"ന​മു​ക്കു ക്ഷ​മി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ന​മു​ക്കൊ​രി​ക്ക​ലും സ്വ​ത​ന്ത്ര​രാ​യി​രി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ക​യി​ല്ല.’

1990 ഫെ​ബ്രു​വ​രി 11. അ​ന്നാ​ണ് സൗ​ത്ത് ആ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ലെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്ന നെ​ൽ​സ​ണ്‍ മ​ണ്ടേ​ല (1918-2013) ഇ​രു​പ​ത്തി​യേ​ഴു വ​ർ​ഷ​ത്തെ ത​ട​വി​നു ശേ​ഷം മോ​ചി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. ലോ​ക​മെ​ന്പാ​ടു​മു​ള്ള സ​മാ​ധാ​ന​പ്രേ​മി​ക​ളാ​യ മ​നു​ഷ്യ​ർ ആ​കാം​ക്ഷാ​പൂ​ർ​വം കാ​ത്തി​രു​ന്ന ദി​വ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. അ​ങ്ങ​നെ കാ​ത്തി​രു​ന്ന​വ​രു​ടെ കൂ​ടെ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ മു​ൻ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റാ​യി​രു​ന്ന ബി​ൽ ക്ലി​ന്‍റ​ണും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, അ​ന്നു ക്ലി​ന്‍റ​ണ്‍ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ് പ​ദ​ത്തി​ൽ എ​ത്തി​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

ക്ലി​ന്‍റ​ണും മ​ണ്ടേ​ല​യും ആ​ദ്യം ക​ണ്ടു​മു​ട്ടു​ന്ന​ത് 1992ൽ ​ന​ട​ന്ന ഡെ​മോ​ക്രാ​റ്റി​ക് നാ​ഷ​ണ​ൽ ക​ണ്‍​വ​ൻ​ഷ​നി​ലാ​യി​രു​ന്നു. സൗ​ത്ത് ആ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ലെ ക​റു​ത്ത വം​ശ​ജ​രു​ടെ പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​ൽ ഡെ​മോ​ക്രാ​റ്റി​ക് പാ​ർ​ട്ടി ന​ൽ​കി​യ പി​ന്തു​ണ​യ്ക്കു ന​ന്ദി പ​റ​യാ​ൻ എ​ത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു മ​ണ്ടേ​ല അ​ന്ന്. എ​ന്നാ​ൽ, ആ ​കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച​യ്ക്കു മു​മ്പു​ത​ന്നെ മ​ണ്ടേ​ല ക്ലി​ന്‍റ​ന്‍റെ ഹീ​റോ ആ​യി മാ​റി​യി​രു​ന്നു. ത​ന്മൂ​ല​മാ​ണ് മ​ണ്ടേ​ല ജ​യി​ലി​ൽ​നി​ന്നു മോ​ചി​ത​നാ​കു​ന്ന​തു കാ​ണാ​ൻ മ​ക​ൾ ചെ​ൽ​സ​യെ രാ​ത്രി മൂ​ന്നി​നു വി​ളി​ച്ചെ​ഴു​ന്നേ​ല്പി​ച്ചു ടെ​ലി​വി​ഷ​ന്‍റെ മു​ന്പി​ൽ ഇ​രു​ത്തി​യ​ത്.

ഈ ​സം​ഭ​വം മ​ണ്ടേ​ല​യോ​ടു വി​വ​രി​ച്ച​ശേ​ഷം ക്ലി​ന്‍റ​ണ്‍ പ​റ​ഞ്ഞു, “അ​ങ്ങ് ജ​യി​ലി​ൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങി ന​ടു​മു​റ്റ​ത്തു​കൂ​ടെ ന​ട​ന്നു ഗേ​റ്റി​ലേ​ക്കു വ​രു​ന്പോ​ഴേ​ക്കും കാ​മ​റ​ക്ക​ണ്ണു​ക​ൾ മു​ഴു​വ​ൻ ഫോ​ക്ക​സ് ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​ത് അ​ങ്ങ​യു​ടെ മു​ഖ​ത്താ​യി​രു​ന്നു. അ​ന്ന് അ​ങ്ങ​യു​ടെ മു​ഖ​ത്തു പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ച​തു​പോ​ലു​ള്ള കോ​പം ആ​രു​ടെ​യും മു​ഖ​ത്ത് അ​തു​വ​രെ ഞാ​ൻ ക​ണ്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.’’

