ര​ണ്ട് നൂ​റ്റാ​ണ്ട് കാ​ല​ത്തെ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് വാ​ഴ്ച​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​ശേ​ഷി​പ്പു​ക​ളി​ൽ പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ് കോ​ൽ​ക്ക​ത്ത​യി​ലെ ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യം. നി​ല​വി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ക​ര​സേ​ന​യു​ടെ ഈ​സ്റ്റേ​ണ്‍ ക​മാ​ൻ​ഡ​ന്‍റി​ന്‍റെ കേ​ന്ദ്ര​മാ​യ ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യ​മി​ന് കൊ​ളോ​ണി​യ​ൽ കാ​ല​ത്തെ വ​ലി​യൊ​രു ച​രി​ത്രം പ​റ​യാ​നു​ണ്ട്. ഹൂ​ഗ്ലി ന​ദീ​തീ​ര​ത്താ​ണ് ഈ ​നി​ർ​മി​തി​യു​ടെ ത​ല​യെ​ടു​പ്പ്.

യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ര​ണ്ട് ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യം​സ് ഉ​ണ്ട്. സ​ർ ജോ​ണ്‍ ഗോ​ൾ​ഡ്സ്ബ​റോ​യു​ടെ നി​ർ​ദേ​ശ​ത്തി​ൽ 1696 ൽ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ഈ​സ്റ്റ് ഇ​ന്ത്യാ ക​ന്പ​നി​യാ​ണ് യ​ഥാ​ർ​ഥ കോ​ട്ട പ​ണി​ത​ത്. മു​ഗ​ൾ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി ഒൗ​റം​ഗ​സീ​ബാ​ണ് അ​ന്ന​തി​ന് നി​ർ​മാ​ണ അ​നു​മ​തി ന​ൽ​കി​യ​ത്. ഹൂ​ഗ്ലീ​തീ​ര​ത്ത് തെ​ക്കു കി​ഴ​ക്ക​ൻ കൊ​ട്ടാ​ര​വും സ​മീ​പ​ത്തെ മ​തി​ലു​ക​ളു​മാ​യി സ​ർ ചാ​ൾ​സ് ഐ​ർ നി​ർ​മാ​ണ​മാ​രം​ഭി​ച്ചു. 1700 ൽ ​വി​ല്യം മൂ​ന്നാ​മ​ൻ രാ​ജാ​വി​ന്‍റെ പേ​രാ​ണ് ഇ​തി​നു ന​ൽ​കി​യ​ത്. ഐ​റി​ന്‍റെ പി​ൻ​ഗാ​മി ജോ​ണ്‍ ബി​യേ​ർ​ഡ് 1701ൽ ​നോ​ർ​ത്ത് ഈ​സ്റ്റ് കോ​ട്ട കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു.

ആ​ദ്യ​നി​ർ​മി​തി​ക്ക് ര​ണ്ടു നി​ല​ക​ളും മു​ന്നോ​ട്ടു ത​ള്ളി​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന പാ​ർ​ശ്വ​ഘ​ട​ന​ക​ളും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. 1756 ൽ ​ബം​ഗാ​ളി​ലെ ന​വാ​ബ് സി​റാ​ജ് ഉ​ദ് ദൗ​ള കോ​ട്ട ആ​ക്ര​മി​ക്കു​ക​യും ന​ഗ​രം താ​ൽ​ക്കാ​ലി​ക​മാ​യി കീ​ഴ​ട​ക്കി അ​ലി​ന​ഗ​ർ എ​ന്ന് പേ​രു മാ​റ്റു​ക​യും ചെ​യ്തു. പി​ന്നീ​ട് ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ ഒ​രു പു​തി​യ കോ​ട്ട പ​ണി​യാ​ൻ ആ​രം​ഭി​ച്ചു. 1773ൽ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ഈ​സ്റ്റ് ഇ​ന്ത്യാ ക​ന്പ​നി ബം​ഗാ​ളി​ന്‍റെ ഭ​ര​ണം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത​പ്പോ​ൾ ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യം ആ​യി​രു​ന്നു ഭ​ര​ണ​കേ​ന്ദ്രം. പ്ര​ഥ​മ സു​പ്രീം കോ​ട​തി​യും ഇ​തി​നു​ള്ളി​ലാ​ണ് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്.

