ആ​ലി​പ്പു​ർ മ്യൂ​സി​യം ഇ​പ്പോ​ൾ പ​റ​യു​ന്ന​ത്
ആ​ലി​പ്പു​ർ സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ജ​യി​ലി​ൽ നി​ര​വ​ധി രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ ത​ട​വു​കാ​രെ തൂ​ക്കി​ലേ​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇ​വ​രു​ടെ പേ​രു​ക​ൾ എ​ഴു​തി​യ മാ​ർ​ബി​ൾ ഫ​ല​കം ക​ഴു​മ​ര​ത്തി​ന​ടു​ത്തു പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ കു​പ്ര​സി​ദ്ധ ത​ട​വ​റ​യാ​യി​രു​ന്നു തെ​ക്ക​ൻ കോ​ൽ​ക്ക​ത്ത​യി​ലെ ആ​ലി​പ്പു​ർ സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ജ​യി​ൽ. 2022 സെ​പ്റ്റം​ബ​ർ 23 മു​ത​ൽ ഇ​തൊ​രു ജ​യി​ൽ മ്യൂ​സി​യ​മാ​ണ്. ബം​ഗാ​ൾ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി മ​മ​താ ബാ​ന​ർ​ജി ആ​യി​ര​ങ്ങ​ളെ സാ​ക്ഷി​നി​ർ​ത്തി ഉ​ദ്ഘാ​ട​ന പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞു: “ന​മ്മു​ടെ ഈ ​കാ​ല​ഘ​ട്ടം, ച​രി​ത്ര​ത്തെ വ​ള​ച്ചൊ​ടി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ കാ​ല​മാ​ണ്. സ​ത്യ​ത്തെ ത​മ​സ്ക​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ കാ​ലം. ച​രി​ത്ര​സ​ത്യ​ങ്ങ​ളും യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​ങ്ങ​ളും പു​തു​ത​ല​മു​റ ക​ല​ർ​പ്പി​ല്ലാ​തെ പ​ഠി​ക്ക​ണം. അ​തി​നു​വേ​ണ്ടി​യാ​ണ് ച​രി​ത്ര​മു​റ​ങ്ങു​ന്ന ഈ ​സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ജ​യി​ൽ ഇ​ന്നു മു​ത​ൽ പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി തു​റ​ന്നി​ടു​ന്ന മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന​ത്.''

രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ത​ട​വു​കാ​ർ

ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് രാ​ജി​ൽ, ത​ങ്ങ​ൾ​ക്കു പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യി​നി​ന്ന​വ​രെ നി​ർ​ദ​യം ഇ​വി​ടെ ജ​യി​ലി​ല​ട​ച്ചു. ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു, അ​ര​വി​ന്ദ ഘോ​ഷ്, നേ​താ​ജി സു​ഭാ​ഷ് ച​ന്ദ്ര​ബോ​സ്, ബീ​രേ​ന്ദ്ര​കു​മാ​ർ ഘോ​ഷ്, കാ​സി ന​സ്റു​ൾ ഇ​സ്‌‌​ലാം, ശ​ര​ത് ച​ന്ദ്ര ബോ​സ്, ബി​ന ദാ​സ്, സു​ഹാ​സി​നി ഗാം​ഗു​ലി, ക​മ​ല ദാ​സ് ഗു​പ്ത, ലൈ​ല റോ​യി, ഉ​ജ്വ​ല മ​ജും​ദാ​ർ, പ്ര​ഫു​ല്ല ച​ന്ദ്ര സെ​ൻ, ക​നൈ​ലാ​ൽ ദ​ത്ത, സ​ത്യേ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ് ഗു​പ്ത, ഗോ​പി മോ​ഹ​ൻ സ​ഹ, കെ. ​കാ​മ​രാ​ജ്, പ​രു​ൾ മു​ഖ​ർ​ജി, ബി.​സി. റോ​യി തു​ട​ങ്ങി​യ പ്ര​മു​ഖ​ർ ആ​ലി​പ്പു​ർ ജ​യി​ലി​ൽ വി​വി​ധ കാ​ല​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ൽ രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ ത​ട​വു​കാ​രാ​യി​രു​ന്നു.

