വ​യ​ലി​ൻ വി​ദ്വാ​ന്മാ​രി​ലെ മ​ഹാ​ഗു​രു​വാ​ണ് നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ട് ശി​വാ​ന​ന്ദ​ൻ. രാ​ജ്യ​ത്ത് ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം പ്ര​ഫ​ഷ​ണ​ൽ ക​ർ​ണാ​ട്ടി​ക് വ​യ​ലി​നി​സ്റ്റു​ക​ളെ സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​യാ​ൾ. ഗു​രു​വാ​യൂ​രി​ലെ ചെ​ന്പൈ സം​ഗീ​തോ​ത്സ​വ​ത്തി​ന്‍റെ വ​യ​ലി​ൻ വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ന് നാ​ല​ര​പ്പ​തി​റ്റാ​ണ്ടാ​യി നാ​ഥ​നാ​യ​യാ​ൾ.. വി​ശേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​പ്പു​റ​മാ​ണ് പ​തി​നാ​യി​ര​ത്തി​ലേ​റെ വേ​ദി​ക​ളി​ൽ വ​യ​ലി​ൻ വാ​യി​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ മ​ഹ​ത്വം. നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ട് ശി​വാ​ന​ന്ദ​ൻ ന​വ​തി​യു​ടെ നി​റ​വി​ൽ...

ഏ​താ​ണ്ട് എ​ട്ടു​പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു മു​ന്പാ​ണ്. നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ട് അ​ന്പ​ല​ത്തി​ൽ അ​ന്നൊ​രു ഹ​രി​ക​ഥാ കാ​ല​ക്ഷേ​പ​ത്തി​ന് ഒ​രു​ക്കം ന​ട​ക്കു​ന്നു. സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നും ഹാ​ർ​മോ​ണി​സ്റ്റു​മാ​യ നെ​യ്യാ​റ്റി​ൻ​ക​ര വാ​സു​ദേ​വ​ൻ പി​ള്ള​യും കു​ടും​ബ​വും അ​ന്പ​ല​ത്തി​ന​ടു​ത്താ​ണ് താ​മ​സം. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ അ​ടു​ത്ത സ്നേ​ഹി​ത​ൻ വി​ദ്വാ​ൻ അ​ന​ന്ത​കൃ​ഷ്ണ ഭാ​ഗ​വ​ത​രാ​ണ് ക​ഥ​പ​റ​യാ​ൻ വ​രു​ന്ന​ത്. ഹ​രി​ക​ഥ​യ്ക്കൊ​പ്പം ശാ​സ്ത്രീ​യ​സം​ഗീ​ത​മാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​ല​പി​ക്കു​ക പ​തി​വ്.

വാ​സു​ദേ​വ​ൻ പി​ള്ള​യു​ടെ പ​ന്ത്ര​ണ്ടു​കാ​ര​നാ​യ മ​ക​ൻ വ​യ​ലി​ൻ വാ​യി​ക്കു​മെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​തും, എ​ന്നാ​ൽ അ​വ​ൻ വാ​യി​ക്ക​ട്ടെ ഹ​രി​ക​ഥ​യ്ക്ക് എ​ന്നാ​യി ഭാ​ഗ​വ​ത​ർ. വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി പി​ള്ള മ​ക​നോ​ടു പ​റ​ഞ്ഞു- എ​ടാ, നീ ​ഇ​ന്ന് അ​ന​ന്ത​കൃ​ഷ്ണ ഭാ​ഗ​വ​ത​ർ​ക്കൊ​പ്പം വാ​യി​ക്ക​ണം. ത​നി​ക്ക് അ​തി​നു​ള്ള അ​റി​വി​ല്ല​ല്ലോ​യെ​ന്നു മ​ടി​ച്ചു​നി​ന്ന മ​ക​നോ​ട് അ​ച്ഛ​ൻ തു​ട​ർ​ന്നു- നീ ​പോ​യി വാ​യി​ക്ക്! പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കി​പ്പു​റ​മി​രു​ന്ന് ആ ​സം​ഭ​വം ഓ​ർ​മി​ക്കു​ന്പോ​ൾ ആ ​മ​ക​ന് ഇ​പ്പോ​ഴും അ​ത്ഭു​ത​മാ​ണ്. അ​ന്ന് ആ​ദ്യ​മാ​യാ​ണ് ഒ​രു വേ​ദി​യി​ൽ ക​യ​റി വാ​യി​ച്ച​ത്.