ഇ​ത്ര​യും പ​റ​ഞ്ഞ​ശേ​ഷം ക്ലി​ന്‍റ​ണ്‍ ചോ​ദി​ച്ചു: “എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് അ​ങ്ങ് അ​പ്പോ​ൾ അ​ത്ര​മാ​ത്രം കോ​പി​ഷ്ഠ​നാ​യി​രു​ന്ന​ത്?’’ ഉ​ട​നെ മ​ണ്ടേ​ല​യു​ടെ മ​റു​പ​ടി: “എ​ന്‍റെ കോ​പം നി​ങ്ങ​ൾ ക​ണ്ടു​വെ​ന്ന​ത് എ​ന്നെ അ​തി​ശ​യി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. കാ​മ​റ​ക്ക​ണ്ണു​ക​ൾ എ​ന്‍റെ കോ​പം ഒ​പ്പി​യെ​ടു​ത്ത​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഞാ​ൻ ഖേ​ദി​ക്കു​ന്നു.”

തെ​ല്ലി​ട നി​ശ​ബ്ദ​ത​യ്ക്കു ശേ​ഷം മ​ണ്ടേ​ല തു​ട​ർ​ന്നു, “ആ ​ന​ടു​മു​റ്റ​ത്തു​കൂ​ടി ന​ട​ന്നു​പോ​കു​ന്പോ​ൾ എ​ന്‍റെ വി​ചാ​രം ഇ​ങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു, എ​ന്നി​ൽ​നി​ന്ന് എ​ല്ലാം അ​വ​ർ ക​വ​ർ​ന്നെ​ടു​ത്തു. എ​ന്‍റെ പ്ര​സ്ഥാ​നം ത​ക​ർ​ന്നു. എ​ന്‍റെ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളേ​റെ​യും കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു. ഇ​പ്പോ​ൾ അ​വ​ർ എ​ന്നെ മോ​ചി​ത​നാ​ക്കു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, എ​നി​ക്കു ബാ​ക്കി​യാ​യി ഒ​ന്നും അ​വ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ഇ​ങ്ങ​നെ​യൊ​രു ചി​ന്ത ഉ​ണ്ടാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് എ​ന്നെ ന​ശി​പ്പി​ച്ച അ​വ​രോ​ട് എ​നി​ക്കു വെ​റു​പ്പും കോ​പ​വു​മു​ണ്ടാ​യ​ത്.’’

മ​ണ്ടേ​ല​യു​ടെ വാ​ക്കു​ക​ൾ ക്ലി​ന്‍റ​ണ്‍ ശ്ര​ദ്ധാ​പൂ​ർ​വം കേ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്പോ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം തു​ട​ർ​ന്നു, “എ​ന്നാ​ൽ, അ​ല്പം ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ എ​ന്‍റെ ഉ​ള്ളി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​രു സ്വ​രം ഞാ​ൻ കേ​ട്ടു, നെ​ൽ​സ​ണ്‍, ഇ​രു​പ​ത്തി​യേ​ഴു വ​ർ​ഷം നീ ​അ​വ​രു​ടെ ത​ട​വു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, നീ ​എ​പ്പോ​ഴും ഒ​രു സ്വ​ത​ന്ത്ര​മ​നു​ഷ്യ​നാ​യി​രു​ന്നു. നീ ​ഇ​പ്പോ​ൾ സ്വ​ത​ന്ത്ര​നാ​കു​ന്പോ​ൾ വീ​ണ്ടും അ​വ​രു​ടെ ത​ട​വു​കാ​ര​നാ​കാ​ൻ അ​നു​വ​ദി​ക്ക​രു​ത്.’’