ച​രി​ത്ര​മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക്

ബം​ഗാ​ളി​ലെ ആ​ദ്യ​ത്തെ സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ജ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ആ​ലി​പ്പു​ർ. 1,00,397 രൂ​പ​യാ​യി​രു​ന്നു 1860ൽ ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ ജ​യി​ലി​നു ചെ​ല​വാ​യ​ത​ത്രേ. വി​വി​ധ ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ൽ ന​വീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ വ​രു​ത്തി ജ​യി​ൽ പ​രി​ഷ്ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. 2019വ​രെ ഇ​തൊ​രു ജ​യി​ലാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു​വ​ന്നു. ബം​ഗാ​ൾ ഗ​വ​ൺ​മെ​ന്‍റ് നി​ല​വി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ത​ട​വു​കാ​രെ ഇ​വി​ടെ​നി​ന്നു മാ​റ്റി ഇ​തൊ​രു മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ആ​രം​ഭി​ച്ചു. പാ​ർ​ഥ​ര​ഞ്ജ​ൻ​ദാ​സ് എ​ന്ന ശി​ല്പി​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ത്.

പു​നഃ​സൃ​ഷ്ടി

ആ​ലി​പ്പു​ർ സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ജ​യി​ലി​ന്‍റെ ത​നി​മ​യും പൗ​രാ​ണി​ക​ത​യും ഒ​ട്ടും ന​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ത്താ​തെ​യാ​ണ് മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കി മാ​റ്റി​യ​ത്. പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും പ​ത്തു ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളാ​ക്കി തി​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ക​ഴു​മ​രം സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന സ്റ്റേ​ജ്, നി​രീ​ക്ഷ​ണ ട​വ​ർ, പൊ​തു സെ​ല്ലു​ക​ൾ, പ്ര​ത്യേ​ക സെ​ല്ലു​ക​ൾ, ഏ​കാ​ന്ത ത​ട​വു​മു​റി​ക​ൾ, ജ​യി​ൽ കാ​ന്‍റീ​ൻ, ജ​യി​ൽ ആ​ശു​പ​ത്രി, വേ​ർ​തി​രി​ച്ച വാ​ർ​ഡു​ക​ൾ, ആ​ർ​ട്ട് സ്റ്റു​ഡി​യോ, ലൈ​ബ്ര​റി, സു​വ​നീ​ർ ഷോ​പ്പ്, ലൈ​റ്റ് ആ​ൻ‌​ഡ് സൗ​ണ്ട് ഷോ, ​എ​ക്സി​ബി​ഷ​ൻ ഹാ​ളു​ക​ൾ, സെ​മി​നാ​ർ ഹാ​ൾ, ഫു​ഡ്കോ​ർ​ട്ട് തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യെ​ല്ലാം പ​ഴ​യ ജ​യി​ലി​ന്‍റെ ച​രി​ത്രാം​ശം നി​ല​നി​ർ​ത്തി​യാ​ണ് ന​വീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് അ​ധി​കാ​രി​ക​ളും ജോ​ലി​ക്കാ​രും (ക്രി​സ്ത്യാ​നി​ക​ളാ​യ​വ​ർ) ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന ഒ​രു ചാ​പ്പ​ലും നി​രീ​ക്ഷ​ണ മ​ന്ദി​ര​ത്തി​ലു​ണ്ട്.

തൂ​ക്കി​ലേ​റ്റ​പ്പെ​ട്ട​വ​ർ

ആ​ലി​പ്പു​ർ സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ജ​യി​ലി​ൽ നി​ര​വ​ധി രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ ത​ട​വു​കാ​രെ തൂ​ക്കി​ലേ​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇ​വ​രു​ടെ പേ​രു​ക​ൾ എ​ഴു​തി​യ മാ​ർ​ബി​ൾ ഫ​ല​കം ക​ഴു​മ​ര​ത്തി​ന​ടു​ത്തു പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ​ന​ന്ദ​ഹ​രി മി​ത്ര (1926), പ്ര​മോ​ദ് ര​ഞ്ജ​ൻ ചൗ​ധ​രി (1926), ദി​നേ​ശ് ഗു​പ്ത (1931), രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ ബി​ശ്വാ​സ് (1932), ദി​നേ​ശ് മ​ജും​ദാ​ർ (1934), ക​നൈ​ലാ​ൽ ദ​ത്ത (1908), ചാ​രു ച​ന്ദ്ര ബോ​സ് (1909), ബീ​രേ​ൻ ദ​ത്ത് ഗു​പ്ത (1910), ഗോ​പി​നാ​ഥ് സ​ഹ (1924) എ​ന്നീ രാ​ജ്യ​സ്നേ​ഹി​ക​ളെ​യാ​ണ് ഇ​വി​ടെ തൂ​ക്കി​ലേ​റ്റി​യ​ത്. എ​ല്ലാ വ​ർ​ഷ​വും ജ​നു​വ​രി 30ന് ​ര​ക്ത​സാ​ക്ഷി​ദി​ന​ത്തി​ൽ ആ​യി​ര​ങ്ങ​ൾ ഇ​വി​ടെ​യെ​ത്തി രാ​ജ്യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ജീ​വ​ൻ ഹോ​മി​ച്ച ഈ ​ധീ​ര ര​ക്ത​സാ​ക്ഷി​ക​ളെ സ്മ​രി​ക്കാ​റു​ണ്ട്.