അ​ര​ങ്ങേ​റ്റം എ​ന്ന​തൊ​ന്നും വേ​റെ​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. എ​ന്തു വാ​യി​ച്ചു എ​ങ്ങ​നെ വാ​യി​ച്ചു എ​ന്നൊ​ന്നും ഇ​പ്പോ​ൾ ഒ​രു പി​ടി​യു​മി​ല്ല. പ​ക്ഷേ അ​ന്ന് അ​ന​ന്ത​കൃ​ഷ്ണ ഭാ​ഗ​വ​ത​ർ ആ ​ബാ​ല​ന് ഒ​രു രൂ​പ സ​മ്മാ​ന​മാ​യി ന​ൽ​കി. വ​യ​ലി​നി​ൽ​നി​ന്നു കി​ട്ടി​യ ആ​ദ്യ​ത്തെ സ​ന്പാ​ദ്യം. അ​മൂ​ല്യ​മാ​യ ഒ​രു രൂ​പ!. ഇ​ന്ന് അ​സം​ഖ്യം കോ​ടി​ക​ൾ​ക്ക​പ്പു​റം മൂ​ല്യ​മു​ള്ള ശി​ഷ്യ​സ​ന്പ​ത്തി​നു​ട​മ​യാ​ണ് അ​ന്ന​ത്തെ ആ ​ബാ​ല​ൻ- വ​യ​ലി​ൻ ഇ​തി​ഹാ​സം രാ​ഗ​ര​ത്നം നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ട് ശി​വാ​ന​ന്ദ​ൻ.

ചു​റ്റി​ലും സം​ഗീ​തം

തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ പേ​രെ​ടു​ത്ത സം​ഗീ​ജ്ഞ​ൻ അ​യ്യാ​ച്ചി ഭാ​ഗ​വ​ത​രു​ടെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി​രു​ന്ന അ​ച്ഛ​ൻ വാ​സു​ദേ​വ​ൻ പി​ള്ള​യി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് എ​ട്ടാം വ​യ​സി​ൽ ശി​വാ​ന​ന്ദ​ൻ സം​ഗീ​ത​പ​ഠ​നം ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത്. വാ​യ്പ്പാ​ട്ടും വ​യ​ലി​നും. അ​ന്ന് കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ എ​ല്ലാ വ​ഴി​ക​ളി​ലും സം​ഗീ​ത​മാ​ണ്.

മു​ത്ത​ച്ഛ​ൻ, അ​ച്ഛ​ന്‍റെ സ​ഹോ​ദ​രി​മാ​ർ.. എ​ല്ലാ​വ​രും സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​ർ. വീ​ണാ വി​ദ്വാ​നാ​യ ജ്യേ​ഷ്ഠ​നും മൃ​ദം​ഗ​വാ​ദ​ക​നാ​യ അ​നു​ജ​നും പാ​ട്ടു​കാ​രാ​യ സ​ഹോ​ദ​രി​മാ​രു​മ​ട​ക്കം തു​ട​ർ​ന്നും ചു​റ്റും നി​റ​ഞ്ഞു​നി​ന്ന​ത് സം​ഗീ​തം. 1950ൽ ​തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം മ്യൂ​സി​ക് കോ​ള​ജി​ൽ ഗാ​ന​ഭൂ​ഷ​ണ​ത്തി​നു ചേ​ർ​ന്നു. ശെ​മ്മാ​ങ്കു​ടി ശ്രീ​നി​വാ​സ​യ്യ​ർ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ മ​ഹാ​ന്മാ​രാ​യ ഗു​രു​ക്ക​ന്മാ​ർ. ഗാ​ന​ഭൂ​ഷ​ണ​ത്തി​നു സ​ബ് ആ​യി വീ​ണ. അ​പ്പോ​ഴും വ​യ​ലി​ൻ നെ​ഞ്ചോ​ടു ചേ​ർ​ന്നി​രു​ന്നു.