ത​ട​വി​ൽ​നി​ന്നു മോ​ചി​ത​നാ​യ ശേ​ഷം അ​ദ്ദേ​ഹം പി​ന്നീ​ടൊ​രി​ക്ക​ലും ത​ന്‍റെ ശ​ത്രു​ക്ക​ളു​ടെ ത​ട​വു​കാ​ര​നാ​കാ​ൻ ത​യാ​റാ യി​ല്ല. അ​തി​ന് അ​ദ്ദേ​ഹം ചെ​യ്ത​ത് എ​ന്താ​ണെ​ന്നോ? ത​ന്നെ ത​ട​വി​ലാ​ക്കി​യ​വ​രെ​യും അ​വ​ർ​ക്കു കൂ​ട്ടു​നി​ന്ന​വ​രെ​യും പി​ന്നീ​ട് അ​ദ്ദേ​ഹം ശ​ത്രു​ക്ക​ളാ​യി ക​ണ്ടി​ല്ല. അ​വ​രോ​ടു ക്ഷ​മി​ച്ചു. മ​ണ്ടേ​ല ക്ലി​ന്‍റ​നോ​ട് ഇ​പ്ര​കാ​രം പ​റ​ഞ്ഞു, “ന​മു​ക്കു ക്ഷ​മി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ന​മു​ക്കൊ​രി​ക്ക​ലും സ്വ​ത​ന്ത്ര​രാ​യി​രി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ക​യി​ല്ല.’’

മ​ണ്ടേ​ല ഇ​പ്ര​കാ​രം പ​റ​യു​ക മാ​ത്ര​മ​ല്ല, പ​റ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. 1994ലെ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ലൂ​ടെ മ​ണ്ടേ​ല അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ വെ​ള്ള​ക്കാ​രോ​ട് അ​ദ്ദേ​ഹം സ്വീ​ക​രി​ച്ച ന​യം അ​നു​ര​ഞ്ജ​ന​ത്തി​ന്‍റേ​താ​യി​രു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹം രൂ​പീ​ക​രി​ച്ച കൂ​ട്ടു​ഗ​വ​ണ്‍​മെ​ന്‍റി​ൽ വെ​ള്ള​ക്കാ​ര​നാ​യ മു​ൻ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റും അം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​റ്റ​യ്ക്കു ഭ​രി​ക്കാ​ൻ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം ഇ​പ്ര​കാ​രം ചെ​യ്ത​തെ​ന്ന​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ വ്യ​ക്തി​ത്വ​ത്തി​ന്‍റെ മാ​റ്റ് കൂ​ട്ടു​ന്നു.

മ​ണ്ടേ​ല പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റാ​യി സ്ഥാ​ന​മേ​ൽ​ക്കു​ന്ന അ​വ​സ​ര​ത്തി​ൽ വി​ശി​ഷ്ടാ​തി​ഥി​ക​ളാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം ക്ഷ​ണി​ച്ച​വ​രു​ടെ ഗ​ണ​ത്തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ത​ട​വി​ലി​ട്ട പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ നേ​താ​ക്ക​ളും ജ​യി​ലി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ട് ആ​ദ​ര​വി​ല്ലാ​തെ പെ​രു​മാ​റി​യ ജ​യി​ൽ സൂ​പ്പ​ർ​വൈ​സ​ർ​മാ​രും ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. അ​താ​യ​ത്, മ​റ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടു ക്ഷ​മി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ഏ​റെ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു വ്യ​ക്തം.

നാ​ലു വ​ർ​ഷം മാ​ത്ര​മേ മ​ണ്ടേ​ല പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ് പ​ദ​വി​യി​ലി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. അ​തേ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് ത​ന്‍റെ അ​നു​യാ​യി​ക​ളി​ലൊ​രാ​ളെ ആ ​ചു​മ​ത​ല ഏ​ല്പി​ച്ചു. 1993ലെ ​സ​മാ​ധാ​ന​ത്തി​നു​ള്ള നൊ​ബേ​ൽ സ​മ്മാ​നം ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ 260 അ​വാ​ർ​ഡു​ക​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം നേ​ടി​യ​ത് അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ചെ​ങ്കോ​ൽ വ​ഹി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ട​ല്ല, പ്ര​ത്യു​ത അ​നു​ര​ഞ്ജ​ന​ത്തി​ന്‍റെ​യും സേ​വ​ന​ത്തി​ന്‍റെ​യും പ്ര​വാ​ച​ക​നാ​യി മാ​റി​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്.