അ​ര​വി​ന്ദ ഘോ​ഷി​ന് മാ​ന​സാ​ന്ത​രം

ആ​ലി​പ്പു​ർ ഡൈ​നാ​മി​റ്റ് കേ​സി​ൽ പ്ര​തി​ചേ​ർ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട അ​ര​വി​ന്ദ ഘോ​ഷി​നെ ഇ​വി​ടെ ജ​യി​ലി​ല​ട​ച്ചു. 1908 മേ​യ് മു​ത​ൽ 1909 മേ​യ് വ​രെ ഒ​രു വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം ഘോ​ഷ് ഇ​വി​ടെ ജ​യി​ലി​ൽ കി​ട​ന്നു. ഈ ​ത​ട​വു​കാ​ല​ത്ത് സു​പ്ര​ഭാ​ത് എ​ന്ന പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ൽ ഘോ​ഷ് തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി എ​ഴു​തി​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടി​ത് ടെ​യി​ൽ​സ് ഓ​ഫ് പ്രി​സ​ൺ ലൈ​ഫ് (ത​ട​വു​ജീ​വി​ത ക​ഥ​ക​ൾ) എ​ന്ന പേ​രി​ൽ പ്ര​കാ​ശ​നം ചെ​യ്തു.

ത​ന്‍റെ ഒ​രു വ​ർ​ഷ​ത്തെ ത​ട​വു​ജീ​വി​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് ഘോ​ഷ് പ​റ​യു​ന്ന​ത് - എ​നി​ക്ക് ഒ​രു ആ​ശ്ര​മ​ജീ​വി​തം​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഞാ​ൻ ഇ​വി​ടെ​വ​ച്ച് ദൈ​വ​ത്തെ ക​ണ്ടു​മു​ട്ടി. ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​ടെ കോ​പ​ഫ​ല​മു​ണ്ടാ​യ ഗു​ണം ത​നി​ക്കു​ണ്ടാ​യ ആ​ത്മീ​യ ചി​ന്ത​യാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് ഘോ​ഷ് എ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തെ, അ​ര​വി​ന്ദ ഘോ​ഷി​ൽ അ​തി​ശ​ക്ത​മാ​യ ആ​ത്മീ​യാ​വ​ബോ​ധം ഉ​ണ​ർ​ത്തി​യ​തും വ​ള​ർ​ത്തി​യ​തും ആ​ലി​പ്പു​ർ ജ​യി​ൽ​ജീ​വി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ഘോ​ഷി​ന്‍റെ ജ​യി​ൽ​വാ​സ​ത്തെ പു​ര​സ്ക​രി​ച്ച് ഇ​വി​ടെ എ​ക്സി​ബി​ഷ​ൻ ന​ട​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. അ​ദ്ദേ​ഹം താ​മ​സി​ച്ച ത​ട​വു​മു​റി ആ​ദ​ര​വോ​ടെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു.

നെ​ഹ്റു​വും ഇ​ന്ദി​ര​യും

1934ലാ​ണ് നെ​ഹ്റു ആ​ലി​പ്പു​രി​ൽ ത​ട​വി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത്. സി​വി​ൽ നി​യ​മ​ലം​ഘ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു കു​റ്റം. കേ​വ​ലം മൂ​ന്നു മാ​സം മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു ഇ​വി​ടെ ജ​യി​ൽ​വാ​സം. നെ​ഹ്റു​വി​നെ പാ​ർ​പ്പി​ച്ച പ്ര​ത്യേ​ക സെ​ൽ മ്യൂ​സി​യം അ​ധി​കാ​രി​ക​ൾ ജാ​ഗ്ര​ത​യോ​ടെ സം​ര​ക്ഷി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു. ഈ ​സെ​ല്ലി​നു മു​ന്നി​ലു​ള്ള വ​ലി​യ മ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ത​ണ​ലി​ൽ ഇ​രു​ന്ന​ത്രേ പി​താ​വി​നെ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​നെ​ത്തി​യി​രു​ന്ന ഇ​ന്ദി​രാ പ്രി​യ​ദ​ർ​ശി​നി എ​ന്ന ഇ​ന്ദി​രാ ഗാ​ന്ധി​യെ നെ​ഹ്റു ക​ണ്ട​ത്. അ​ന്ന് ഇ​ന്ദി​ര​യ്ക്കു പ്രാ​യം 17.

