണി​വ​രെ​യൊ​ക്കെ അ​ദ്ദേ​ഹം ശി​ഷ്യ​ർ​ക്കൊ​പ്പം ഇ​രി​ക്കും. ഓ​രോ പാ​ഠ​വും അ​ന്പ​തു​ത​വ​ണ​യെ​ങ്കി​ലും പ്രാ​ക്ടീ​സ് ചെ​യ്യി​ക്കും. നി​ങ്ങ​ൾ ചെ​യ്യൂ, ഞാ​നി​വി​ടെ​യു​ണ്ട് എ​ന്നാ​വും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ നി​ല​പാ​ട്.

പ്ല​സ് ടു ​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ തു​ട​ർ​ന്ന് എ​ന്തു ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന ആ​ശ​യ​ക്കു​ഴ​പ്പം എ​നി​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മ്യൂ​സി​ക് തു​ട​ര​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്‍റെ ആ​ഗ്ര​ഹം. പ​ക്ഷേ മ​റ്റു​പ​ല ഉ​പ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി കു​റേ​പ്പേ​ർ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഗു​രു​ജി​യോ​ട് ഞാ​നി​ക്കാ​ര്യം പ​റ​ഞ്ഞു. ഉ​പ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന പ​തി​വി​ല്ലാ​ത്ത​തി​നാ​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ഇ​ങ്ങ​നെ പ​റ​ഞ്ഞു: സ്വ​യം സ​മ​ർ​പ്പി​ക്കു​ക​യും കൃ​ത്യ​മാ​യി പ്രാ​ക്ടീ​സ് ചെ​യ്യു​ക​യും തു​ട​ർ​ന്നാ​ൽ, എ​ന്‍റെ മാ​ൻ​ഡ​ലി​ൻ സാ​ക്ഷി​യാ​ക്കി ഞാ​ൻ പ​റ​യു​ന്നു, സം​ഗീ​തം നി​ന​ക്കു വേ​ണ്ട​തെ​ല്ലാം ത​രും. ആ ​വാ​ക്കു​ക​ളാ​ണ് അ​ര​വി​ന്ദ് ഇ​ന്നും പി​ന്തു​ട​രു​ന്ന​ത്.

കേ​ര​ള​ത്തോ​ട് ഇ​ഷ്ടം

കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ആ​ദ്യ​മാ​യി ഇ​ട​പ്പ​ള്ളി​യി​ൽ സം​ഗീ​ത​സ​ദ​സി​ൽ മാ​ൻ​ഡ​ലി​ൻ വാ​യി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ത​നി​ക്ക് ശ്രോ​താ​ക്ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് അ​ദ്ഭു​ത​ക​ര​മാ​യ പി​ന്തു​ണ​യാ​ണ് ല​ഭി​ച്ച​തെ​ന്ന് അ​ര​വി​ന്ദ് പ​റ​ഞ്ഞു. കു​ട്ടി​ക​ൾ അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള ഒ​ട്ടു​മി​ക്ക​വ​രും സ​വി​ശേ​ഷ ശ്ര​ദ്ധ​യോ​ടെ​യാ​ണ് ക​ച്ചേ​രി കേ​ട്ട​ത്. ഏ​താ​ണ്ടെ​ല്ലാ​വ​രും കൃ​ത്യ​മാ​യ താ​ള​ത്തോ​ടെ ഒ​പ്പം​ചേ​ർ​ന്നു. അ​ന​ന്യ​മാ​യ സാം​സ്കാ​രി​ക പാ​ര​ന്പ​ര്യ​മു​ള്ള കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ക​ച്ചേ​രി ന​ട​ത്താ​നാ​വു​ന്ന​ത് ഏ​റ്റ​വും സ​ന്തോ​ഷ​ക​ര​മാ​ണ്. കേ​ര​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് ഇ​നി​യും മാ​ൻ​ഡ​ലി​നു​മാ​യി എ​ത്താ​ൻ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്- അ​ര​വി​ന്ദ് പ​റ​യു​ന്നു.

ഹരിപ്രസാദ്‌