കോ​ട്ട​യ്ക്കു​ള്ളി​ൽ കൊ​ൽ​ക്ക​ത്ത​യു​ടെ ബ്ലാ​ക്ക് ഹോ​ൾ എ​ന്ന പേ​രി​ലൊ​രു കു​പ്ര​സി​ദ്ധ നി​ല​വ​റ​യു​ണ്ട്. സി​റാ​ജ് ഉ​ദ് ദൗ​ള കോ​ട്ട ആ​ക്ര​മി​ച്ച​പ്പോ​ൾ 146 ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സൈ​നി​ക​രെ ത​ട​വു​കാ​രാ​യി പി​ടി​കൂ​ടി​യി​രു​ന്നു. ഇ​വ​രെ ഒ​ന്ന​ട​ങ്കം ഒ​രു കു​ടു​സ് നി​ല​വ​റ​യി​ലി​ട്ട് പൂ​ട്ടി. പി​റ്റേ​ന്ന് നേ​രം പു​ല​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ അ​വ​രി​ൽ 123 പേ​രും ശ്വാ​സം കി​ട്ടാ​തെ മ​രി​ച്ച നി​ല​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അ​ന്നു​മു​ത​ലാ​ണ് ഈ ​നി​ല​വ​റ ബ്ലാ​ക്ക് ഹോ​ൾ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്.

സി​റാ​ജ് ഉ​ദ് ദൗ​ള​യു​മാ​യി വ്യാ​പാ​ര ഉ​ട​ന്പ​ടി​യി​ൽ ഒ​പ്പു​വ​ച്ച ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ പി​ന്നീ​ട് സ​ർ​ക്കാ​രി​ന്‍റെ ഘ​ട​ന​യി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണ് ന​വാ​ബി​നെ ചൊ​ടി​പ്പി​ച്ച​ത്. കോ​ൽ​ക്ക​ത്ത​യി​ൽ കോ​ട്ട​ക​ൾ പ​ണി​തും ന​യ​ത​ന്ത്ര​നീ​ക്ക​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തി​യും ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ മു​ന്നേ​റി​യ​ത് ന​വാ​ബി​നെ ക​ടു​ത്ത പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ലാ​ക്കി.

അ​തോ​ടെ​യാ​ണ് ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കാ​ൻ ന​വാ​ബ് ത​ന്‍റെ സൈ​ന്യ​ത്തി​നു നി​ർ​ദേ​ശം ന​ൽ​കി​യ​ത്. മൂ​ന്നു ദി​വ​സ​ത്തെ തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യ പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​നൊ​ടു​വി​ൽ ന​വാ​ബി​ന്‍റെ പ​ട്ടാ​ളം ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രെ കീ​ഴ​ട​ക്കി. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ന​വാ​ബ് 143 ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രെ ത​ട​വി​ലാ​ക്കി​യ​തും അ​വ​രി​ൽ 123 പേ​ർ ശ്വാ​സം മു​ട്ടി​മ​രി​ച്ച​തും. ഈ ​സം​ഭ​വം ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രെ അ​ക്ഷ​രാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ഞെ​ട്ടി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു. കോ​ൽ​ക്ക​ത്ത പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കാ​ൻ ലോ​ർ​ഡ് റോ​ബ​ർ​ട്ട് ക്ലൈ​വ് പു​റ​പ്പെ​ടു​ക​യും യു​ദ്ധ​ത്തി​ൽ സി​റാ​ജ് ഉ​ദ് ദൗ​ള​യെ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു.