ര​ണ്ടാ​ഴ്ച​ക​ളി​ൽ ഒ​രു ത​വ​ണ​യാ​യി​രു​ന്നു സ​ന്ദ​ർ​ശ​നം. 20 മി​നി​റ്റ് സ​മ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച​യ്ക്ക് അ​നു​വ​ദി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​യി​ൽ രാ​ജ്യ​സ്നേ​ഹ​വും ധീ​ര​ത​യും പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളി​ൽ പ​ത​റാ​തെ മു​ന്നേ​റാ​നു​ള്ള ച​ങ്കൂ​റ്റ​വും നി​റ​യ്ക്കു​ന്ന ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള വാ​ക്കു​ക​ളാ​യി​രു​ന്ന​ത്രേ നെ​ഹ്റു മ​ക​ൾ​ക്കു ന​ൽ​കി​യ​ത്.

നെ​ഹ്റു​സെ​ല്ലി​ന്‍റെ പു​റ​ത്ത് ഒ​രു വ​ലി​യ മ​ര​വും അ​തി​നു കീ​ഴെ ഒ​രു സി​മ​ന്‍റ് ത​റ​യും അ​വി​ടെ ഇ​ന്ദി​ര​യു​ടെ ഒ​രു പ്ര​തി​മ​യും സ്ഥാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

നേ​താ​ജി സെ​ൽ

നേ​താ​ജി സു​ഭാ​ഷ് ച​ന്ദ്ര ബോ​സ് 1930 ജ​നു​വ​രി 23 മു​ത​ൽ സെ​പ്റ്റം​ബ​ർ 23 വ​രെ​യാ​ണ് ആ​ലി​പ്പു​ർ ജ​യി​ലി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത്. നി​യ​മ​ലം​ഘ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു കു​റ്റം. വാ​യ​ന​യും ധ്യാ​ന​വു​മാ​യി നേ​താ​ജി ഇ​വി​ടെ ചെ​ല​വി​ട്ടു​വെ​ന്നു നേ​താ​ജി​സെ​ല്ലി​ന്‍റെ പു​റ​ത്തു​ള്ള ഫ​ല​ക​ത്തി​ൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. പോ​ലീ​സ്, ക്രൂ​ര​മ​ർ​ദ​നം ന​ട​ത്തി, നേ​താ​ജി​യു​ടെ ത​ല പൊ​ട്ടി​ച്ച​തി​ന്‍റെ വി​ശ​ദ​മാ​യ വി​വ​ര​ണ​വും ഇ​തി​ൽ കാ​ണാം. നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​റെ പ​ഴ​ക്ക​മു​ള്ള ച​രി​ത്ര​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളെ സാ​ക്ഷി​യാ​ക്കി പി​ണി​തീ​ർ​ത്ത മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ൽ ബി.​സി. റോ​യി, ചി​ത്ത​ര​ഞ്ജ​ൻ ദാ​സ്, ജ​തീ​ന്ദ്ര​മോ​ഹ​ൻ സെ​ൻ ഗു​പ്ത എ​ന്നി​വ​രു​ടെ സെ​ല്ലു​ക​ളും ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​ണ്. ഇ​വ​രു​ടെ ജ​യി​ൽ​ജീ​വി​ത​രേ​ഖ പു​റ​ത്തു സ്ഥാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഫ​ല​ക​ങ്ങ​ളി​ൽ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.