ഗാ​ന​ഭൂ​ഷ​ണ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം അ​ക്കാ​ല​ത്തെ പ്ര​ശ​സ്ത വ​യ​ലി​നി​സ്റ്റ് വി​രു​ദു​ന​ഗ​ർ ഗ​ണ​പ​തി​യ പി​ള്ള​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി ഗു​രു​കു​ല സ​ന്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ൽ വ​യ​ലി​ൻ പ​ഠി​ച്ചു. വ​യ​ലി​ൻ ഇ​തി​ഹാ​സം കും​ഭ​കോ​ണം രാ​ജ​മാ​ണി​ക്കം പി​ള്ള​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി​രു​ന്നു ഗ​ണ​പ​തി​യ പി​ള്ള. സ്വ​ര​ത്തി​നും സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​നും ഒ​രേ​പോ​ലെ പ്രാ​ധാ​ന്യം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന ആ ​മ​ഹ​ത്താ​യ ശൈ​ലി​ത​ന്നെ​യാ​ണ് ശി​വാ​ന​ന്ദ​ൻ ത​ന്‍റെ ശി​ഷ്യ​രി​ലേ​ക്കും പ​ക​ർ​ന്ന​ത്.

കേ​ൾ​വി​ക്കു പ്രാ​ധാ​ന്യം

പ​ഠ​ന​കാ​ല​ത്ത് ക​ച്ചേ​രി​ക​ൾ കേ​ൾ​ക്കാ​ൻ കി​ലോ​മീ​റ്റ​റു​ക​ൾ ന​ട​ന്നു​പോ​യി​രു​ന്ന ച​രി​ത്ര​മു​ണ്ട് ശി​വാ​ന​ന്ദ​ന്. ക​ച്ചേ​രി​ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഇ​രു​പ​തി​ലേ​റെ കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ ന​ട​ന്നാ​ണ് വീ​ടു​പ​റ്റാ​റു​ള്ള​ത്. പ​ല​പ്പോ​ഴും അ​ച്ഛ​നും കൂ​ടെ​ക്കാ​ണും. സം​ഗീ​തം കേ​ൾ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്‍റെ പ്രാ​ധാ​ന്യം ഗു​രു പ​റ​യു​ന്പോ​ൾ ശി​വാ​ന​ന്ദ​ന് ഈ ​ന​ട​ത്തം ഓ​ർ​മ​വ​രും.

ന​ല്ല ക​ച്ചേ​രി കേ​ട്ടാ​ൽ പ​ത്തി​ൽ ഒ​ന്പ​തും ന​മു​ക്കു സ്വീ​ക​രി​ക്കാ​നാ​വും. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള ഒ​ന്ന് മോ​ശം ക​ച്ചേ​രി​യാ​ണെ​ങ്കി​ൽ​പ്പോ​ലും കി​ട്ടും- അ​ച്ഛ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന​ത് ഇ​ങ്ങ​നെ. കേ​ൾ​വി​യും ചി​ട്ട​യാ​യ പ​രി​ശീ​ല​ന​വു​മാ​ണ് ക​ച്ചേ​രി​ക​ൾ​ക്ക് തോ​ന്നും​പോ​ലെ അ​ക്ക​ന്പ​നി ചെ​യ്യാ​ൻ പാ​ടി​ല്ലെ​ന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വി​ലേ​ക്കു ന​യി​ച്ച​ത്.

ഇ​രു​പ​തു വ​യ​സു തി​ക​യും​മു​ന്പ് സ​ർ​ക്കാ​ർ ജോ​ലി​കി​ട്ടി. ചേ​ർ​ത്ത​ല ഓ​ട​ന്പ​ള്ളി സ്കൂ​ളി​ൽ സം​ഗീ​താ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി നി​യ​മ​നം. അ​ന്നാ​ണ് ആ​ദ്യ​മാ​യി വീ​ട്ടി​ൽ​നി​ന്നു മാ​റി​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ചേ​ർ​ത്ത​ല​യി​ലും പ​രി​സ​ര​ങ്ങ​ളി​ലും നി​ര​വ​ധി ക​ച്ചേ​രി​ക​ൾ ന​ട​ക്കാ​റു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ൽ വ​യ​ലി​ൻ വാ​യി​ക്കാ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​ത്തി​ന് ആ​ളി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