തു​ട​ർ​ന്ന് 1789ൽ ​റോ​ബ​ർ​ട്ട് ക്ലൈ​വി​ന്‍റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലാ​ണ് പു​തി​യ കോ​ട്ട​യു​ടെ നി​ർ​മാ​ണം പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ​ത്. മു​സ്ലിം ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള ആ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളെ പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യം പ​ണി​ത​ത്.

സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര പോ​രാ​ളി നേ​താ​ജി സു​ഭാ​ഷ് ച​ന്ദ്ര​ബോ​സ് ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യ​മി​ൽ ത​ട​വി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്ന​താ​ണ് മ​റ്റൊ​രു ച​രി​ത്രം. ഇ​തി​ന്‍റെ ആ​ധി​കാ​രി​ക​ത ഒൗ​ദ്യോ​ഗി​ക​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും അ​ദ്ദേ​ഹം കി​ട​ന്നു​വെ​ന്നു പ​റ​യു​ന്ന ത​ട​വ​റ കാ​ണാ​ൻ ധാ​രാ​ളം സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ ഇ​വി​ടെ​യെ​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്.

പ​ശ്ചി​മ ബം​ഗാ​ൾ ഗ​വ​ർ​ണ​റും മ​ല​യാ​ളി​യു​മാ​യ സി.​വി. ആ​ന​ന്ദ ബോ​സും പ​ത്നി​യും ക​ഴി​ഞ്ഞ ദി​വ​സം ഇ​വി​ടം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചി​രു​ന്നു. കോ​ട്ട​യ്ക്കു​ള്ളി​ലെ ഡെ​ൽ​ഹൗ​സി ബാ​ര​ക്കി​നോ​ടു​ചേ​ർ​ന്നു​ള്ള ഈ ​ത​ട​വ​റ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ആ​ർ​മി മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും വ​രു​ത്താ​തെ സം​ര​ക്ഷി​ച്ചു​പോ​രു​ന്നു. നേ​താ​ജി​യു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളും രേ​ഖ​ക​ളും കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു​വെ​ന്ന​ല്ലാ​തെ ത​ട​വ​റ​യ്ക്ക് കാ​ര്യ​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും വ​രു​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ല.

1940 ൽ ​നേ​താ​ജി അ​റ​സ്റ്റി​ലാ​യ വേ​ള​യി​ൽ കു​റ​ച്ചു ദി​വ​സം ഇ​വി​ടെ ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണ് പ​റ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. കോ​ട്ട​യ്ക്കു​ള്ളി​ലെ ബ്ലാ​ക്ക് ഹോ​ളി​ന്‍റെ ച​രി​ത്രം ശു​ദ്ധ നു​ണ​യാ​ണെ​ന്നാ​ണ് നേ​താ​ജി വി​ശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്.

സി​റാ​ജ് ഉ​ദ് ദൗ​ള​യെ താ​ഴ്ത്തി​ക്കെ​ട്ടാ​ൻ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​ണ്ടാ​ക്കി​യ കെ​ട്ടു​ക​ഥ​യാ​ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ വാ​ദം. ഫോ​ർ​ട്ട് വി​ല്യ​മി​നു​ള്ളി​ൽ​നി​ന്ന് ബ്ലാ​ക്ക് ഹോ​ൾ എ​ന്ന വി​ശേ​ഷ​ണ​മു​ള്ള സ​ക​ല വി​വ​ര​ങ്ങ​ളും നീ​ക്കം ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന് നേ​താ​ജി ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. അ​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട​വ പാ​ഠ​പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു നീ​ക്കം ചെ​യ്യ​ണ​ണ​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം ശ​ക്ത​മാ​യി ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ആ ​പ്ര​തി​ഷേ​ധ​ത്തെ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് ഈ ​സ്മാ​ര​കം ബ്രീ​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ​ത​ന്നെ നീ​ക്കം ചെ​യ്യു​ക​യും ചെ​യ്തു.

സെ​ബി മാ​ത്യു