മം​ഗ​ൾ​പാ​ണ്ഡെ, ശി​പാ​യി​ല​ഹ​ള

ഇ​ന്ത്യ​ൻ ദേ​ശീ​യ​ബോ​ധ​ത്തി​നും സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വാ​ഞ്ഛ​ക്കും ആ​ക്കം​കൂ​ട്ടി​യ സം​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ 1857ലെ ​ശി​പാ​യി​ല​ഹ​ള എ​ന്നി​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒ​ന്നാം സ്വാ​ത​ന്ത്യ സ​മ​രം. ബം​ഗാ​ളി​യാ​യി​രു​ന്ന മം​ഗ​ൾ​പാ​ണ്ഡെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​ശി​പാ​യി. ത​ന്‍റെ മേ​ല​ധി​കാ​രി​യാ​യി​രു​ന്ന ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ര​നെ​തി​രേ നി​റ​യൊ​ഴി​ച്ചു ല​ഹ​ള​യ്ക്കു തു​ട​ക്ക​മി​ട്ട​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നു. 1857 മാ​ർ​ച്ച് 29ന് ​ന​ട​ന്ന ഈ ​സം​ഭ​വം ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​ത്തി​ന്‍റെ തു​ട​ക്ക​മാ​യി ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു​ണ്ട്. മം​ഗ​ൾ പാ​ണ്ഡെ​യെ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ 1857 ഏ​പ്രി​ൽ എ​ട്ടി​ന് തൂ​ക്കി​ക്കൊ​ന്നു. ഇ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രു ബം​ഗാ​ളി​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ച​രി​ത്രം ആ​ലി​പ്പു​ർ മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ൽ വ​ലി​യ പ്രാ​ധാ​ന്യ​ത്തോ​ടെ പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

ബം​ഗാ​ളി​ലെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര പോ​രാ​ളി​ക​ളാ​യി​രു​ന്ന വ​നി​ത​ക​ൾ​ക്ക് ഈ ​മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ൽ വ​ലി​യ ആ​ദ​ര​വ് ന​ൽ​കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. മ​ന്ദാ​കി​നി ഹ​സ്ര, ക​ല്പ​ന ദ​ത്ത, പ്രീ​തി​ല​ത വാ​ഡേ​ഡ​ർ, ബി​നാ ദാ​സ്, ബ​സ​ന്തി​ദേ​വി, നെ​ല്ലീ​സെ​ൻ ഗു​പ്ത തു​ട​ങ്ങി​യ വ​നി​താ പോ​രാ​ളി​ക​ളു​ടെ ചി​ത്ര​വും അ​വ​രു​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളും ആ​ലേ​ഖ​നം ചെ​യ്ത ഫ​ല​ക​ങ്ങ​ൾ ച​രി​ത്ര​പ​ഠി​താ​ക്ക​ൾ​ക്ക് ഏ​റെ ഉ​പ​ക​രി​ക്കും. ആ​ർ​ഘ മ​ന്ന എ​ന്ന ക​ലാ​കാ​ര​ൻ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ കോ​മി​ക് റൂം ​സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യാ​ക​ർ​ഷി​ക്കു​ന്നു. ഇ​വി​ടെ ദി​നേ​ശ് ഗു​പ്ത​യു​ടെ​യും ക​നൈ​ലാ​ൽ ദ​ത്ത​യു​ടെ​യും സ​ത്യേ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ് ബോ​സി​ന്‍റെ​യും പോ​രാ​ട്ട​ങ്ങ​ളു​ടെ ഗാ​ഥ​യാ​ണ് ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

ച​രി​ത്ര​ത്തെ ത​മ​സ്ക​രി​ക്ക​രു​ത്

ച​രി​ത്ര​സ​ത്യ​ങ്ങ​ളെ ത​മ​സ്ക​രി​ക്കാ​ൻ വെ​പ്രാ​ളം കൂ​ട്ടു​ന്ന ഈ ​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ച​രി​ത്രം ച​രി​ത്ര​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ തു​ട​ര​ണ​മെ​ന്ന ബോ​ധ്യ​മാ​ണ് ബം​ഗാ​ൾ ഗ​വ​ൺ​മെ​ന്‍റി​നെ ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു ശ്ര​മ​ത്തി​ലേ​ക്കു ന​യി​ച്ച​ത്. ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന പോ​ലും പൊ​ളി​ച്ചെ​ഴു​താ​ൻ വെ​ന്പ​ൽ​കൊ​ള്ളു​ന്ന ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ൾ​ക്ക് ഇ​തൊ​രു സൂ​ച​ന​യാ​ക​ണം. നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്‍റെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ ബം​ഗാ​ളി​ലെ ദേ​ശ​സ്നേ​ഹി​ക​ളും ആ​ലി​പ്പു​ർ ജ​യി​ലും വ​ഹി​ച്ച പ​ങ്കാ​ളി​ത്ത​ത്തി​ന്‍റെ നേ​ർ​ക്കാ​ഴ്ച​യാ​ണ് ആ​ലി​പ്പു​ർ ജ​യി​ൽ മ്യൂ​സി​യം.

ഫാ. ​ജോ​ർ​ജ് ചേ​ന്ന​പ്പ​ള്ളി