പ​ല​പ്പോ​ഴും കോ​യ​ന്പ​ത്തൂ​രി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് വ​യ​ലി​നി​സ്റ്റു​ക​ളെ കൊ​ണ്ടു​വ​രി​ക. അ​ങ്ങ​നെ ശി​വാ​ന​ന്ദ​ന് കൈ​നി​റ​യെ അ​വ​സ​ര​ങ്ങ​ൾ വ​ന്നു. വ​ർ​ഷ​ത്തി​ൽ നാ​നൂ​റി​ലേ​റെ ക​ച്ചേ​രി​ക​ൾ​ക്കു വാ​യി​ച്ചു. പി​ന്നീ​ട് ഒ​ട്ടു​മി​ക്ക സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​ർ​ക്കൊ​പ്പ​വും അ​ദ്ദേ​ഹം വേ​ദി​ക​ളി​ലെ​ത്തി. രാ​ജ്യ​ത്തി​ന​ക​ത്തും പു​റ​ത്തു​മാ​യി ധ​ന്യ​മാ​യ വേ​ദി​ക​ൾ. ഒ​പ്പം ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു ശി​ഷ്യ​രി​ലേ​ക്ക് വ​യ​ലി​ൻ​നാ​ദം പ​ക​രു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഇ​ന്ന് അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന വ​യ​ലി​ൻ​വാ​ദ​ക​രി​ൽ മി​ക്ക​വാ​റും​പേ​രു​ടെ ഗു​രു നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ട് ശി​വാ​ന​ന്ദ​നാ​ണ്., അ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ഗു​രു​വി​ന്‍റെ ഗു​രു! താ​ൻ ശീ​ലി​ച്ച ചി​ട്ട​യും സ്വ​ര​ങ്ങ​ളി​ലെ സൂ​ക്ഷ്മ​ത​യും തെ​ളി​ച്ച​വും ശി​ഷ്യ​രി​ലേ​ക്കു പ​ക​രാ​ൻ അ​തീ​വ ശ്ര​ദ്ധാ​ലു​വാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം. ഗു​രു​വാ​യൂ​രി​ലെ ചെ​ന്പൈ സം​ഗീ​തോ​ത്സ​വ വേ​ദി​യി​ൽ നാ​ല​ര​പ്പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​കാ​ല​മാ​ണ് വ​യ​ലി​ൻ വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ന് അ​ദ്ദേ​ഹം നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി​യ​ത്.

പു​ല​ർ​ച്ചെ തു​ട​ങ്ങി പാ​തി​രാ ക​ഴി​ഞ്ഞും നീ​ളു​ന്ന ക​ച്ചേ​രി​ക​ൾ​ക്കു വാ​യി​ക്കാ​ൻ ഒ​രു മ​ടി​യു​മി​ല്ലാ​തെ കൂ​ടെ​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന, പ്ര​മു​ഖ​ർ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള ശി​ഷ്യ​ന്മാ​ർ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് അ​ഭി​മാ​ന​മാ​ണ്. വി​ലാ​സി​നി അ​മ്മ​യാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ പ​ത്നി. സ​തീ​ഷ് ബാ​ബു, സ​ന്തോ​ഷ് ബാ​ബു, ഡോ. ​സി​ന്ധു ദി​ലീ​പ് എ​ന്നി​വ​ർ മ​ക്ക​ൾ. പ്ര​ശ​സ്ത​യാ​യ വ​യ​ലി​ൻ വി​ദു​ഷി​യും അ​ധ്യാ​പി​ക​യു​മാ​ണ് സി​ന്ധു.

സ​മ​യ​മു​ണ്ടോ?