സ​ഹി​ക്കാ​വു​ന്ന​തി​ലേ​റെ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു നേ​രി​ട്ട ക്ലേ​ശ​ങ്ങ​ളും ന​ഷ്ട​ങ്ങ​ളും. എ​ന്നാ​ൽ, അ​തി​ന്‍റെ പേ​രി​ൽ മ​ണ്ടേ​ല ആ​രോ​ടും പ​ക​വീ​ട്ടാ​ൻ പോ​യി​ല്ല. അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ല്ലാ​വ​രോ​ടും ക്ഷ​മി​ച്ചു. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ സ്വ​ത​ന്ത്ര​നാ​യ​ത്. അ​താ​യ​ത്, വെ​റു​പ്പി​ന്‍റെ​യോ വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്‍റെ​യോ അ​ടി​മ​യാ​കാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹം സ്വ​യം അ​നു​വ​ദി​ച്ചി​ല്ല എ​ന്നു സാ​രം.

നാം ​സ്വ​ത​ന്ത്ര മ​നു​ഷ്യ​രാ​ണെ​ന്ന് അ​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ട്ടേ​ക്കാം. എ​ന്നാ​ൽ, അ​തു യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​മാ​ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ മ​ദ്യ​ത്തി​ന്‍റെ​യോ മ​യ​ക്കു​മ​രു​ന്നി​ന്‍റെ​യോ എ​ന്ന പോ​ലെ വെ​റു​പ്പി​ന്‍റെ​യും വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്‍റെ​യും പ​ക​യു​ടെ​യും അ​സൂ​യ​യു​ടെ​യു​മൊ​ന്നും അ​ടി​മ​ക​ളാ​യി​ക്കൂ​ടാ. ക്ഷ​മി​ക്കു​ന്ന​തി​നും മ​റ​ക്കു​ന്ന​തി​നും പ​ക​രം വെ​റു​പ്പി​നും പ്ര​തി​കാ​ര​ത്തി​നും ഇ​റ​ങ്ങി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ടാ​ൽ ത​ന്‍റെ യ​ഥാ​ർ​ഥ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം ന​ഷ്ട​മാ​കു​മെ​ന്നു മ​ണ്ടേ​ല മ​ന​സി​ലാ​ക്കി. അ​താ​ണ് അ​നു​ര​ഞ്ജ​ന​ത്തി​ന്‍റെ പാ​ത​യി​ലേ​ക്ക് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ന​യി​ച്ച​ത്.

‘ഫൊ​ർ​ഗീ​വ് ആ​ൻ​ഡ് ഫൊ​ർ​ഗെ​റ്റ്’ എ​ന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ന്‍റെ ക​ർ​ത്താ​വാ​യ ലൂ​വി​സ് സ്മീ​ഡ്സ് പ​റ​യു​ന്നു, “ക്ഷ​മി​ക്കു​ക എ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ ഒ​രു ത​ട​വു​കാ​ര​നെ സ്വ​ത​ന്ത്ര​നാ​ക്കു​ക എ​ന്നാ​ണ​ർ​ഥം. ആ ​ത​ട​വു​കാ​ര​നാ​ക​ട്ടെ ക്ഷ​മി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മു​ന്പു​ള്ള വ്യ​ക്തി​യും.’’ മ​റ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടു ഹൃ​ദ​യ​പൂ​ർ​വം ക്ഷ​മി​ക്കു​ന്പോ​ഴാ​ണ് ത​ട​വ​റ​യി​ൽ​നി​ന്നു നാം ​മോ​ചി​ത​രാ​കു​ക.

നാം ​ക്ഷ​മി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലോ? അ​പ്പോ​ൾ നാം ​പ​ക​യു​ടെ​യും പ്ര​തി​കാ​ര​ത്തി​ന്‍റെ​യു​മൊ​ക്കെ ത​ട​വു​കാ​രാ​യി തു​ട​രു​ക​യും ചെ​യ്യും. അ​ങ്ങ​നെ സം​ഭ​വി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാ​ൻ ന​മു​ക്കു ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാം.

ഫാ. ​ജോ​സ് പ​ന്ത​പ്ലാം​തൊ​ട്ടി​യി​ൽ