വ​യ​ലി​ൻ പ​ഠി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന മോ​ഹ​വു​മാ​യി മു​ന്നി​ലെ​ത്തു​ന്ന​വ​രോ​ട് നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ട് ശി​വാ​ന​ന്ദ​ൻ ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു ചോ​ദ്യ​മു​ണ്ട്- പ​രി​ശീ​ലി​ക്കാ​ൻ സ​മ​യ​മു​ണ്ടോ? ഉ​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ മാ​ത്രം ഇ​ങ്ങോ​ട്ടു വ​ന്നാ​ൽ​മ​തി. ദി​വ​സ​വും ചു​രു​ങ്ങി​യ​ത് ഒ​രു മ​ണി​ക്കൂ​ർ​നേ​രം മാ​റ്റി​വ​യ്ക്ക​ണം. സ​മ​യം​കി​ട്ടി​യി​ല്ല സാ​ർ എ​ന്നു പ​റ​യാ​ൻ പാ​ടി​ല്ല. സം​ഗീ​ത​മൊ​ഴി​കെ യാ​തൊ​രു​വി​ധ ല​ഹ​രി​യും പാ​ടി​ല്ല എ​ന്ന​ത് ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ നി​ർ​ബ​ന്ധം. ഒ​രു ല​ഹ​രി​യും കൈ​കൊ​ണ്ടു​തൊ​ടാ​തെ ഞാ​ൻ ഇ​ത്ര​നാ​ൾ ജി​വി​ച്ച​ല്ലോ, ശി​ഷ്യ​രും അ​ങ്ങ​നെ ആ​വ​ണ​മെ​ന്നാ​ണ് ആ​ഗ്ര​ഹം- അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​യു​ന്നു.

മാ​തൃ​ക​യാ​ക്കാ​വു​ന്ന വ്യ​ക്തി​ത്വ​മെ​ന്നാ​ണ് ഗു​രു​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച് ശി​ഷ്യ​രും പ​റ​യു​ന്ന​ത്. മ​ണി​ക്കൂ​റു​ക​ൾ നീ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന ക്ലാ​സു​ക​ളി​ൽ എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും ഒ​രേ പ​രി​ഗ​ണ​ന​യാ​ണ്. പാ​ഠ​ങ്ങ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം​ത​ന്നെ എ​ഴു​തി ത​യാ​റാ​ക്കി​ത്ത​രും. വ​ലി​പ്പ​ച്ചെ​റു​പ്പ​മി​ല്ലാ​തെ ഏ​തു സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​ർ​ക്കൊ​പ്പ​വും വാ​യി​ക്കാ​നെ​ത്തും. ശി​ഷ്യ​രു​ടെ വാ​യ​ന​കേ​ട്ട് മു​ഖ​സ്തു​തി പ​റ​യു​ന്ന ഏ​ർ​പ്പാ​ടി​ല്ല. ഇ​ന്ന​യി​ന്ന സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ തെ​റ്റി, കൂ​ടു​ത​ൽ ന​ന്നാ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്ന് ഉ​പ​ദേ​ശി​ക്കും- ശി​ഷ്യ​രു​ടെ പ​ക്ഷം.

ശി​വാ​ന​ന്ദ​ല​ഹ​രി

ഇ​ന്ന് ചേ​ർ​ത്ത​ല​യി​ൽ ന​ട​ക്കു​ന്ന ന​വ​തി ആ​ഘോ​ഷ​ത്തി​ൽ ശി​ഷ്യ​ർ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം വ​യ​ലി​ൻ വാ​യി​ക്കും. ഹി​ൽ​ടോ​പ് ക​ണ്‍​വ​ൻ​ഷ​ൻ സെ​ന്‍റ​റി​ൽ രാ​വി​ലെ എ​ട്ട​ര​മു​ത​ലാ​ണ് ആ​ഘോ​ഷ പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ. വൈ​കീ​ട്ട് ആ​റി​ന് ലാ​ൽ​ഗു​ഡി ജി.​ജെ.​ആ​ർ. കൃ​ഷ്ണ​ൻ, ലാ​ൽ​ഗു​ഡി വി​ജ​യ​ല​ക്ഷ്മി എ​ന്നി​വ​രു​ടെ വ​യ​ലി​ൻ ഡ്യു​യ​റ്റും അ​ര​ങ്ങേ​റും.